بهار نیوز - دویدن چینی‌ها میان ایران خودرو و پژو

گروه اقتصادي: بازار خودرو ایران به دلیل حجم بالای تقاضا همیشه از سوی خودروسازان خارجی جذابیت داشته است حال آنکه دو خودروساز قدر کشور که همیشه از حمایت دولت نیز برخوردار بودند، هیچ گاه اجازه ورود به این بازار را به دیگر شرکت‌های خارجی نداده‌اند.

در همین حال اگر چه شرکت پژو توانست قرارداد تقریبا یک طرفه‌ای را با ایران خودرو در سال 2003 منعقد کند، اما پس از آن قرار بر تولید پلت‌فرم مشترک با دیگر خودروسازان جهانی شد که در این بین رنو به عنوان اولین شرکت توانست در این زمینه قراردادی را منعقد کند. پس از آن شرکت‌های خودروساز تقریبا اجازه ورود به هیچ خودروسازی را ندادند که البته در این بین خودروسازان خصوصی از این امر مستثنی بودند. اما ورود چینی‌ها به ایران همیشه از سوی خودروسازان کشورمان به عنوان تهدیدی جدی تلقی می‌شد. حتی آنها خودروسازان چینی را به موریانه‌ای تشبیه می‌کنند که کم‌کم پایه‌های صنعت داخلی را با نابودی مواجه خواهند کرد؛ بنابراین برخورد با چینی‌ها همیشه با احتیاط مضاعفی روبه‌رو بود، حال آنکه در دوره مدیریت منوچهر منطقی مدیرعامل پیشین ایران خودرو قرارداد تولید مشترک با خودروساز چینی چری منعقد شد.

این دو شرکت با توجه به بحران سوخت جهانی، افزایش قیمت بنزین در ایران و طرح هدفمندی یارانه‌ها قرار بود خودروی ارزان و کم مصرفی را به تولید برسانند حال آنکه دولت نهم به طور جدی مانع از اجرای این قرار داد شد، و حتی وزیر وقت این دولت به صراحت عنوان کرد که «کلنگ تولید هیچ خودرو چینی در ایران به زمین زده نخواهد شد.» هر چند شرکت چری چین با خرید سهام یک شرکت خصوصی خودروساز توانست خط مونتاژ خودروهای خود را آغاز کند؛ اما ناکامی در این قرارداد به خودروسازان چینی فهماند که صنعت خودرو ایران تمایلی به ورود چینی‌ها در این حیطه ندارد. در این بین ذهنیت مشتریان ایرانی نیز جایگاه چینی‌ها را بیش از پیش در صنعت خودرو کشورمان تضعیف می‌کرد. ورود اجناس بی‌کیفیت و ارزان چینی به ایران ذهنیت بدی را در مورد کالاهای این کشور به‌وجود آورده بود، حال آنکه چنین افکاری می‌توانست به کل کالاهای وارداتی چین یا حتی خودروهای چینی تعمیم پیدا کند؛ بنابراین به طور قطع می‌توان گفت که صنعت خودرو و مسوولان و دست‌اندرکاران آن در هر دوره‌ای طالب ورود و حضور خودروسازان مطرح دنیا به این حیطه بودند حال آنکه هیچ‌گاه به چینی‌ها روی خوش نشان ندادند. در این بین تحریم صنعت خودرو کشور و حتی ترک خودروسازان فرانسوی یا ژاپنی از کشورمان نیز نتوانست گرایشی به خودروسازان چینی به‌وجود آورد اگر چه در گوشه و کنار اخباری مبنی‌بر تولید پلت‌فرم مشترک با خودروسازان چینی به گوش می‌رسد؛ اما این اخبار هیچ‌گاه به طور رسمی اعلام نشد.

در هر حال با خروج شرکت پژو از ایران و همزمان با آن کاهش جدی تولید خودرو در کشور و مشکلات و چالش‌های نقدینگی خودروسازان داخلی، این باور را به‌وجود آورد که خودروسازان به هر حال ناگزیر از همکاری با چینی‌ها خواهد بود؛ چراکه چین تنها کشوری بود که مواضع مشترک استراتژیک با ایران داشت و نقل و انتقالات پولی نیز تا حدودی با آن به راحتی انجام می‌شد. در این بین با مشکلاتی که تحریم صنعت خودرو به‌وجود آورد، در برخی از مواقع این چین بود که می‌توانست به حل این مشکلات و چالش‌ها کمک کند کما اینکه تولید برخی از خودروها تنها به دلیل عدم تامین قطعه‌ای خاص متوقف می‌شد، حال آنکه واردات قطعه از چین می‌توانست تا حدود زیادی مشکل گشا باشد. یک دست‌اندرکار صنعت خودرو در این زمینه به خبرنگار ما می‌گوید که واردات قطعات چینی برای ادامه تولید برخی از خودروها در شرایط تحریم را می‌توان نقطه عطفی در صنعت خودروی کشورمان خواند؛ چراکه استفاده از این قطعات از روی اجبار بود و کیفیت خودروهای تولیدی را با وجود نظارت‌های متعدد با چالش جدی مواجه می‌کرد.

تامین برخی از قطعات از چین در غیاب خودروسازان فرانسوی، مسوولان و دست‌اندرکاران صنعت خودرو کشورمان را نیز نگران کرده بود حال آنکه چاره‌ای جز این نبود. از سوی دیگر برخی از چینی‌های مونتاژ کار در ایران نیز از غیبت دیگر خودروسازان و مهم‌تر از آن تحریم خودرو کشورمان استفاده کردند و با افزایش دو یا سه برابری قیمت محصولاتشان، مبادرت به افزایش تولید کردند. بر این اساس واردات برخی خودروهای چینی نیز که پیش از این سابقه نداشت، رو به افزایش بود و هم‌اکنون نیز این خودروسازان به طور جدی اقدام به پیش فروش برخی از خودروهای خود به مشتریان داخلی کرده‌اند.