گروه جامعه: پس از آنکه وزیر آموزش و پرورش دو روز مانده به بازگشایی مدارس از تصمیم برای برگزاری حضوری کلاس های درس پرده برداشت، خانواده ها شنبه ای با سردرگمی دانش آموزانشان را راهی مدارس کردند تا اینکه دو روز پیش باز هم اعلام شد که الزامی برای حضور در مدرسه نیست.در این میان مدارس مناطق قرمز که قرار بود طبق سناریوهای از پیش نوشته شده وزارت آموزش و پرورش برای بازگشایی غیرحضوری و مجازی آماده باشند با مشکلات بیشتری رو به رو هستند. هرچند به گفته مسئولان آموزش و پرورش، مدیران مناطق و مدارس بر حسب هر سه وضعیت اعلام شده، آمادگی بازگشایی مدارس را داشته اند و برای آن برنامه ریزی کرده اند.با این حال هرچند پس از گذشت ۵ روز از بازگشایی مدارس نمی توان قضاوتی داشت و بایستی منتظر ماند تا اول مهر مشکلات اولیه برطرف شود چرا که هنوز برخی مدارس هنوز رسما آموزشی را شروع نکرده اند، برخی با جدیت سال تحصیلی را کلید زده اند، برخی به کلی آموزش مجازی دارند و برخی دیگر به صورت تلفیقی از آموزش حضوری و مجازی بهره می گیرند.ایسنا به سراغ خانواده های دانش آموزان رفته است؛ جالب آنکه خانواده های بسیاری به رغم دغدغه سلامتی فرزندشان، از آموزش مجازی و کیفیت پایین آن در مقابل آموزش حضوری نگران اند و تمایل دارند آموزش حضوری به طور کامل تعطیل نشود و با رعایت قواعد بهداشتی در ایامی از هفته برقرار باشد.
هرچند در این باره باید به مصوبات ستاد کرونا و پروتکل های بهداشتی ابلاغی توجه و بر رعایت این قواعد از سوی مدارس در حین آموزش های حضوری تاکید کرد، اما نباید این نکته را فراموش کنیم که بار قابل توجهی از آموزش امسال همراه با برنامه های مدرسه، بر دوش خانواده هاست و اگر آنها در کنار مدرسه نباشند، نمی توان سال تحصیلی پیش رو را به خوبی به پایان برد.آنچه در ادامه می آید دغدغه خانواده هایی است که فرزندانشان سال تحصیلی را در مدارس شروع کرده و قصد دارند به کمک آموزش و پرورش در کنار آموزگاران، در این سال تحصیلی دوگانه، آموزش و سلامتی فرزندانشان از سوی دست اندرکاران تضمین شود.
مشکل مادران شاغل برای حضور فرزندشان در شبکه شاد
مادر یک دانش آموز کلاس چهارمی در این باره می گوید: پسرم در یکی از مدارس خوب دولتی منطقه ۱۱ درس می خواند. اواخر شب جمعه ۱۴ شهریور ماه به ما اطلاع دادند که بچه ها گروه بندی شدند. پسرم در گروه اول برای شنبه بود که از ۷ و نیم تا ۱۰ باید به مدرسه می رفت.وی ادامه می دهد: صبح روز شنبه برای آشنایی با معلم به مدرسه رفتیم و از آن روز تا کنون هم معلمشان در گروه واتساپ با اولیاء در ارتباط بوده و تکلیف می گوید. تکالیف را در شبکه شاد و همچنین به اکانت خصوصی معلم می فرستیم. از سه شنبه هم آموزش در شاد شروع شده، از ۸:۳۰ صبح یک گروه با معلم در کلاس بودند و گروه دیگر از شبکه مجازی آموزش ها را دنبال می کردند.
مادر این دانش آموز در ادامه می گوید: تا الان آموزش ها بد نبوده؛ فقط من و یک سری از مادرای شاغل این مشکل را داریم که اگر بخواهند از صبح در شبکه شاد آموزش را شروع کنند ما حضور نداریم تا گوشی در اختیار فرزندمان قرار بدهیم.وی اضافه می کند: تعداد بچه ها در یک کلاس زیاد است و کلاس را به چهار گروه تقسیم کرده اند و قرار است هر روز یک گروه به مدرسه برود. البته از روز اول هم معلم شان گفت که حضور اختیاری است.
این مادر صحبت های مفصلی درباره مشکلات مادران شاغل دارد و اظهار می کند: در شرایط فعلی آموزشی امسال به نظرم دغدغه مادران شاغل چند برابر مادران خانه دار است. بزرگترین مشکل مادران شاغل مخصوصا مادرانی که دانش آموز دوره ابتدایی دارند همراه نبودن با فرزندشان در زمان آموزش مجازی است. تنها بودن کودک در منزل خودش معایبی دارد که از لحاظ روحی روانی و امنیتی برای کودک مخاطراتی دارد و از آن سو از لحاظ دسترسی به اینترنت و فضای مجازی نیز نگرانی هایی وجود دارد.وی در ادامه اضافه می کند: با توجه به این که اغلب کودکان از جمله پسر من علاقه به یادگیری سر کلاس و حضور فیزیکی معلم دارد و کمتر به آموزش مجازی متمایل است خیلی ضروری است که والدین مخصوصا مادران بتوانند برای هدایت فرزند در کنار آن ها باشند. خوب است که حتی الامکان حداقل برای مشاغلی که کار در منزل امکانپذیر است، شرایط دورکاری را فراهم کنند.
مادر این دانش آموز می افزاید: راهکاری که اخیرا اعلام شد تا آموزش برای دوره ابتدایی در شاد بعد از ظهرها باشد هم راه عملیاتی نیست چون اولا همه والدین خانواده شاغل نیستند و هم گاها خود معلم ها با آن ساعت همراهی نمی کنند هر چند اگر هم باشد، این ساعت به درد مادرانی که ساعت کارشان مثلا حداقل تا ۴:۳۰ ـ ۵ بعد از ظهر است، نمی خورد. نگرانی مادران شاغل را فقط کسانی درک می کنند که با این مشکل مواجهند و امیدوارم به راهکاری برسند که آنها در این شرایط سخت حداقل استرس کمتری را تحمل کنند.
تفاوت ها در ارائه دروس و رسیدگی به تکالیف بین مدارس دولتی و غیردولتی
اما مادر یک دانش آموز پایه چهارمی که دخترش در یک دبستان دولتی در منطقه ۱۸ آموزش و پرورش درس می خواند می گوید: یک سری مدارس بالاخص غیرانتفاعی ها با جدیت شروع به فعالیت کرده اند و نظم را می توان در ارائه دروس و تکالیف این مدارس مشاهده کرد اما در مدرسه دختر من خبری از این نظم نیست و از اول هفته تنها یک کلیپ مرور دروس سال گذشته در واتس آپ ارائه شده لذا این ناهماهنگی و دستوری نبودن آموزش های یکسان و نوع نگاه به مدارس دولتی و غیردولتی بحث عدالت آموزشی را زیر سوال می برد.
شروع به کار زودتر مدرسه و توافق اولیاء برای آموزش های تلفیقی
مادر دیگری که دخترش در یک دبیرستان برند غیردولتی در منطقه ۳ آموزش و پرورش تحصیل می کند اینگونه درباره بازگشایی و آموزش ها می گوید: مدرسه کارش را برای پایه دهم به طور جدی از تابستان شروع کرد؛ اما از دوشنبه رسما به مدرسه رفتند. یک نظرسنجی از اولیا انجام داده بودند که کلاس ها حضوری باشد یا غیرحضوری که اکثر والدین نظرشان بر آموزش تلفیقی بود.وی ادامه می دهد: هر کلاس درس حدود پنج تا هفت نفر هستند و زنگ تفریح هم ندارند. تحصیل رسما شروع شده اما مسئله من این است که چرا مدرسه هزینه ۲۵۰ هزار تومانی لباس فرم را ۳۶۰ هزار تومان و هزینه ۴۰ هزار تومانی کتاب را ۶۰ هزار تومان با ما حساب کرده است؟ در حالی که تهیه مانتو برای امسال واقعا لزومی نداشت.
چه شاغل باشم و چه نباشم از آموزش مجازی راضی نیستم
نگران اعتیاد به موبایل ام
مادر این دانش آموز که شاغل است، نگران اعتیاد فرزندش به گوشی موبایل شده و می گوید: چه شاغل باشم و چه نباشم از آموزش مجازی راضی نیستم. همین اندازه که وارد اینترنت می شوند و در ساعاتی که حوصله شان سر می رود شروع به چت کردن می کنند برای من نگران کننده است. تازه دختر من به مدرسه خوبی می رود که قوانین سختی دارد، معلم آنلاین است، دوربین ها روشن هستند و معلم مرتب درس می پرسد.وی می افزاید: بچه ها ساعت زنگ تفریح داخل گوشی می چرخند و به نسبت گذشته وقت بیشتری با گوشی می گذرانند و انگار دخترم دارد به موبایل معتاد می شود. ترجیح می دهم حتی با شرایط کرونایی بچه به مدرسه برود و با معلم ها رودر رو باشد چون حواسش جمع تر است. بچه ها با کلاس آنلاین نمی توانند تمرکز داشته باشند و درس ها برایشان خسته کننده است. اینها از صبح شروع می کنند و تا ۳ عصر کلاس دارند.
حضور ۱.۵ ساعته در مدرسه برای رفع اشکال در هر هفته
اما پدر یکی از اولیاء که فرزندش در یک دبستان دولتی در کرج درس می خواند از شروع آموزش ها در شبکه شاد می گوید و از فعال شدن شبکه شاد رضایت دارد.او در این باره می گوید: دخترم کلاس اولی است. آموزش شروع شده و معلم و مدرسه هم فعال هستند. ما کلا در شاد حضور داریم و تکالیف بچه ها را در شاد می فرستیم.
وی می افزاید: معلم هم صحبت کوتاهی درباره نحوه آموزش با ما داشت. هفته ای یک روز هم به طور دلخواه یک ساعت و نیم آموزش حضوری دارند و هر کلاس ۱۰ نفر بیشتر نمی شود. معلم در فضای مجازی توضیحات کاملی را ارائه می کند.
استفاده مدارس غیردولتی از اپلیکیشن های اختصاصی
مادر دیگری که فرزندش در یک دبستان غیردولتی تحصیل می کند و کلاس پنجم است می گوید: مدرسه دخترم اپلیکیشن مجزایی دارند و به صورت آنلاین با بچه ها کار می کنند و البته اعلام کرده اند که از اول مهر شاد هم اضافه می شود.وی ادامه می دهد: در حال حاضر درس های سال گذشته را از ۹ صبح تا ۱۲ ظهر مرور می کنند. کلاس حضوری هم دارند که اختیاری و جهت رفع اشکال است.از او درباره نگرانی هایش در این روزها سوال می کنیم که در پاسخ می گوید: دغدغه ام این است که دخترم بازخورد آموزش حضوری را در تدریس مجازی دریافت نکند. از صبح پای اینترنت نشستن تنها مشکل من است چرا که همسرم تبلت دخترم و برنامه هایی که واردش می شود را کنترل می کند.وی که شاغل است درباره مشکلات خودش نیز می گوید: الان دورکار هستم اما اگر چندصباح دیگر به کار برگردم دخترم در خانه تنها می ماند و قطع و وصلی سایت ها شاید دردسر ساز باشد و اینکه بخواهم از سرکار کنترلش کنم که درس می خواند یا نه. اما از آن سو از اینکه بخواهد به مدرسه برود هم به علت سلامتش نگران ام.
لغو کلاس حضوری به علت بیماری معلم
استفاده از اسکای روم به علت ضعف شاد
مادر یک پسر کلاس اولی در شهر ری نیز با بیان اینکه از ۱۵ شهریور مدرسه فرزندم باز است اما بدلیل بیماری معلمشان و احتیاط لازم، گفته اند تا آخر هفته بچه ها را مدرسه نبریم می گوید: بنابر پروتکلهای اعلام شده، هیچ الزام و اجباری برای حضور در مدرسه وضع نکرده اند و گفته اند به شبکه شاد وصل شوید تا آموزش مجازی شروع شود.وی ادامه می دهد: البته مدرسه پسرم قصد دارد به علت ضعف های شبکه شاد بیشتر از اسکای روم استفاده کند. البته در اپلیکیشن بله هم گروه و کانال دارند. دیروز به مدرسه رفتیم و کتاب ها را تحویل گرفتیم.
از این مادر خانه دار که کارشناس ارشد فلسفه تعلیم و تربیت نیز هست درباره دغدغه ها و نگرانی هایش می پرسیم که او می گوید: بیشترین نگرانی ام در صورت آنلاین بودن آموزش ها این است که فرزندم از درس و مدرسه دلزده بشود و تصورش از مدرسه بد شکل بگیرد و خسته بشود. مخصوصا اینکه کلاس اول هم هست و هیچ تجربه قبلی از محیط مدرسه نداشته.مادر این دانش آموز ادامه می دهد: از طرف دیگر اجبار پذیر هم نیست و دلش نخواهد کاری را انجام بدهد، انجام نمی دهد. من هم مایل نیستم وارد فاز اجبار بشوم اما راستش از آموزش حضوری چندان نگران نیستم. با برنامه ای که مدرسه پسرم گذاشته هر کلاس ۱۵ نفره می شود و هر روز هفت هشت نفر سر کلاس می نشینند و چون دو سه ساعت است نیاز به بردن تغذیه و شاید سرویس بهداشتی هم نباشد.وی می افزاید: اینکه درسهای اصلی مثل ریاضی و فارسی کار بشوند و مابقی مجازی باشند خوب است و این روش تلفیقی را ترجیح می دهم. به نظرم بهترین حالت ترکیب مجازی و حضوری هست مخصوصا برای کلاس اولی ها و واقعا اگر قرار بر این باشد که کاملا مجازی برگزار بشود ترجیح می دهم کلا امسال پسرم را به مدرسه نفرستم زیرا میزان آسیبش زیاد است.
معضلی به نام کندی سرعت اینترنت
دوره نوجوانی و هزار و یک سوال و نگرانی خانواده ها از امنیت فضای مجازی و کنترل آن
مادر شاغل دیگری که دارای یک پسر کلاس هشتمی است از دل نگرانی هایش به ایسنا می گوید: پسرم در مدرسه غیرانتفاعی منطقه ٢ تهران تحصیل می کند. از ١٥ شهریور آموزش های آنلاین مدرسه شروع شده ولی با این وضعیت سرعت اینترنت واقعا آموزش آنلاین که مورد تصور هست بی معنی است چون پسرم مدام از سایت خارج و دوباره وارد می شود که خود تبدیل به معظلی شده است.وی با بیان که شاید آموزش آنلاین استرس سلامتی بچه ها را کم کرده ولی مشکلی به مشکلاتمان اضافه کرده می گوید: نشستن جلوی لپ تاپ و خم بودن روی گوشی از ساعت ٨ تا یک و نیم بعد از ظهر قطعا چیزی نیست که خوشایند باشد، اول اینکه هنوز بچه ها به این نوع آموزش عادت نکرده اند، دوم اینکه ساعتهای طولانی باید جلوی سیستم باشند و این عدم تحرک مشکلات جسمی به همراه خواهد داشت. مساله بعدی دسترسی راحت و بدون کنترل به اینترنت است؛ بالاخره یک نوجوان پر از سوال و اینترنتی باز و ... . خانواده های شاغل واقعا نمی توانند هیچ نوع کنترلی داشته باشند.
وی که بشدت از افزایش شهریه مدارس غیردولتی با تبدیل آموزشها به آنلاین گلایه دارد می گوید: علی رغم آنلاین شدن کلاسها، شهریه ها کامل اخذ می شود آنهم در حالیکه دروس تنها از طریق تلگرام، فایل و جزوه ارائه می شود.وی از عدم آشنایی معلمان به فضای مجازی و تدریس آنلاین هم گلایه دارد و می افزاید: این مساله در مدارس غیرانتفاعی به علت بکارگبری معلمان بازنشسته بیشتر دیده می شود. عدم هزینه کرد مناسب مدارس غیر دولتی برای استفاده از سیستم های مناسب آموزش آنلاین علیرغم افزایش شهریه ها در راستای تامین منافع و صرفه افتصادی دیده می شود.
آموزشهای تبعیض آمیز در مدارس دولتی و غیردولتی
بچه ها هنوز معلم شان را ندیده اند
اما مادر یک دانش آموز دبستانی در شرق تهران از تفاوت های تبعیض آمیز میان مدارس دولتی و غیردولتی گلایه دارد و می گوید: از اطرافیانم شنیدم که مدرسه های غیردولتی و نمونه دولتی گروه تشکیل داده اند و آموزش های آنلاین شان شروع شده است. آنها خودشان اپلیکیشن های دیگر دارند و فقط در شاد عضو شده اند که ایرادی به آنها نگیرند ولی خیلی بد است که در مدرسه دولتی از این خبرها نیست.وی می افزاید: بچه ها هنوز معلم شان را ندیده اند. معلم حداقل می توانست یک تصویر از خودش در گروه بگذارد. با مادر همکلاسی سال قبل دخترم در ارتباط ام آنها اغلب بچه ها را به مدرسه نفرستاده اند. معلم مدرسه هم فقط فایل صوتی در گروه می فرستد. برای هر درس زنگ ۲۵ دقیقه ای دارند؛ با این زمان اندک چقدر طول می کشد تا کتاب تمام شود؟ به نظر می رسد والدین باید در خانه بنشینند و آموزش دهند.مادر این دانش آموز که شاغل و خبرنگار است از دغدغه هایش نیز می گوید: اگر کلاس های درس در ادامه سال حضوری باشند دخترم را به مدرسه نمی فرستم چون می ترسم. بچه ها رعایت نمی کنند. مطمئن نیستم مدرسه های دولتی به لحاظ نظافت و ضدعفونی روزانه مراقبت کنند مگر اینکه هفته یکی دو روز محدود آموزش دهند که باز هم باید شرایط را از نزدیک ببینیم.وی می افزاید: بچه ها مجازی یاد نمی گیرند و شاید نگاه تفریحی به آن داشته باشند. سطح یادگیری پایین می آید. معلم هم توان ان را ندارد که چند نوبت برای گروه های مختلف بچه ها تدریس کنند. کلاس دخترم ۳۷ نفره است؛ معلم چه طور می تواند به سه چهار گروه آموزش دهد. مگر موارد ضروری را آموزش دهند و امسال فقط بگذرد.
هنوز توزیع کتابها کامل انجام نشده
دخترم را به کلاس حضوری ۱۵ نفره نمی فرستم
یکی دیگر از اولیای دانش آموزان که فرزندش در یک مدرسه دولتی در منطقه ۱۶ و کلاس سوم ابتدایی تحصیل می کند می گوید که تا امروز دخترش را به مدرسه نفرستاده است و با اشاره به اینکه قرار است یک روز در هفته دوساعت آموزش حضوری داشته باشند می گوید: کلاس را نصف کرده اند و گفته اند هر گروه ۱۵ نفر باشند اما چون جمعیت زیاد است دخترم را به مدرسه نمی فرستم. البته خودم کلاسشان را ندیده ام که چگونه است و می توان فاصله اجتماعی را رعایت کرد یا نه، اما شنیده ام که کلاس ها بزرگ هستند.وی می افزاید: گروهشان در شبکه شاد هنوز راه اندازی نشده است ولی گفته اند به محض دریافت کتاب، درس ها را شروع می کنند. هنوز کتاب نداده اند اما در گروهی که در واتس آپ دارند اطلاع رسانی کردند که قرار است امروز چهارشنبه کتاب ها برسد و باید به مدرسه برویم تا تحویل بگیریم.مادر این دانش آموز در ادامه توضیح می دهد که دختر یکی از اقوام نیز امسال به کلاس اول رفته و ساکن منطقه ۵ هستند. آنها در این هفته دو روز به مدرسه رفته اند و کلا یک ساعت و ۲۰ دقیقه درس داشته اند و ما بین آن هم یک زنگ تفریح، اما مدرسه پسر یکی دیگر از بستگان از ابتدا به صورت کامل غیرحضوری بود. در مجموع بچه ها اجبار و الزامی برای رفتن به مدرسه نداشتند و هرمدرسه ای روش خود را دارد.
فعلا هیچ آموزشی شروع نشده است
پدر یک دانش آموز دوره ابتدایی نیز با بیان اینکه فعلا هیچ آموزشی شروع نشده است می گوید: به مدرسه رفتم و سوال کردم که گفتند با شاد مشکلی دارند، کلاس بندی کرده اند اما برنامه به رورسانی نمی شود. به هرحال این هفته هیچ کاری نمی کنند.مادر یکی دیگر از اولیاء که یک فرزند دختر و یک فرزند پسر مدرسه ای دارد و ساکن جنوب تهران است می گوید: دخترم به کلاس دوم می رود، آموزش هایشان شروع شده، دو جلسه حضوری به مدرسه رفته اند و در شبکه شاد هم گروهی راه اندازی شده است. اما از مدرسه پسرم خبری نیست، نه آموزشی در مدرسه داشته اند و نه در فضای مجازی و فعلا خبری نیست.وی می افزاید: البته قرار است جلسه ای با اولیا داشته باشند. فعلا منتظریم کلاس ها شروع بشوند.از مادر این دانش آموز که خودش هم معلم است درباره دغدغه ها و نگرانی هایش سوال می کنم که در پاسخ می گوید: نگرانی ما بابت مجازی بودن آموزش هاست، زیرا قطعا بار کیفی آموزش ها را پایین می آورد. موافق آموزش های حضوری با شرط رعایت کامل قواعد بهداشتی و ساماندهی شده هستم.به گزارش ایسنا، در کنار همه دغدغه هایی که خانواده ها این روزها برای آموزش های حضوری و آنلاین فرزندشان دارند همچنان موضوعات و مباحثی نظیر لزوم بهره مندی همه اقشار از آموزش و دسترسی به ابزار هوشمند، توجه همه جانبه به آموزش در مدارس سراسر کشور، درنظر گرفتن توامان سلامت و آموزش در کنار یکدیگر، حفظ امنیت ورود به فضای اینترنت از سوی بچه ها در منزل، مشکلات مادران شاغل، آموزش به دانش آموزان برای رعایت نکات بهداشتی و تعامل انجمن های اولیاء و مربیان با والدین، آسیب های در خانه ماندن طی روز و .... مطرح است و هنوز به بسیاری از این دغدغه ها پاسخ داده نشده است.همانطور که پیش از این گفته شده آنچه در این میان حائز اهمیت است تلاش مدارس برای به دست گرفتن و کنترل امر آموزش در روزهای ابتدایی با همراهی خانواده هاست؛ عبور از این شرایط سخت و بحرانی جز با تعامل و برنامه ریزی صحیح مدرسه و اولیاء میسر نخواهد شد.