گروه جامعه: طبق وصیت مرحوم آیت الله یوسف صانعی از مراجع تقلید شیعیان که اذان صبح امروز در بیمارستان نکوئی قم درگذشت، برای جلوگیری از شیوع هرچه بیشتر کرونا ویروس در میان مردم، هیچ مراسمی از جمله مراسم تشییع جنازه و ترحیم برای این مرجع فقید برگزار نخواهد شد.حجت الاسلام سعید صانعی فرزند ارشد مرحوم آیت الله یوسف صانعی هم گفت: حاج آقا دو شب پیش به دلیل شکستگی استخوان لگن و دست در منزل به بیمارستان نکوئی قم منتقل شدند تا تحت نظر پزشکان مداوای لازم روی ایشان صورت گیرد.وی افزود: قرار بود عمل جراحی استخوان امروز انجام شود اما اذان صبح امروز به دلیل بیماری‌های زمینه‌ای از جمله بیماری کبد و کلیه، به رحمت خدا رفتند.فرزند ارشد مرحوم آیت الله صانعی در خصوص وصیت خاص این مرجع فقید گفت: از زمانی که بیماری کرونا در جامعه پدیدار شد، ایشان وصیت کردند که اگر در زمان شیوع این بیماری به هر دلیلی جان به جان آفرین تسلیم کردند، برای جلوگیری از همه‌گیری بیشتر کرونا در میان مردم، هیچ مراسمی از جمله مراسم تشییع و ترحیم برای ایشان برگزار نشود و با توجه به این وصیت، ما هم هیچ مراسمی برای ایشان برگزار نخواهیم کرد.
آیت‌الله صانعی؛ مرجعِ خوش‌عاقبت
احمد زیدآبادی در سوگ آیت الله صانعی نوشت: عموم فقیهانی که در انقلاب سال 57 دخیل یا مدافع آن بودند، کم و بیش در یک دستگاه فکری می‌اندیشیدند. آنها همگی اجرای احکام فقهی در قالب سنتی آن را ضامن سعادت دنیا و آخرت مسلمانان و حتی غیر مسلمانان فرض می‌کردند و سر در سودای پیاده کردن دقیق شریعت را داشتند.
در این میان اما برخورد با مسائل جدید و پیچیدۀ اجتماعی و حکومتی که تا پیش از انقلاب مبتلابه فقیهان نبود و پاسخ سرراست و کارآمدی نیز در دستگاه فقاهت نداشت، در صفوف فقیهان تفرقه پدید آورد. از این رو، جمعی معدود با اصرار بر نگاه سنتی خود از نهادهای حاکم فاصله گرفتند. بسیاری دیگر با اصل شمردن حفظ قدرت، عملاً فقه را به صورت ابزاری در خدمت بقای حکومت درآوردند و با فاصله گرفتن از سنت فقهی، راه بنیادگرایی در پیش گرفتند و تعدادی انگشت‌شمار هم در صدد اجتهاد تازه برای تطبیق فقه با نیازهای روز جامعه بخصوص مبانی حقوق بشر برآمدند و با انتقاد صریح از وضع موجود، عملاً تحت انزوا و فشار قرار گرفتند.
زنده‌یاد آیت‌الله شیخ یوسف صانعی یکی از آن فقیهان انگشت‌شمار بود که در مسیر اجتهاد تازه قدم نهاد و ضمن نوآوری‌های فراوان در این زمینه، به دفاع از حقوق شهروندان منتقد و مخالف برخاست.
در این روزگار سخت و آشفته، عده‌ای با تکیه بر برخی دیدگاه‌های نخستین این بزرگان، می‌کوشند تا کوشش‌ها و زحمات بعدی آنها را نادیده بگیرند و عده‌ای دیگر هم، دچار چنان پریشان فکری‌هایی شده‌اند که اصولاً تلاش برای پیوند زدن حقوق انسان با میراث سنتی را بیهوده می‌پندارند و بر این گمان‌اند که می‌توان با گسست از پیشینۀ تاریخی، حقوق بشر و مبانی آن را یک‌شبه از خاستگاه جغرافیایی آن وارد جامعه کرد و مستقر ساخت!
کسانی که دستی در ژرف اندیشی‌های تاریخی و فلسفی دارند اما می‌دانند که حقوق انسان اگر با فرهنگ و عقاید تاریخی یک ملت پیوند نخورد، نهادینه و ماندگار نخواهد شد و بنابر این، به قول دالایی لاما رهبر بودائیان تبت، لازم است هر ملتی با تکیه بر فرهنگ خاص خود به لزوم رعایت حقوق بشر دست یابد.
از این نگاه، تلاش فقیهان بلندپایه و مراجعی چون آیت‌الله منتظری و آیت‌الله صانعی، برای پیوند حقوق بشر با میراث فقهی بی‌نهایت ارزشمند است و اثرات عمیق و درازمدتی در اعماق جامعۀ مذهبی به جا خواهد گذاشت. به روشنی مشخص است که در آینده، بسیار بیش از امروز از این کوشش‌ها تجلیل به عمل خواهد آمد.
خداوند روح آیت‌الله صانعی را در حریم مهر و رحمت خود آرام و شاد گرداند و به خانواده و شاگردان و یارانش صبر و اجر دهد.
من چند باری با او دیدار و گفتگو داشتم که به مناسبت‌های بعدی در باره‌اش خواهم نوشت.
دریافت لینک صفحه با کد QR