گروه فرهنگی: این روزها در برخی نوشتهها با غلطهای املایی مواجهیم که بیم تغییر خط و زبان فارسی را به جان ما میاندازد.زبان فارسی بخشی از هویت فرهنگی ایرانیان است و از خط فارسی برای نگارش این زبان بهره میبریم. زبان فارسی سه دوره تاریخی پهلوی، فارسی میانه و فارسی دری را پشت سر گذاشته است. زمانی خط ایرانیان خط میخی بود؛ همان خطی که امروزه در کتیبههای هخامنشیان در تخت جمشید دیده میشود. با ورود اسلام به ایران ایرانیان با خط عربی آشنا شدند و از این خط برای نگارش استفاده کردند. با این تفاوت که در زبان عربی چهار حرف «پ ژ گ چ» وجود ندارد و اینگونه خط فارسی شکل میگیرد که امروز به وسیله آن مینویسیم.تغییر خطی که در زمان ورود اسلام به ایران روی داد، برای سهولت در نگارش کلمات بود. ایرانیان کلمات عربی را که به زبانشان وارد شد با تلفظ دیگری استفاده کردند و به گونهای آن کلمات با زبان فارسی عجین شد که امروزه تشخیص عربی بودن ریشه آنها تا حدی مشکل است و به نوعی این کلمات فارسی شده در ایران به کار رفت.با ایجاد نهضت ترجمه در ایران خط فارسی تغییری نمیکند؛ تنها کلماتی به زبان فارسی افزوده میشود. کلماتی که برخی از آنها در زبان فارسی رواج مییابند. فرهنگستان زبان و ادب فارسی از ابتدای تاسیس تاکنون برای این واژهها معادلهایی میسازد و برخی از این معادلها در زبان امروز استفاده میشوند. تا این دوران با غلطهای املایی مواجه هستیم؛ غلطهایی که بیم تغییر خط فارسی را در جان علاقهمندان به این خط و زبان میاندازد. امروز با بحران غلطهای املایی در زبان فارسی مواجه هستیم.
این روزها با مشکل بزرگی در خط فارسی مواجه هستیم و آن نوشتارهایی است که اگر اصلاح نشوند، به تغییر خط فارسی در نسل جدید تبدیل میشوند و در دوران بعد ماندگار خواهد شد. تا پیش از این مشکل ما در زمینه غلطهای املایی در حد نگارش «بگزار» به جای «بگذار» بود، اما الان مشکل فراتر از این حرف هاست.تا پیش از این استفاده از «ها»ی غیرملفوظ مطابق با قواعدی بود که برای استفاده از آن وجود دارد، اما امروز این حرف را به جای کسره به کار میبرند. در صورتی که این حرف را تنها میتوان به جای فعل «است» در زبان محاوره استفاده کرد و نوشت «این کتاب مال منه». اما امروز مینویسیم کتابه من که کاملا غلط است.یا اینکه کلمه «آقا» را به صورت «عاقا» می نویسیم. ما در زبان فارسی حرف «عا» نداریم تنها حرف «آ» در زبان فارسی دیده میشود. اینگونه غلطهای املایی یا ناشی از بی سوادی نسل جدید است یا اینکه مسائل دیگری در این بین مطرح است که به آن توجهی نمیشود و از دید ما پنهان مانده است.بخش دیگری از غلطهای املایی در حروف اضافه زبان فارسی اتفاق میافتد. به جای حروف اضافه «به» و «که» از حرف «ب» و «ک» با کسره استفاده میکنند. این تغییری است که در خط فارسی رخ داده است. از سوی دیگر افعالی مانند «به دست آوردن» را به صورت «بدست آوردن» مینویسند که کاملا غلط است. در این کلمات حرف اضافه وجود دارد و باید حرف اضافه را به صورت مستقل نوشت نه اینکههای غیرملفوظ آن را حذف کرد و به فعل چسباند.مسئله دیگری که در خط فارسی رخ میداد و اکنون تاحدی کاهش یافته است فینگیلیش نویسی است. خط فارسی برای نگارش زبان فارسی به کار میرود و باید برای نگارش به زبان فارسی از این خط بهره برد؛ نه اینکه از حروف انگلیسی برای نگارش خط فارسی استفاده کرد. نباید آنچه برای زبان ترکی استانبولی رخ داد برای زبان فارسی هم اتفاق بیفتد. الان برای نگارش زبان ترکی استانبولی از حروف انگلیسی استفاده میکنند!