گروه جامعه: مسئول بیماریهای واگیر مرکز بهداشت استان اصفهان به تشریح نقش درمان های دارویی و مکمل ها در مقابله با کووید ۱۹ پرداخت.رضا فدایی امروز (چهارشنبه- ۲۱ آبان ماه) در دومین روز از اولین همایش ملی «تولید دانش سلامتی در مواجهه با کرونا و حکمرانی در جهان پساکرونا» که به صورت مجازی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد با موضوع تاریخچه ای از درمان ها تا پیشرفت ها در زمینه درمان کووید ۱۹ برگزار شد، اظهار کرد: از روزهای نخست شیوع گسترده این ویروس که منشا آن در چین بود، تمام صاحبنظران معتقد بودند این ویروس به زودی به همه جا تسری می یابد و این درحالی بود که در ابتدای امر تمام اخبار این بیماری به چین محدود بود، اما چیزی نگذشت در دنیا نیز منتشر شد.وی افزود: چین از همان روزهای نخست، تحقیقات بر روی این بیماری را آغاز کرد و با گسترش بیماری در اروپا و آمریکا، سایر کشورها نیز بررسی درمانی خود را آغاز کردند. در ابتدا جهان علم در حال محک زدن این بیماری بود و نتایج برخی مقالات گاها رد شد و یا نتایج متناقضی به همراه داشت.
نرخ متوسط ۳ درصد مرگ و میر برای بیماری های تنفسی بالا است
این متخصص بیماری های عفونی تصریح کرد: خیلی سریع همه به این نتیجه رسیدند که با یک بیماری ویروسی تنفسی واگیردار مواجهیم که مرگ و میری حدود ۵ درصد در کل مبتلایان و ۱۰ تا ۲۰ درصد در بیماران بستری دارد. این رقم بسیار بالا و خطرناک بود چراکه برای بیماری ویروسی تنفسی نرخ مرگ و میر ۳ درصد بالا است. فدایی انتظار از روش های درمانهای کووید را اینگونه اعلام کرد که اولا بیمار درمان شود و بهبودی وی بازگردد، همچنین بتوان از انتشار ویروس به سایر افراد پیشگیری کرد. هدف مهم، کم کردن بستری بیماران در بیمارستان است. وی افزود: بر اساس آمار به دست آمده در مورد این بیماری، ۸۰ درصد مبتلایان علایم خیفیف کووید ۱۹ را تجربه می کنند و یا بی علامت هستند، ۱۵ درصد علائم متوسط تا شدید دارند و در نهایت ۵ درصد بیماران دچار علائم بسیار شدید می شوند.مسئول بیماریهای واگیر مرکز بهداشت استان اصفهان تاکید کرد: در این میان آنچه مهم است توجه به این نکته بود چه ابزار درمانی داشته باشیم که جلوی فاز خفیف به متوسط بیماری را بگیرد.
داروی کلروکین، موجب کم کردن بیماران بستری نمی شود
فدایی در مورد داروهای پیشنهاد شده برای مبارزه با این بیماری، گفت: ابتدا کلروکین مطرح شد که این دارو در درمان بیماری مالاریا استفاده می شود. دلیل استفاده از این دارو برای مقابله با کرونا، عملکرد این دارو با نیمه عمر بالای ۲۴ ساعت آن است که تصور می شد، بتواند جلوی تکثیر سلول داخل سلول میزبان را بگیرد. چین در مقالات اولیه از اثربخشی این دارو سخن می گفت، اما رفته رفته سایر کشورها نیز این دارو را تست کردند و در مجموع محافل علمی به این نتیجه رسیدند که این دارو برخلاف ادعاهای مطرح شده، موجب کم کردن بیماران بستری نمی شود و انتظار اولیه را برآورده نمی کند.به گفته مسئول بیماریهای واگیر مرکز بهداشت استان اصفهان در کشور ما در پروتکل ملی که وزارت بهداشت مرتب آن را بروز می کند، کلروکین در درمان سرپایی مطرح است و برای بیماران علامت داری که بیماری زمینه ای از قبل دارند این دارو جز دستورالعل کشوری است.وی با بیان اینکه بحث در مورد این دارو هنوز ادامه دارد، گفت: در مرحله بعد، آنتی اکسیدان ها مطرح شد و در این بین استفاده از استامینوفن ها مطرح شد که بسیار داروی ایمنی است.فدایی تاکید کرد: بیمارانی که دارای علایم هستند، با استامینوفن آرام می شوند. همچنین گفته شد که اسپرین و ایبوپروفن نیز در تسکین علایم و کم کردن سایتوکین ها و بهبود بیمار موثرند. اما نکته مهم این است که اگر با استامینوفن نتیجه مثبت گرفتیم به سمت دیگر داروها نمی رویم و باید مواظب دوز مجاز دارو و مشکلات بیماران باشیم. در اطفال نیز استامینوفن ها تجویز می شود.
با تجویز غیرمنطق آنتی بیوتیک در درمان کرونا موافق نیستیم
به گفته این متخصص بیماری های عفونی، در مرحله بعد، آنتی بیوتیک ها و نقش آنها در مهار این بیماری مورد بحث قرار گرفت که با قاطعیت می توان گفت منشا این بیماری ویروس است و نباید از آنتی بیوتیک برای درمان آن استفاده کرد.مسئول بیماریهای واگیر مرکز بهداشت استان اصفهان با بیان اینکه گفته می شود، برخی آنتی بیوتیک ها آثار ضد التهابی دارد، تصریح کرد: در مجامع علمی این موضوع مطرح است، اما به دلیل اینکه داروی ضد التهابی برای درمان داریم، به هیچ وجه استفاده از آنتی بیوتیک ها مجاز نیست. استفاده بی رویه از آنتی بیوتیک شرایط سختی ایجاد می کند و نگران این هستیم که در آینده با آنتی بیوتیک هایی مواجه شویم که خاصیت خود را از دست بدهند.فدایی در خصوص تجویز آزیترومایسین ها هشدار داد و گفت: پزشکان در درمان مبتلایان به کووید ۱۹ و دیگر بیماری های عفونی از پروتکل های ملی مصوب باید استفاده کنند و رهنمودهای وزارت بهداشت را مدنظر داشته باشند.به گفته این متخصص بیماری های عفونی امکان اینکه بیمار کرونایی همزمان مبتلا به نوع عفونی باکتری شود کم است، از اینرو منطقی نیست آنتی بیوتیک تجویز شود.وی با بیان اینکه در دوران پاندمی کرونا، صنایع دارویی تلاش کردند دارویی ارائه دهند که مستقیم ویروس را تحت تاثیر قرار دهد، خاطرنشان کرد: در مرحله ای فاویپراویر را مطرح کردند که شواهد علمی برای اینکه این دارو در درمان کوید موثر باشد بسیار کم است و از سویی دوز دارو باید بالا باشد و قبل از اینکه دارو نتیجه بدهد اثرات کلیوی دارد، به همین دلیل گفته می شود، در بیماران سرپایی استفاده نشود.
در آینده نزدیک امید فوری به دسترسی واکسن نداریم
فدایی ادامه داد: رمدسیویر نیز که برای درمان ابولا استفاده شده بود، مطرح شد و در اوایل در تعداد کمی از بیماران آزمایش شد و الان اختلاف نظر در مورد این دارو ادامه دارد.مسئول بیماریهای واگیر مرکز بهداشت استان اصفهان از دسترس بودن هر دوی این داروها در کشور خبر داد و تصریح کرد: رمدسیویر از معدود داروهایی است که در بیماران بدحال نقش دارد.وی همچنین به نقش مکمل ها و ویتامین ها در این بیماری اشاره کرد و گفت: انواع مکمل ها مطرح شد اما اینکه آیا در پیشگیری و درمان موثر است جای بحث دارد. بهتر است مکمل ها را کسانی که کمبود دارند مصرف کنند زیرا در تقویت سیستم ایمنی بدن موثر است، اما به استفاده از بیمار مبتلا به کووید به عنوان درمان وجاهت علمی بالایی ندارد.این متخصص بیماری های عفونی در مورد تاثیر گیاهان دارویی در درمان کرونا، اظهار کرد: اثبات اینکه موثر هستند یا خیر، نیاز به آزمایشات دقیق بدون مداخله دیگر روش های درمانی است که تاکنون موفق نشده ایم، البته اکنون چند داروی گیاهی مجوز درمان گرفته اند و می توان گفت این داروها در تسکین علایم و سپری کردن دو هفته مبتلایان مفید هستند.فدایی به موضوع ساخت واکسن اشاره کرد و گفت: از ابتدای اپیدمی مطالعات در این خصوص آغاز شد و در این بین نگاه امیدوارانه و حتی گاهی ناامیدانه به ساخت واکسن وجود داشت. نگاه بدبینی این بود که فرایند ساخت واکسن ۱۰ سال زمانبر است و ما فرصت این را نداشتیم، اما با بهره گیری از توان علمی جهانی و پیشرفت هایی که اکنون داریم دسترسی به واکسن قابل انتظار است.
ابتلا به ویروس های خانواده سرماخوردگی تنها چند ماه ایمنی دارد
به گفته وی البته کووید از خانواده ویروس سرماخوردگی است و ابتلا به ویروس های این خانواده تنها چند ماه ایمنی می دهد، از اینرو واکسن نیز نیازمند تجویز مکرر است.فدایی با بیان اینکه در حال حاضر توفیقات خوبی به دست آمده و اکنون بسیاری به آزمایش فاز انسانی رسیده اند، یادآور شد: ساخت واکسن از چین شروع شده و در برخی کشورها به دلیل بروز مشکلات مطالعات متوقف شده است. دورنمای واکسن برای این بیماری مثبت خواهد بود اما به امید این راه حل نباید باشیم و فاصله گذاری اجتماعی، اعمال محدودیت تردد، بیماریابی به موقع، استفاده از ماسک و شستن دست ها به هیچ وجه نباید فراموش شود.مسئول بیماریهای واگیر مرکز بهداشت استان اصفهان گفت: در کنترل افکار عمومی نباید این نکته غالب شود که واکسن را در ایران داریم و صورت مسئله پاک می شود. آنفلوانزا ده ها سال است واکسن دارد و باز هم شاهد مشکلات این بیماری هستیم. از سویی دیگر اینکه چقدر در ایران این واکسن قابل تامین است را باید در نظر بگیریم. در آینده نزدیک امید فوری به دسترسی واکسن نداریم و راهکارهای فعلی را باید تداوم دهیم. نخستین همایش ملی «تولید دانش سلامتی در مواجهه با کرونا و حکمرانی در جهان پساکرونا» ۲۰ و ۲۱ آبان ماه به همت مرکز تحقیقات توسعه علوم پرستاری و مامایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد و تحت حمایت پایگاه استنادی جهان اسلام و سیویلیکا در دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد برگزار می شود.این همایش در موضوع اصلی دستیابی به دانش سلامتی و با ١٠ محور بینرشتهای نظام سلامت از جمله علوم پزشکی، مدیریت، حقوق، روانشناسی، محیط زیست، سبک زندگی، فنی مهندسی، تجارب تاریخی بحران و بیماری در جهان، آموزش، پژوهش و فناوری برگزار می شود.