قدم اول؛ شناسایی راه فرار از شکست در دوره بحران‌ها
مهدی طاهری کارشناس حوزه کسب‌ و کار با اشاره به آسیب‌ پذیری بالای مشاغل کوچک در دوره بروز بحران می‌گوید: در طراحی اصولی مدل کامل یک کسب و کار، باید احتمال وقوع یک بحران را در نظر گرفت و شرایط را به نسبت اوضاع مدنظر پیش‌بینی کرد تا در نتیجه راه‌های فرار از مخمصه معلوم شود. البته هیچ‌کس حدس نمی‌زد که چنین اتفاقی در دنیا رخ بدهد اما در مرحله مدل‌سازی، بحران شرایطی خارج از حالت عادی فرض می‌شود که در طی آن امکان ادامه کار بر طبق روند قبلی وجود ندارد.وی ادامه می‌دهد: بیان عامیانه‌تر مفهوم پیش‌ بینی وقوع بحران این است که به طور مثال، کسی که قنادی دارد، در دوره ثبات کاری پیش خود بسنجد که اگر روزی نتوانست مغازه‌اش را باز کند، چه خواهد کرد؟ اگر روزی در اثر زلزله یا حوادثی شبیه به آن، بازار فروش شیرینی برای مدتی کساد شد، وضعیت را چطور مدیریت خواهد کرد؟ الزام وجود همین نوع پیش‌بینی‌ها بود که منجر به شکل‌گیری بیمه‌ها و صندوق‌های جبران خسارات شد. این نوع پیش‌بینی‌ها چندان هم دوراندیشانه نیستند، نیاز به تخصص ندارند و همین که یک نفر احتمالات جزئی را در نظر داشته باشد، می‌تواند در دوره بحران مسیر نجات کسب و کارش را پیدا کند.

راهکار برنده؛ ورود به دنیای کسب و کارهای دیجیتال
طاهری با بیان این‌که فضای کسب و کار در دنیا، پس از ورود به حوزه دیجیتال و فضای مجازی وارد دوره و عرصه جدید و نوینی شده است، می‌گوید: از اوایل سال ۱۹۹۵ با گسترش اینترنت، تجارت الکترونیک نیز در اروپا و آمریکا شکل گرفت. این روند اواسط دهه ۸۰ شمسی به ایران رسید و تنها در طی یک دوره کوتاه ۱۰ ساله، بازارهای وسیع اینترنتی و کسب‌ و کارهای مجازی در کشور، رونق گرفتند. این موضوع نشان دهنده اهمیت این فضا و بازار برای کسب سود و داشتن یک تجارت موفق است.این فعال حوزه کسب و کارهای دیجیتال، اپیدمی کرونا را یک نقطه عطف برای بازارهای اینترنتی خوانده و می‌افزاید: افزایش ۲۲۹ درصدی تراکنش‌های اینترنتی، این نوید را می‌دهند که حالا، بازارهای دیجیتال بزرگترین بنگاه اقتصادی خرد در جهان هستند. امروز حضور کسب و کارها در فضای مجازی یک امتیاز مضاعف نیست بلکه ضرورتی غیرقابل انکار است و اگر کسی نتواند در این فضا حضور مستمر و صحیح داشته باشد، از حرکت قطار اقتصادی عصر حاضر، عقب خواهند ماند.

فعالیت در فضای دیجیتال نیاز به شناخت صحیح دارد
طاهری با تاکید بر این‌که باید تهدیدات پیرامون فضای مجازی و دنیای اینترنتی را پیش ازآغاز کار بررسی کرد و اصول صحیح فعالیت در این بخش را آموخت، می‌گوید: این فضا جدید است، متفاوت است و پیچ و خم‌های خودش را دارد. امکان شروع فعالیت برای همه وجود دارد اما احتمالا کسانی موفق می‌شوند که شناخت صحیحی از این مجموعه وسیع داشته باشند. فرقی هم‌ نمی‌کند در چه زمینه‌ای و در چه پلتفرمی فعال هستند. مهم‌ترین نکته این‌ است که کارآفرینان باید زمین بازی خود را بشناسند.وی رسانه را مناسب‌ترین بستر برای ارائه محصول یا خدمات می‌داند و تصریح می‌کند: فرق ندارد که شما فروشنده یک کالا هستید، خدماتی خاص ارائه می‌دهید یا به دنبال آموزش هستید. رسانه این قدرت را دارد که شما را به بهترین شکل به مردم معرفی کند و جامعه هدف‌تان را به سمت شما بیاورد. شما در فضایی مثل اینستاگرام، هیچ محدودیتی در تعداد مشتری‌هایتان ندارید و تمام ایران بازار شماست پس مهم است که اصولی عمل کرده باشید تا بتوانید کسب و کارتان را به موفقیت برسانید. برای هیچ‌کاری دیر نیست و بهتر است که از همین امروز به میدان بیایید. با یک جستجوی ساده شروع کنید، رقبا را ببینید، فعالیت‌هایشان را بسنجید و نکات مثبت و منفی را یادداشت کنید. روی کاغذ طرح اولیه کسب و کارتان را بنویسید و هزینه‌های پیش‌رو را برآورد کنید، دوباره جست‌وجو کنید و این چرخه را تا چندبار ادامه دهید. وقتی به ضوابط و شرایط کار مسلط شدید، آغاز کنید.

لزوم پیش‌بینی زنجیره تامین تا ارسال
مرتضی مختاری، کارشناس اقتصاد و امور مالی درباره مسیر پیش‌روی کسب و کارهای کوچک، می‌گوید: فضای مجازی چه خوب و چه بد، بهترین راه نجات کسب و کارهای کوچکی است که بدون پشتوانه‌اند. برخلاف شرکت‌ها و برندهای بزرگ که استراتژی‌های مختلفی برای بحران در نظر می‌گیرند. جامعه آماری بالا، تجمع مشتری، امکان شناسایی جامعه هدف، تبلیغات موثر، آسان و ایجاد آشنایی، بستر رایگان فروش، امکان ارائه حداکثری اطلاعات و ... از جمله ویژگی‌های بازار مجازی‌اند که به کسب و کارها کمک می‌کند بتوانند حیات اقتصادی خود را حفظ کنند.
مختاری با تاکید بر این که پیش‌بینی بازار و بررسی شرایط دخیل در امور، پیش از آغاز هر شغلی ضرروی است، ادامه می‌دهد: برای داشتن کسب و کاری تضمین شده، پرسود و مطمئن در فضای مجازی باید زنجیره تامین تا ارسال را پیش‌بینی کنید و برای هرکدام برنامه ریزی داشته باشید. محل تامین کالای اولیه، نوع کارکرد و ارتباط با مشتری، بسته بندی، ارسال کالا، خدمات پس از فروش و مدیریت درآمد حاصل از این کار، از جمله نکاتی هستند که سنجیدن آن‌ها ضرورت دارد و در صورتی که بدون در نظر گرفتن این موارد، بی گدار به آب بزنید، ریسک شکست را چندبرابر خواهید کرد.

بازار ملتهب؛ دست‌آورد پنهان کرونا
این کارشناس اقتصاد درباره تاثیر کرونا روی بازارهای خرد و کوچک، می‌گوید: یک سال است که کرونا نظام عرضه و تقاضا را در برخی از محصولات برهم زده است. نیاز به برخی محصولات و خدمات چندین برابر شده است و در مقابل تعداد زیادی کالا و خدمات از سبد خرید مردم حذف شده‌اند. با این‌که بیش از یک سال از این بحران می‌گذرد، بازار در برخی حوزه‌ها همچنان ملتهب است و فعالان آن منتظر روشن شدن وضعیت هستند. از طرفی بالا رفتن همزمان نرخ تورم و بیکاری در جامعه، به التهاب بیشتر بازار دامن زده است. روشن است که مثل گذشته و شرایط عادی، از طرف مردم و طبقه متوسط، پول به بازار تزریق نمی‌شود در نتیجه بازار به اصطلاح راکد می‌ماند.وی در انتها تصریح می‌کند: در شرایط پیش آمده که تمام دنیا درگیر این چالش است، تغییر مسیر بازار به سمت فضای مجازی و بنگاه‌های اقتصادی اینترنتی، عقلانی به نظر می‌رسد. شرایط و ضوابط بازار حتی در صورت حل بحران کرونا نیز مثل سابق نخواهد شد و رویکرد بسیاری از فعالان اقتصادی تغییر کرده است لذا صاحبان کسب و کارهای خرد و کوچک نیز، بهتر است دراین‌باره فکر کنند و تصمیم صحیح بگیرند. البته در نظر داشته باشید، فعالیت اینترنتی تنها را نیست و از روش‌های دیگری هم می‌توان بهره جست.

بهار نیوز