بهار نیوز - قطب جهانی زرشک ناخوش از ضرر‌های میلیاردی

گروه اقتصادی: زرشک خراسان جنوبی در حالی روی دست کشاورزان مانده است که فصل جدید برداشت این محصول به زودی از راه می رسد.امسال شرایط قدری با سال‌های گذشته تفاوت دارد.کرونا وضعیت اقتصادی دنیا و ایران را تحت تاثیر قرار داد. شیوع ویروس کرونا باعث توقف صادرات و تعطیلی بسیاری از کسب و کار‌ها شد.زرشک خراسان جنوبی نیز از این قاعده مستثنی نیست. امسال بازار نامناسب زرشک در استان حادتر از همیشه شده تا جایی که صدای کشاورزان و حتی نماینده مردم قائن و زیرکوه در مجلس را که حوزه انتخابیه اش بیشترین محصول زرشک را داراست، نیز درآورده است.نبود صنایع فرآوری و تبدیلی زرشک، وجود دلالان در بازار زرشک و نبود برنامه‌ای مدون و مشخص برای فروش و صادرات از جمله مشکلاتی است که زرشک کاران همه ساله با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.

۴ کیلو زرشک برابر است با یک بشکه نفت
هر چهارکیلو زرشک معادل یک بشکه نفت ارزش دارد. وقتی یک محصول تا به این اندازه ارزشمند است باید از نظر اقتصادی رونق گرفته و به آن بها داده شود.زرشک از جمله محصولاتی است که برای ارائه به بازار و صادرات بیشتر به صورت خشک شناخته شده و مصرف می‌شود، ناشناخته بودن زرشک تازه باعث شده تا جایی در سبد میوه خانوار نداشته باشد و تنها مقدار محدودی از آن به صورت تازه به دست مشتریان می‌رسد.زرشک از محصولات راهبردی و مزیت دار خراسان جنوبی است و این استان رتبه نخست تولید زرشک را در کشور دارد. بیش از ۹۷ درصد زرشک دنیا در خراسان جنوبی تولید می‌شود. حدود ۶۰ هزار نفر در زنجیره تولید، توزیع و فرآوری زرشک مشغول به کار هستند و درآمد هزاران خانواده به طور مستقیم و غیرمستقیم به محصول زرشک وابسته است.
زرشک درختچه‌ای است که از ریشه تا میوه اش ده‌ها مکمل دارویی و یا دارو را می‌توان از آن تولید کرد.از خواص دارویی زرشک مبارزه با عفونت، بهبود عملکرد سیستم گوارش، بهبود سلامت قلب، پسشگیری و درمان دیابت و پاکسازی کبد و تصفیه خون اشاره کرد.اما با همه ویژگی‌های خاصی که زرشک خراسان جنوبی دارد؛ زرشک کاران با مشکلات مختلفی در چرخه تولید، برداشت و فروش این محصول رو به رو هستند.

بارگاه‌های زرشک انباشه از محصول پارسال
براتی زرشک کار نمونه خراسان جنوبی با بیان اینکه هرچه از زمان برداشت و خشک شدن زرشک فاصله بگیریم کیفیت محصول کاهش می‌یابد، گفت: اگرچه زرشک کاران از میوه دهی باغات خود خوشحالند، اما انبار‌های پر از زرشک سال‌های گذشته رمق را از آن‌ها گرفته است و این محصول با نصف قیمت پارسال به فروش می‌رسد.
او با اشاره به اینکه محصول زرشک تاکنون خرید تضمینی نشده است، افزود: زرشک باید متولی خاصی داشته باشد تا در کشور با نام خراسان جنوبی شناخته شود و به جایی برسد که زرشک در سبد غذایی همه ایرانی‌ها قرار گیرد.براتی تصریح کرد: برای ایجاد بارگاه زرشک در استان فعالیت‌هایی انجام شده، ولی ضعف و کاستی‌هایی دارد که هنوز برطرف نشده است؛ در نشست اخیر زرشک کاران با حضور رئیس جهاد کشاورزی، ۱۰ تصمیم برای تسریع در رفع مشکلات این قشر گرفته شد که اجرایی شدن آن‌ها زمانبر است.این زرشک کار نمونه استان با گلایه از ضعف تبلیغات در فروش محصول زرشک عنوان کرد: زرشک با خواص دارویی فراوان، باعث مقاومت در برابر ویروس کرونا می‌شود و باید عملا تقاضا افزایش می‌یافت، اما با ضعف تبلیغات و اطلاع رسانی فروش آن کاهش یافت.یکی دیگر از کشاورزان زرشک کار استان گفت: زرشکی که روی دست کشاورزان بماند سیاه می‌شود و باید آن را دور ریخت.او افزود: اگر اوضاع فروش زرشک اینگونه ادامه یابد، زرشک کاران دیگر قادر به برداشت محصول جدید نخواهند بود. بارگاه‌های زرشک انباشته از محصول پارسال است و جایی برای خشک کردن محصول جدید وجود ندارد.

به داد کشاورزان برسید!
اسحاقی نماینده مردم قاین و زیرکوه در مجلس شورای اسلامی در تذکری در صحن علنی مجلس شورای اسلامی گفت: آقای وزیر جهاد کشاورزی! صدای مظلومیت مردم خراسان جنوبی را بشنوید و به داد کشاورزان برسید! در ماه‌های آینده زرشک جدید وارد زمین‌های کشاورزی می‌شود، ولی هنوز زرشک‌های سال گذشته کشاورزان منطقه، در انبار و بارگاه‌ها مانده است.او علت پایین آمدن قیمت زرشک را حضور دلالان دانست و افزود: اگر قیمت زرشک همچنان پایین نگه داشته شود، اسامی دلالان را افشا خواهد کرد؛ البته نه به مردم، که به دستگاه قضا!
اسحاقی ادامه داد: دلالان به سراغ محصول زرشک و زعفران کشاورزان نمی روند تا وقتی قیمت‌ها در بازار به حداقل برسد و دراین زمان خودشان وارد عمل شوند و با منت بر سر کشاورزان، با پایین‌ترین قیمت این محصولات را خریداری کنند.

زرشک کاران خسارت دیده در فهرست مشاغل آسیب دیده از کرونا
قوسی رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی گفت: در زمینه رفع مشکلات زرشک کاران استان جلسات متعددی در استان و کشور برگزار شده است.او افزود: در گام نخست، موجودی زرشک استان به وزیر جهاد کشاورزی اعلام شد تا تسهیلات مورد نیاز برای خرید محصول تامین شود.قوسی بیان کرد: پیگیری برای قرارگرفتن زرشک کاران خسارت دیده در فهرست مشاغل آسیب دیده از کرونا صورت گرفته است.رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی اظهار کرد: برنامه ریزی برای ایجاد بستر مناسب صادراتی برای این محصول صورت گرفته تا صادرات این محصول به کشور‌هایی همچون ترکیه و روسیه فراهم شود.

تشکیل کنسرسیوم راهی برای برون رفت از بحران زرشک
بیکی عضو کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی بیرجند گفت: بیش از ۷ هزار تن زرشک در انبار‌ها و تالار‌های استان انباشته شده است که با توجه به نزدیکی فصل برداشت باید تمهید ویژه‌ای اندیشیده شود تا کشاورزان استان بیش از این دچار ضرر و زیان نشوند.او افزود: تنها راه برون رفت استان از وضعیت کنونی تشکیل کنسرسیوم است؛ چرا که نبود متولی در حوزه زرشک، بزرگترین ضربه را در این حوزه وارد کرده است.
بیکی با اشاره به تشکیل اولین کنسرسیوم زرشک در استان تصریح کرد: این کنسرسیوم با محوریت کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی به مرحله عضوگیری رسیده است و از تجارب کارشناسان کشور هم استفاده خواهد کرد.
عضو کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی بیرجند گفت: پرداخت تسهیلات بلند مدت به صنایع استان به منظور فرآوری زرشک انباشت شده از پیشنهاداتی است که می‌تواند در این ایام راهگشا باشد.

نجات یاقوت سرخ از مسیر فرآوری و صادرات
همه ساله سطح زیر کشت و تولید زرشک در خراسان جنوبی افزایش می‌یابد. در صورتی که برنامه‌ای مدون برای تولید، فرآوری، صادرات و ایجاد صنایع تکمیلی وجود نداشته باشد، این محصول همچنان با بحران‌های مختلف رو به رو خواهد بود.فصل برداشت زرشک به زودی از راه می‌رسد و اگر شرایط اینگونه ادامه پیدا کند، زرشک کاران برای جمع آوری و حتی انبار کردن محصول جدید خود با کمبود سردخانه و بارگاه زرشک مواجه خواهند شد.به نظر می‌رسد با وجود برنامه ریزی‌ها و اقدامات صورت گرفته برای برون رفت از بحران زرشک، آینده‌ی این محصول راهبردی همچنان تاریک است.مصرف گیاهانی همچون زرشک که خاصیت ضد ویروس یا ضد میکروب دارند باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود به این دلیل برای تمام بیماری‌های میکروبی همچون کرونا، آنفولانزاو سرماخوردگی می‌توان از این مکمل‌های گیاهی استفاده کرد.در همین شرایط کرونایی هند با برنامه ریزی و بازاریابی مناسب ظرف مدت ۴ ماه از فروش هل حدود ۸۰۰ میلیون دلار سود برده است. یا چین عناب تازه را به عنوان منبعی برای پیشگیری از بیماری‌های عفونی و تقویت سیستم ایمنی به تمام جهان صادر کرد و سود چند برابری به دست آورد.