این استاد دانشگاه تشریح می‌کند: ورود گردشگر به یک شهر از چندین جهت به رشد اقتصاد شهری کمک می‌کند، ازیک‌طرف ادارات کل میراث فرهنگی و شهرداری‌ها را بر آن می‌دارد که هزینه‌های بیشتری صرف مرمت، احیا و بازسازی ابنیه تاریخی خود کنند از طرفی دیگر کسب‌وکارهای متناسب با گردشگری مثل انواع هتل‌ها و مهمانسراها، رستوران‌ها، فروشگاه‌های صنایع گردشگری و بازارها و حمل‌ونقل شهری رونق می‌گیرد؛ بهبود اقتصاد شهری وضعیت درآمدی شهروندان را ارتقا بخشیده و شرایط برای توسعه شهری فراهم می‌شود.وی عنوان می‌کند: شهرهای مختلف ایران هر یک به‌نوعی به دنبال معرفی جاذبه‌های گردشگری خود و نهایتاً جذب گردشگر داخلی و خارجی بوده‌اند، قزوین نیز ازجمله این شهرها است که همواره به‌عنوان شاهراه ارتباطی شرق به غرب و شمال به جنوب کشور محسوب شده است. سال‌هاست مسئولان در تلاش‌اند که قزوین را به‌عنوان مقصد گردشگری و نه به‌عنوان مسیر عبوری به سایرین بشناسانند و این امر را می‌توان در سیاست‌گذاری‌های چندساله اخیر دستگاه‌های اجرایی شهر به‌وضوح مشاهده کرد.فصاحت یادآور می‌شود: اما باید توجه کرد که آیا صرفاً مرمت و بازسازی برخی از اماکن و سنگ‌فرش کردن خیابان‌ها جاذبه لازم را برای جذب توریست به وجود می‌آورد؟ عدم وجود مراکز اقامتی باکیفیت در قزوین و نبود سایر زیرساخت‌های لازم برای گردشگر اعم از حمل‌ونقل عمومی و خدماتی باعث شده است که این صنعت هیچ‌گاه در قزوین موفق نباشد.

کرونا صنعت توریسم را ورشکست کرد
وی با اشاره به شیوع کرونا خاطرنشان می‌کند: شیوع این بیماری در سرتاسر جهان باعث رکود در همه صنایع مختلف به‌ویژه صنعت گردشگری شد، ترس از بیماری به حدی بود که بسیاری از کشورها مرزهای خود را بستند، پروازهای مسافری با محدودیت روبه‌رو شد، حجم مسافرت‌ها به‌شدت کاهش یافت و به‌تبع آن درآمدهای حاصل از کسب‌وکارهای مرتبط با صنعت توریسم نیز تقلیل یافت به حدی که بسیاری از این کسب‌وکارها به حد ورشکستگی رسیدند.این استاد دانشگاه اضافه می‌کند: در شرایط ورشکستگی صنعت توریسم، دولت‌ها مکلفند طبق وظیفه ذاتی خود اقدامات حمایتی انجام دهند. برقراری انواع یارانه‌ها، بخشودگی‌ها و ارائه تسهیلات ارزان‌قیمت ازجمله این اقدامات است که البته کافی نبوده و نیاز به حمایت‌های همه‌جانبه و برنامه‌ریزی‌های کلان و اجرایی وجود دارد.
وی تأکید می‌کند: پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد تا زمانی که همه‌گیری ویروس کرونا در کشور وجود دارد و مرزهای کشور به روی گردشگران بسته است این صنعت در وضعیت بحران باقی‌مانده و حمایت‌های دولتی بیشتری باید در این زمینه اختصاص یابد اما پایداری این شرایط نباید منجر به تعطیلی کسب‌وکارهای مرتبط با آن شود.فصاحت خاطرنشان می‌کند: احیای مجدد صنعت توریسم هزینه‌های مضاعفی را متحمل دستگاه‌های دولتی مرتبط خواهد کرد. لذا می‌توان با بهره‌مندی از سازوکارهای اقتصاد مقاومتی و پیاده‌سازی اصول اقتصاد مقاومتی در صنعت گردشگری، وابستگی این صنعت را نسبت به تکانه‌های احتمالی سیاسی، اجتماعی و منطقه‌ای کاهش داد و این الگو را برای استفاده در اختیار سایر کشورهای جهان قرارداد.وی ادامه می‌دهد: برای این موضوع می‌توان نسبت به شناسایی و تقویت مزیت‌های نسبی و مطلق موجود در شهرها برنامه‌ریزی کرد و جذابیت لازم را برای بهره‌برداری شهروندان داخلی از ظرفیت‌های موجود برقرار کرد. همچنین برای کوتاه‌مدت نیز می‌توان با ارائه خدمات مبتنی بر پروتکل‌های بهداشتی از ظرفیت‌های موجود گردشگری شهرها استفاده کرد و خدمات نوینی همچون خدمات گردشگری تحت وب، گردشگری آنلاین و واقعیت مجازی را جایگزین خدمات سنتی کرد.

کرونا بیشترین آسیب را به صنعت توریسم وارد کرد
نادر محمدی، معاون گردشگری میراث فرهنگی قزوین نیز در این خصوص می‌گوید: اگرچه کرونا به بخش‌های مختلف صنعت و کشاورزی صدمه زد اما می‌توان گفت بیشترین آسیب کرونا به حوزه خدمات وارد شد، با توجه به طولانی شدن ایام کرونا خدمات به‌ویژه حوزه گردشگری با آسیب بیشتری روبه‌رو شد چراکه مردم برای حفظ سلامتی خود ترجیح دادند سفر نروند و از طرفی رفتن به رستوران‌ها و هتل‌ها را نیز قطع کردند.وی ادامه می‌دهد: در حال حاضر هتل‌ها با ۵ درصد جمعیت، دفاتر خدمات مسافرتی با ظرفیت پایین و مجتمع‌های بین‌راهی با ده درصد ظرفیت کار می‌کنند و می‌توان گفت ظرفیت گردشگری افت پیداکرده و از طرفی بیکاری در این حوزه افزایش پیدا کرده است.
محمدی اظهار کرد: طی سال‌های اخیر صنعت گردشگری و توریسم به‌صورت جدی موردتوجه قرارگرفته بود و سرمایه‌گذاران مختلفی در این حوزه ورود پیدا کردند، طبیعتاً در طول زمان بیشترین واحدهای ساخته‌شده با توجیه اقتصادی هتل‌ها بودند که موجب جذب سرمایه‌گذار شده بود اما این توجیه اقتصادی با شرایط جدید همخوانی ندارد، همچنین دفاتر خدمات مسافرتی و راهنما نیز رو به تعطیلی هستند و به‌نوعی ورشکست شده‌اند.وی تأکید می‌کند: سرزندگی یک شهر با حضور گردشگر معنا پیدا می‌کند، این رفت‌وآمد در شهر و حضور در اقامتگاه‌های بومگردی و رستوران‌ها باعث افزایش نشاط اجتماعی منطقه می‌شود درواقع می‌توان گفت توسعه گردشگری موجب ایجاد نشاط اجتماعی است، در مسافرت علی‌رغم گردشگر و مسافر، میزبان نیز تأثیر می‌پذیرد.معاون گردشگری میراث فرهنگی قزوین اظهار کرد: با شیوع کرونا شاهد هستیم که گردشگری با کاهش چشمگیری مواجهه شده و علی‌رغم آسیب اقتصادی که به این حوزه واردشده است شاهد افزایش تعداد بیکاران در این عرصه نیز هستیم، بنابراین با توجه به این‌که زمان پایان کرونا مشخص نیست باید تمهیداتی برای این بخش در نظر گرفته شود.وی خاطرنشان می‌کند: سال گذشته علاوه بر گردشگران خارجی که قزوین را به‌عنوان مقصد گردشگری انتخاب کردند، ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار گردشگر داخلی داشتیم اما با شیوع کرونا از اسفندماه تاکنون حتی یک گردشگر خارجی نداشتیم و تعداد گردشگران داخلی ما نیز با کاهش خیلی زیادی روبه‌رو شده است درواقع حتی یک درصد گردشگران نیز به قزوین سفر نکردند و همان تعداد کم نیز با ریسک بالایی آمدند.

اطلس طبیعت‌گردی قزوین تهیه می‌شود
محمدی تأکید می‌کند: به‌منظور تقویت گردشگری قزوین در شرایط کرونایی جلسات مختلفی برگزار شد که طی آن تصمیم گرفتیم اطلس طبیعت‌گردی قزوین را آماده کنیم، با توجه به این‌که شیوع کرونا در فضای آزاد کمتر است تلاش داریم گردشگری طبیعت را توسعه دهیم.وی خاطرنشان کرد: در اطلس طبیعت‌گردی قزوین ۲۰ مسیر را مشخص کردیم تا گردشگران از مسیر خارج نشوند، ضمن اینکه امکاناتی فراهم‌شده است و کمک می‌کند ما در طبیعت‌گردی مانور بیشتری بدهیم و گردشگرانی که دنبال طبیعت بکر هستند از این فرصت استفاده کنند.
معاون گردشگری میراث فرهنگی قزوین یادآور می‌شود: اکثر بناهای تاریخی استان قزوین دارای تصاویر سه‌بعدی است اما بازدید مجازی کفایت نمی‌کند به همین جهت بود که طی ۶ ماه اخیر برای تغییر ذائقه گردشگران «اطلس طبیعت‌گردی استان قزوین» را آماده کردیم تا بتوانیم از صنعت توریسم بهره ببریم.وی خاطرنشان کرد: در هر کشور و استان شرایط متفاوت است ما در ۶ ماه گذشته تجربه‌ها متفاوتی داشتیم و با توجه به آثار و ظرفیت موجود در استان ما تصمیم گرفتیم که گردشگری طبیعت را در قزوین رواج دهیم، ممکن است این اقدام در سایر استان‌ها جواب ندهد چون شرایط آثار تاریخی در هر استان متفاوت است.به گزارش ایسنا، سازمان جهانی گردشگری پیش‌بینی می‌کند با توجه به شیوع کرونا ورودی گردشگران بین‌المللی در کل سال جاری تا ۷۰ درصد کاهش یابد، بر اساس پیش‌بینی‌های جهانی پس از پایان این دوره با رشد انفجاری گردشگری مواجه خواهیم بود و ایران جز ۱۰ مقصد نخست گردشگری خواهد بود بنابراین نیاز است که برنامه مناسبی برای دوران پسا کرونا در نظر گرفته شود از طرفی برای گذر از این دوران باید شیوه‌نامه و یا توصیه دیگر کشورها را ارزیابی و رعایت کنیم که مهم‌ترین آن‌ها مدیریت و جلوگیری از شیوع بیشتر ویروس و سپس کمک به مشاغلی است که از کرونا آسیب دیدند.

بهار نیوز