بهار نیوز - کشورها چگونه میراث کرونا را حفظ می‌کنند؟

گروه فرهنگی: هر یک با زبان خودشان به گونه‌ای از مردم شهر یا کشورشان می‌خواهند تا تجربه‌های خود را ثبت کنند؛ کتابخانه‌های بزرگ و کوچک جهان روزهای کرونایی را برهه‌ای مهم در تاریخ می‌دانند و از عموم مردم می‌خواهند داده‌ها و تجربه‌های خود را از این دوران برای پژوهش‌های آینده در اختیار آنان قرار دهند.به گزارش ایسنا، حتما شما هم تا کنون فیلمی از یک رخداد تاریخی دیده‌اید یا کتابی را که به روایت دوره‌ای از تاریخ پرداخته است، خوانده‌اید. معمولا آن‌چه به هنرمندان، نویسندگان و ... در تولید چنین آثاری کمک می‌کند، داده‌ها و اطلاعاتی است که از آن دوره‌ به ثبت رسیده‌ است.البته این روزها اهمیت ثبت داده‌ها از رخدادها فراتر از آثار هنری و ادبی رفته است، کمااین‌که گفته می‌شود پژوهشگران ایرانی توانسته‌اند با استفاده از ذخیره توییت‌های عمومی‌ای که در آن‌ها درباره داروها گفته شده است، دیتاست مناسبی برای تولید داروها تهیه کنند. علاوه‌بر موضوعات پزشکی، امروزه حفظ و ذخیره داده‌ها و تولید اطلاعات و دانش مورد نیاز از آن‌ها در جهان از جمله علوم به‌روز و مورد توجه است که سرمایه‌گذاری‌های کلانی برای آن می‌شود، چیزی که از آن در علم به عنوان «دیتاساینس» و «دیتاماینینگ» یاد می‌شود و می‌توان در تاریخ و ادبیات آن را به گونه‌ای مستندنگاری یا ثبت تاریخ شفاهی دانست.

شیوع ویروس کرونا نیز در دنیا به عنوان یکی از مهم‌ترین رخدادهای تاریخی در این زمینه بسیار مورد توجه بوده است. داده‌های عمومی مردم از روزهای کرونایی هر روز ثبت و ضبط می‌شود؛ از یک سو توسط نهادی مثل کتابخانه‌ها و از طرف دیگر توسط دانشمندان علم داده؛ برای مثال zenodo.org در ۳۱ مارس ۲۰۲۰ یک دیتاست ۳.۵ گیگابایتی را از توییت‌های کووید-۱۹ منتشر کرد.آن‌چه در این میان بیش از هر چیزی توجه را به خود جلب می‌کند، این میزان از توجه به داده‌های عمومی است و نه قشری خاص. درحالی که از مدت‌ها قبل فراخوان‌های گوناگونی توسط کتابخانه‌های مختلف جهان مبنی بر ثبت و ارسال خاطره‌های عموم مردم از رویدادهای کرونایی منتشر شد، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در روز دوشنبه (بیست و یکم مهرماه) شیوه‌نامه ثبت تجربه‌های کرونایی فرهیختگان را اعلام کرد که بر مبنای آن، در مصاحبه‌هایی تقریبا ۲۰ تا ۶۰ دقیقه‌ای براساس شیوه‌نامه مصاحبه‌های تاریخ شفاهی، تجربه‌های فرهیختگان مستند می‌شود. به نظر می‌آید کتابخانه ملی برخلاف رویکرد اغلب کتابخانه‌های جهان به دریافت اطلاعات از خواص بسنده کرده است. اما آیا تنها مصاحبه با خواص می‌تواند معیار ثبت تاریخ برای آینده و حتی حال باشد؟ در این‌جا برخی از تجربیات دیگر کتابخانه‌های جهان در ثبت داده‌ها و اطلاعات از دوران کرونا را بررسی می‌کنیم.