آیا این گیرنده، کلید حل معمای کرونا است؟

گروه علمی: با ظهور پاندمی کووید-۱۹ از طریق ویروس SARS-COV-۲ در سراسر جهان و بروز علائم بالینی متفاوت در افراد مبتلابه این ویروس، محققان در تلاش‌اند تا با انجام تحقیقات مختلف در جهت شناخت بهتر این ویروس بتوانند روش‌های مختلف به‌کاررفته توسط این عامل بیماری‌زا در بدن را شناخته و با آن مقابله کنند. در این راستا، یکی از نکاتی که در پژوهش اهمیت زیادی داشته و تمرکز زیادی را به خود اختصاص داده، شناخت گیرنده‌های این ویروس در بدن است. این بدان معنی است که ویروس فوق چه طور و از طریق چه گیرنده‌هایی وارد بدن می‌شود و پروسه عفونت‌زایی در میزبان خود را شروع می‌کند.بنا بر اظهار متخصصان و طبق مطالعات قبلی تصور بر این بود که گیرنده اصلی این ویروس آنزیم موسوم به مبدل آنژیوتانسین ۲ یا به‌اختصار، ACE۲ است. این عامل علاوه بر ورود و جذب ویروس، در تکثیر ویروس و بسته‌بندی آن نیز نقش دارد. این گیرنده در اندام‌هایی همچون ریه، قلب، کلیه، روده کوچک و کولون یافت می‌شود. اما عامل دیگری که علاوه بر ACE۲ به‌عنوان کمک گیرنده حائز اهمیت است، یک آنزیم داخل غشایی تحت عنوان Tmpress۲ است که گرایش بالایی نسبت به یکی از پروتئین‌های ویروس به نام گلیکوپروتئین اسپایک (S-protein) دارد و در ورود و گسترش ویروس حائز اهمیت است. این آنزیم نیز در بافت‌های پانکراس، روده و پروستات دیده می‌شود.اما محققان کشور با اشاره به یکی دیگر از عامل‌ها که کمتر مورد توجه قرار گرفته است، سؤالات جدیدی را در این خصوص طرح کرده‌اند. این محققان از دانشگاه علوم پزشکی گلستان در پژوهشی که یافته‌های آن را در قالب نامه‌ای به سردبیر نشریه «پایش» منتشر کرده‌اند، عامل فوق را به‌عنوان کلید احتمالی گم‌شده برای عفونت ویروسی کووید-۱۹ ذکر کرده‌اند.

به گفته وحیده حمیدی صوفیانی، محقق دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی گلستان و همکارش، «این عامل که CD۱۴۷ نام دارد، نوعی گلیکوپروتئین تراغشایی است که در گروه پروتئین‌های آنتی‌ژنی گروه‌های خونی قرار دارد. این عامل در سلول‌های مختلفی نظیر سلول‌های مجراهای تناسلی، کلیوی، قلبی و عروقی دیده می‌شود».آن‌ها می‌افزایند: «این شاخص همچنین به‌عنوان واسطه در پاسخ‌های ایمنی و التهابی نقش کلیدی دارد. به‌عنوان مثال در آسیب‌زایی بیماری‌هایی مثل التهاب ریه ناشی از آسم، آرتریت روماتوئید، مالتیپل اسکلروزیس، سکته و حمله قلبی نقش دارد»،بر اساس یافته‌های این پژوهش، علاوه بر این‌ها، ازآنجایی‌که تأثیر این فاکتور در تهاجم عامل انگلی پلاسمودیوم فالسیپاروم که بیماری مالاریا را به وجود می‌آورد و همچنین در توسعه تومورها به اثبات رسیده است، می‌توان آن را به‌عنوان فاکتوری دخیل در فرایند عفونت ویروسی اخیر نیز دانست.
حمیدی صوفیانی و همکارش با اشاره به این مطلب می‌گویند: «با استناد به بافت‌ها و ارگان‌هایی که این عامل در آن‌ها وجود دارد و اهمیتش در فرایندهای التهابی و مسیرهای پیام‌رسان مرتبط با آن، می‌توان چنین در نظر گرفت که در مورد ویروس ۲-COV-SARS که باعث بیماری ۱۹-COVID با علائم بالینی مختلف در افراد می‌شود نیز، این عامل می‌تواند به‌عنوان گیرنده اصلی ویروسی در نظر گرفته شود».این موارد همه نشان از آن دارند که می‌توان عامل CD۱۴۷ در بدن را به‌عنوان یک هدف مناسب دارویی برای کنترل یا جلوگیری از ابتلا به بیماری جهان گیر کووید-۱۹ به‌حساب آورد و به همین دلیل لازم است توجه بیشتری را به آن متمرکز کرد.گفتنی است نشریه پایش که به انتشار نتایج فنی این پژوهش پرداخته است، متعلق به پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی است.