سینمادارها درانتظار تعطیلیِ کامل سینماها هستند

گروه فرهنگی: با شیوع گسترده و شروع موج سوم بیماری کرونا در کشور و وخیم شدن وضعیت در شهر تهران، ستاد ملی مبارزه با کرونا دستور تعطیلی تمامی نهادهای فرهنگی و تفریحی مانند سالن‌های سینما و تئاتر را ابتدا به مدت یک هفته اعلام کرد و با ادامه وضعیت این تعطیلی را یک هفته دیگر تمدید کرد تا مراکز فرهنگی و سینماها تا ۲۵ مهرماه تعطیل باشند. در این میان شورای صنفی نمایش سینمای ایران در دو جلسه متوالی چهار فیلم را به چرخه اکران اضافه کرد که تنها یکی از این چهار فیلم در جشنواره فیلم فجر حضور داشته و سه فیلم دیگر در سکوت خبری تولید و کسی حتی از محتوای آن و چگونگی ساخت آن خبری ندارد. «مردن در آب مطهر» ساخته برادران محمودی که پیش از این در سی‌وهشتمین جشنواره فیلم فجر حضور داشت، قرار است از ۳۰ مهر روی پرده برود. سه فیلم دیگر یعنی «کله پوک» ساخته جواد مزدآبادی، «تله پاتی» ساخته رضا شالچی و «اینجا هم باران می‌بارد» ساخته نادر طریقت در شرایطی قرار است روی پرده بروند که بنا به گفته داریوش بابائیان (پخش‌کننده و تهیه‌کننده) دو فیلم «کله پوک» و «تله پاتی» تنها به دلیل اینکه فیلم‌ها در آستانه کهنه شدن بودند، روانه اکران سینماها می‌شوند. خروجی شورای صنفی نمایش در این روزها به نظر می‌رسد متاثر از وضعیت نیمه تعطیل سینمای ایران است. صاحبان آثار مطرح سینمایی به هیچ وجه حاضر به اکران فیلم‌هایشان نیستند و آثاری روی پرده می‌روند که در خوش‌بینانه‌ترین حالت هم شاید نتوان رقم قابل توجهی را برای جذب مخاطب برایشان متصور بود. 

فیلم‌سوزی با اکران فیلم‌های کم مخاطب
از ابتدای تیرماه که سینماهای سراسر کشور با دستور ستاد ملی مبارزه با کرونا پس از چهار ماه تعطیلی بازگشایی شدند، سینماهای کشور تصمیم گرفتند با دو فیلم پرمخاطب و بدون اکران فیلمی اضافه؛ تمام ظرفیت را در اختیار نمایش دو فیلم «شنای پروانه» و «خوب، بد، جلف۲: ارتش سری» قرار دهند. تصمیمی که به نظر می‌رسد با توجه به فروش نسبی فیلم‌ها در گیشه و تمرکز سالن‌های سینما روی فروش دو فیلم و محدودیت‌های اشغال ظرفیت سالن به دلیل فاصله‌گذاری اجتماعی؛ منطقی و حساب شده بود. اما این تصمیم پس از گذشت دو هفته با سرازیر شدن فیلم‌های گمنام و کم مخاطب به بیراهه کشیده شد به نحوی که جدول فروش فیلم‌ها در سامانه سمفا نشان از آن دارد که برخی از این آثار حتی به اندازه انگشتان یک دست نتوانستند مخاطب جذب سینما کنند. عبدالله علیخانی (تهیه‌کننده و صاحب سینما عصر جدید تهران) با اشاره به وضعیت فروش فیلم‌ها در سینماها در زمان کرونا به ایلنا گفت: سینمای عصر جدید در روزهای عادی و زمانی که کرونا نبود روزانه یک میلیون تومان به‌طور میانگین فروش داشت که با شیوع کرونا و شرایطی که وجود دارد روزانه ۴۰ هزار تومان در گیشه بلیت می‌فروشیم. یعنی بیشتر از ۵ یا ۶ مشتری وارد سینما نمی‌شود. برای سالن سینما فرقی نمی‌کند کل ظرفیت ۶۰۰ نفری آن پر شود یا ۵ نفر پای یک فیلم بنشیند. علیخانی افزود: وقتی چراغ سالن سینما روشن می‌شود باید تمام خدمات ارائه شود. از روشن کردن تهویه سالن‌ها تا حضور پرسنل و آپاراتچی و مسئول گیشه و… آماده شود. لامپ‌های پروژکتور تاریخ و ساعت مصرف دارد. هر بار که روشن می‌شود از عمر آن کم می‌شود و باید در یک بازه زمانی تعویض شود. این هزینه‌های جاری یک سالن سینما است که باید در نظر گرفته شود. 

خروجی بی‌ثمر شورای صنفی نمایش
شیوه برگزاری جلسات شورای صنفی نمایش و خروجی آن جز برای رفع تکلیف و فیلم‌سوزی و بی‌اثر بودن جریان اکران چیز دیگری نصیب سینمای ایران نمی‌کند. سجاد نوروزی (مدیر پردیس سینمایی آزادی) با اشاره به وضعیت وخیم سالن‌های سینما که در آستانه ورشکستگی هستند، به ایلنا گفت: وقتی کل فروش شهریورماه سینما آزادی ۱۶ میلیون تومان است و پول برق و آب در همین ماه ۴۶ میلیون تومان است طبیعی است که نمی‌توانیم با این وضعیت ادامه دهیم. چرخش مادی سینمای ایران در یک سال به اندازه ارزش مادی ملک سینما آزادی نیست. آنوقت با سهل‌انگاری و در نظر نگرفتن چنین سرمایه‌هایی راه را برای تعطیلی همیشگی سینماهایی مثل آزادی هموار می‌کنند. این وسط چه کسی ضرر می‌کند؟ غیر از این است که سینمای ایران و هنرمندان از تعطیلی سالن‌های سینما ضرر می‌کنند؟ نوروزی در ادامه افزود: آقایان اگر نمی‌خواهند سینما ادامه پیدا کند رسما اعلام کنند تعطیل است که ما هم در سینما را ببندیم. این بازی فرسایشی که سینمادار را مجبور می‌کنند خودش تعطیل کند تا ضرر و زیانی از جیب دولت خرج نشود، بی‌معرفتی است. 

ترس از دست دادن سرمایه فیلم
شاید یکی از دلایل خروجی شورای صنفی نمایش و اعلام این حجم از فیلم برای اکران در سینماها به دلیل ایجاد ظرفیت اکران آنلاین و شرط حضور در سینماها برای ارائه به پلتفرم‌ها باشد. صاحبان آثار سینمایی برای آنکه بیشتر از این ضرر و زیانی را برای مسکوت ماندن سرمایه فیلمشان نپردازند به شیوه اکران محدود در سینماها و سپس اکران آنلاین تن می‌دهند. نمونه بارز این اجبار فیلم «روزهای نارنجی» ساخته آرش لاهوتی است که تهیه‌کننده این اثر یعنی علیرضا قاسمخان در گفتگو با ایلنا، دلیل اکران فیلم را ترس از دست رفتن سرمایه فیلم عنوان کرد: ما حدود سه سال پیش فیلم را آماده نمایش کردیم اما پخش‌کننده حاضر نبود آن را پخش کند. در این شرایط هم قبل از اینکه فیلم را اکران کنیم با سرمایه‌گذار فیلم صحبت کردم و قرار شد به صورت آنلاین فیلم را پخش کنیم تا سرمایه فیلم از بین نرود. 

اکران ۲۵ فیلم در هفت ماه
بنابراین گزارش و بر اساس آمار سامانه سمفا، سینمای ایران از ابتدای تیرماه تا امروز ۲۱ فیلم را روانه اکران کرده است که با ورود چهار فیلمی که به تازگی اعلام شده است جمع فیلم‌های اکران شده در هفت ماه نخست سال را به ۲۵ می‌رساند. به نظر می‌رسد در وضعیت فعلی سینمای ایران به جای اکران چندین فیلم بی‌ثمر که هیچ نفعی برای سینمادار و پخش‌کننده نخواهد داشت باید تمرکز خود را روی آثار مطرحی بگذارد که از جشنواره سال گذشته باقی مانده است. تصمیمی که برای ادامه سال سینمایی ایران لازم و برای بقای سالن‌های سینما یک امر ضروری است.