رقابت ناعادلانه افزایش حقوق و هزینه زندگی

گروه اقتصادی: اگرچه حقوق کارگران در سال جاری نسبت به سال 97 با رشد 82درصدی مواجه بوده اما آیا درصد تغییرات هزینه‌های زندگی شامل خوراک، پوشاک، مسکن، درمان، آموزش و... هم متناسب با تغییرات نرخ پایه حقوق کارگران دستخوش تغییر و تحول شده است؟ نگاهی به تغییر قیمت‌ها در برخی اقلام خوراکی و کالاهای سرمایه‌ای عمق فاجعه را نشان می‌دهد.بیم آن می‎رود کارگرانی که به دلیل افزایش قیمت گوشت، حبوبات را در سبد غذایی خود جایگزین کرده بودند، با افزایش بیش از صددرصدی بهای حبوبات، دیگر قادر نباشند از این محصول در غذای خود استفاده کنند. با وجود افزایش صددرصدی نرخ لبنیات و حبوبات، بهای سیب‌زمینی در سه سال نه‌تنها رشد نداشته بلکه کاهش هم یافته و طبیعی است که مصرف این محصول در سبد خانوار افزایش یابد. احسان سلطانی کارشناس اقتصادی نیز بر این باور است که درآمد مردم نه‌تنها از مخارج اولیه زندگی مانند غذا و مایحتاج روزمره عقب مانده که فاصله عمیقی با توان خرید دارایی‌ها دارد. به اعتقاد او در شرایطی که دولت افزایش هزینه مسکن را ۸۸ درصد اعلام می‌کند، قیمت مسکن ۴۵۰ درصد بالا رفته است.سال 97، همان سالی که در فروردین‌ماه دولت نرخ دلار را چهارهزارو 200 تومان اعلام کرد و این سیاست علاوه بر جهش ارزی، چهارنرخی‌شدن ارز را هم به دنبال داشت، پایه حقوق یک کارگر متأهل با دو فرزند یک‌میلیون‌و483هزارو 521 تومان اعلام شده بود که در سال جاری این رقم با 82 درصد رشد نسبت به دو سال پیش از آن به دومیلیون‌و702هزارو 521 تومان رسیده است. اما آیا قیمت دیگر نیازهای زندگی هم متناسب با افزایش حقوق کارگران بالا و پایین می‌شود؟ پاسخ مشخص است. به‌تدریج با تنگ‌ترشدن حلقه تحریم‌ها و فشار خارجی، نرخ کالاهای سرمایه‌ای با سرعت نور پله‌های ترقی را طی کردند؛ در‌حالی‌که حقوق کارگران تاب‌و‌توان رقابت با این حریف قدرتمند را نداشت. در این مدت قیمت کالاهای سرمایه‌ای، هزینه‌های درمان و بسیاری از اقلام غذایی متناسب با افزایش حقوق کارگران رشد نکرد. البته اخیرا محمد شریعتمداری وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در مصاحبه‌ای اعلام کرده است که حقوق بازنشستگان کشوری در پایان مهرماه اصلاح می‌شود و از خالص دریافت دومیلیون‌و 400 هزار تومان به بالای چهار‌میلیون تومان خواهد رسید اما آیا این عدد هم می‌تواند پاسخ‌گوی هزینه‌های سرسام‌آور زندگی باشد؟

صعود نرخ طلا، سکه و خودرو
رشد قیمت طلا و سکه به‌عنوان کالاهای سرمایه‌ای در ایران از سال 97 تاکنون خیره‌کننده بوده و این تغییرات به‌طور مستقیم بر زندگی مردم تأثیر گذاشته است. در نیمه مهرماه سال 97، قیمت هر سکه طرح قدیم سه‌میلیون‌و 500 هزار تومان بود که با حدود 309 درصد رشد به 14‌میلیون‌و 300 هزار تومان در دومین هفته مهرماه سال جاری رسیده است. نرخ هر دلار آمریکا هم که همه چیز حتی غذای دام و طیور بر اساس تغییرات آن قیمت می‌خورد، از 19 هزار تومان در هفته دوم مهر 97 به 30 هزار تومان رسیده است و در این مدت افزایش 58درصدی را تجربه می‌کند.
خودرو دیگر کالای سرمایه‌ای است که رشد چشمگیری داشته است. بر اساس قیمت‌های درج‌شده در سایت اتحادیه نمایشگاه‌ها و فروشگاه‌های خودروی تهران پژو 405 SLX با 256 درصد رشد از 34.3 میلیون تومان در اردیبهشت 97 به 122 میلیون تومان رسیده است. پژو 206 تیپ دو هم در همین مدت با 225 درصد رشد از 36 میلیون تومان به 117 میلیون تومان رسیده است. سمند دوگانه‌سوز با 270 درصد رشد قیمت از 36.5 به 135 میلیون تومان رسیده است. پراید 131 که 22.1 میلیون تومان قیمت داشت با 192 درصد رشد 64.5 میلیون تومان قیمت خورد و تیباSX و پژو 208 نیز در اردیبهشت امسال نسبت به اردیبهشت سال 97 به ترتیب با 235 و 260 درصد رشد از دسترس خانوار ایرانی دور شده‌اند.

رشد چندبرابری قیمت‌ها
کالاهای سرمایه‌ای اگرچه مستقیم بر سفره مردم اثر نمی‌گذارند اما به‌طور قطع بر تصور جامعه از تورم اثر مستقیم دارند اما فقط نرخ کالاهای سرمایه‌ای نیست که در بیشتر موارد با افزایش چندصد درصدی مواجه شده است. بررسی قیمت خرده‌فروشی کالاها نشان می‌دهد که برخی انواع حبوبات مثل عدس و لوبیا چیتی رشد بیش از صددرصدی را تجربه کرده‌اند و بیم آن می‌رود مردمی که به دلیل گرانی گوشت حبوبات را به سبد غذایی خود افزوده بودند، دیگر قادر نباشند از این محصولات استفاده کنند. این در حالی است که در سه سال گذشته نرخ سیب‌زمینی نه‌تنها افزایش نیافته بلکه با رشد منفی دودرصدی مواجه بوده است.احسان سلطانی، کارشناس اقتصادی نیز در کانال تلگرامی خود نوشت: «درآمد مردم نه‌تنها از مخارج اولیه زندگی مانند غذا و مایحتاج روزمره عقب مانده که فاصله عمیقی با توان خرید دارایی‌ها دارد. در شرایطی دولت افزایش هزینه مسکن را ۸۸ درصد اعلام می‌کند که قیمت مسکن ۴۵۰ درصد بالا رفته است. در این مدت قیمت مبلمان و لوازم خانگی ۵۰۰ درصد افزایش یافته که در محاسبه نرخ تورم ۲۵۵ درصد و قیمت پوشاک و کفش ۳۰۰ درصد افزایش یافته که در محاسبه نرخ تورم ۱۵۰ درصد در نظر گرفته شده است. با وجود افزایش حداقل ۴۰۰درصدی قیمت خودرو و تعمیرات آن، رشد هزینه حمل‌ونقل ۲۰۹ درصد و با وجود افزایش ۵۰۰درصدی قیمت موبایل، رشد هزینه ارتباطات ۶۷ درصد اعلام شده است».