گروه سیاسی: گزینه مشاور امنیت ملی دولت جو بایدن با بیان اینکه فرصت بازگشت به برجام در دولت بعدی آمریکا وجود دارد، گفت: ما از توافق خارج شدیم و اکنون تنها هستیم.
جیک سالیوان در سخنرانی خود در اجلاس شورای مدیریت وال استریت ژورنال ابراز خوش بینی کرد که فرصت بازگشت به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در دولت آینده آمریکا وجود دارد.
وی در بخشی از سخنان خود با اشاره به توافق هسته ای که دونالد ترامپ در سال 2018 به طور یک جانبه از آن خارج شد، تأکید کرد که هرگونه پیشرفت در جهت حفظ یا حتی تقویت این توافق که در دوران دولت اوباما حاصل شد به همکاری بین المللی بستگی دارد.سالیوان افزود: اکنون در وضعیت خطرناکی هستیم. آنها (ایران) اورانیوم بیشتری غنی سازی کردهاند. ما (از توافق) خارج شدیم و تنها هستیم. این مقام آمریکایی اظهار داشت: قصد دولت بایدن این است که ایران را به پایبندی کامل (برجام) بازگرداند، کاری که برنامه هستهای ایران را بار دیگر تحت کنترل قرار می دهد. هر زمان که به این هدف دست پیدا کنیم زمینه برای مذاکرات جدید بر سر دیگر مسائل (درباره ایران) فراهم خواهد شد.
سالیوان در ادامه با بیان اینکه "همه چیز به ایران بستگی دارد" گفت: اگر مقامات ایران از پیوستن مجدد سر باز بزنند، آمریکا میتواند به جهان بگوید که "اکنون شما باید به ما بپیوندید" تا راهبردی ایجاد کنیم که به ایرانی ها نشان دهد واقعا انتخاب دیگری وجود ندارد.وی تاکید کرد: سیاست خارجی آمریکا به طور کلی زمانی که با متحدان دموکرات خود و همچنین نهادهای بین المللی همکاری می کنیم، قوی تر بوده است.مشاور امنیت ملی جو بایدن، اظهار داشت که به باور او، بازگشت آمریکا به برجام میتواند بستری برای «مذاکرهای بعدی» در مورد مسائل گستردهتر باشد.
این اظهارات در حالی بیان میشود که مقامهای جمهوری اسلامی همواره تأکید کردهاند که در مورد هیچ موضوعی فراتر از برنامه هستهای خود مذاکره نخواهند کرد.
ایران و شش قدرت جهانی در تیرماه سال ۱۳۹۴ به توافقی جامع درباره فعالیتهای هستهای تهران دست یافتند که بر اساس آن، ایران پذیرفت بسیاری از فعالیتهای اتمی خود را متوقف کند و در مقابل، تحریمهای بینالمللی علیه آن لغو یا تعلیق شود.دولت دونالد ترامپ در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ از توافق هستهای شش قدرت جهانی با ایران خارج شد و تحریمهای هستهای علیه ایران را برگرداند.جو بایدن با انتقاد از رویکرد دولت دونالد ترامپ در قبال برجام تصریح کرده است مذاکرات آمریکا بر سر برجام با ایران بسیار دشوار و پیچیده خواهد بود.
رئیس جمهوری منتخب آمریکا در مصاحبهای که روز ۱۲ آذر در روزنامه نیویورک تایمز منتشر شد، گفت که بازگشت به برجام اگرچه «کاری سخت» است اما او به وعده خود در مورد احیای آن وفادار خواهد ماند.در همین حال، مجلس ایران با تصویب قانونی دولت را موظف کرده است که در صورت «عدم اجرای کامل تعهدات کشورهای ۱+۴ در قبال ایران و عادی نشدن روابط کامل بانکی و عدم رفع موانع صادرات و فروش نفت ایران» دو ماه پس از تصویب این قانون، اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کند.
فرانسه، آلمان و بریتانیا روز ۱۷ آذر از قصد ایران برای نصب سانتریفوژهای جدید و پیشرفته و همچنین مصوبه مجلس شورای اسلامی برای توسعه برنامه هستهای جمهوری اسلامی ابراز نگرانی کرده و گفتند که این اقدامات راه برای بازگشت دیپلماسی به خطر میاندازد.
اروپا: به برجام افتخار می کنیم
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با بیان اینکه به برجام افتخار می کننند بر لزوم بازگشت آمریکا به توافق هسته ای تاکید کرد.جوزپ بورل، بر لزوم بازگشت آمریکا به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و بازگشت ایران به اجرای کامل تعهداتش ذیل این توافق تاکید کرد.بورل اظهار داشت: باید راهی پیدا کنیم تا ایالات متحده دوباره به برجام بپیوندد و ایران نیز به طور کامل به تعهداتش عمل کند. توافق هسته ای هنوز به عنوان یک دستاورد مهم دیپلماسی موفق ارزیابی می شود.وی ادامه داد: ما به این توافق به عنوان بزرگترین موفقیت ظرفیت دیپلماتیک خود افتخار می کنیم.
اظهار نظر برجامی دبیر کل اتحادیه عرب
دبیرکل اتحادیه عرب، بهار عربی را منجر به ضعیف شدن بسیاری از کشورهای منطقه خواند، اما در مقابل آن را به سود ایران و ترکیه دانست.
احمد ابوالغیط در یک سخرانی در مقر این اتحادیه در قاهره در رابطه با روی کار آمدن بایدن در کاخ سفید و چگونگی تعامل با ایران نیز گفت: با توجه به تلاش دولت بایدن برای بازگشت به برجام این دولت پرونده هستهای ایران را به شکل مختلفی مدیریت خواهد کرد.ابوالغیط، بازگشت به برجام بدون آنچه اصلاح رفتارهای منطقهای ایران میخواند را منجر به تهدید کشورهای منطقه دانست.دبیرکل اتحادیه عرب همچنین تاکید کرد که دونالد ترامپ چیزهایی به اسرائیل داد که هیچ یک از روسای جمهور آمریکا نداده بود و جوبایدن ، رئیس جمهور جدید آمریکا نمی تواند از تمام اقداماتی که ترامپ در راستای خدمت به اسرائیل اتخاذ کرد، بازگردد.
روسیه:نصب سانترفیوژهای بیشتر کمکی به کاهش تنشها نمیکند
معاون وزیر امورخارجه روسیه در اظهاراتی در جمع خبرنگاران تاکید کرد که تصمیم جدید ایران برای نصب سانتریفیوژهای بیشتر در نظنز تاثیر چندانی بر کاهش تنشها پیرامون توافق هستهای ندارد. سرگئی ریابکوف ادامه داد: کاهش تدریجی تعهدات داوطلبانه ایران ذیل برجام خبر جدیدی نیست اما این اقدامات به طور قطع پیشرفت مثبتی در شرایط پیچیده و پر تنش کنونی درخصوص برنامه هسته ای ایران به شمار نمی آید.این مقام روس خاطر نشان کرد که مسکو از ایران و تمام طرفهای برجام میخواهد تا از تشدید تنشها پرهیز کنند و رویکردی مسئولانه نشان دهند.
ریابکوف تاکید کرد: ریشه اصلی وضعیت کنونی رفتار غیر سازنده آمریکا است. متاسفانه قدرت های تاثیرگذاری وجود دارند که خواهان نابودی برجام و مجبور کردن ایران به این کار هستند.
وی همچنین از احتمال برگزاری نشست کمیسیون مشترک برجام در سطح وزیران در آینده نزدیک خبر داد و گفت: ما در حال بحث درباره تاریخ دقیق برگزاری این نشست هستیم که ممکن است تا پیش از پایان سال جاری باشد. ما درباره دستور کار و برنامه های این رویداد نیز بحث و رایزنی می کنیم که می بایست مورد توافق تمام طرف ها باشد. احتمال دارد نشست تا قبل از آغاز سال جدید (میلادی) برگزار شود.