افزایش مشکلات اساتید حق‌التدریس

گروه جامعه: عضو شورای عالی راهبردی اساتید حق التدریس تاکید دارد که وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، اساتید حق‌التدریس دانشگاه‌ها را به رسمیت نمی‌شناسد.زهرا قدسی (رئیس انجمن صنفی کارگری اساتید حق التدریس استان البرز و عضو شورای عالی راهبردی اساتید حق التدریس) با بیان اینکه دردسرهای به رسمیت شناخته نشدن اساتید حق‌التدریس توسط وزارت علوم بی‌شمار است، به خبرنگار ایلنا، گفت: «دانشگاه‌ها برای اساتید حق‌التدریس که بیش از ۷۰ درصد از بار نظام آموزش عالی را بر دوش می‌کشند، حقوقی قائل نیستند. در این مورد می‌توان به دستمزدهایی که به اساتید می‌پردازند، اشاره کرد که جزء پایین‌ترین دستمزدهای پرداختی در کل کشور است. برای نمونه از بابت یک ترم، ساعتی ۱۵ تا ۱۷ هزار تومان تومان به اساتید می‌پردازند. در نتیجه استاد دانشگاه با مدرک دکترا، بابت یک ترم، چیزی در حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان دستمزد دریافت می‌کند.» وی افزود: «از آنجا که اساتید حق‌التدریس هیچ متولی ندارند و در نظام اداری کشور به رسمیت شناخته نمی‌شوند و وجودشان توسط وزارت علوم انکار می‌شود، به گستردگی با قراردادهای سفید امضاء، مواجه می‌شوند. دانشگاه‌ها حتی نسخه‌ای از قراردادهای کار را در اختیار اساتید نمی‌گذارند و در صورت اعتراض اساتید، آنها را به فسخ قرارداد تهدید می‌کنند. متاسفانه اساتید با سابقه به راحتی توسط دانشگاه‌ها کنار گذاشته می‌شوند؛ حتی دانشگاه‌هایی که ماه‌هاست که دستمزدهای اساتید حق‌التدریس را پرداخت نمی‌کنند، اعتراض اساتید را تحمل نمی‌کنند و به راحتی اعلام می‌کنند: اگر اعتراض دارید بروید؛ اساتید جوان را به جای شما بکار می‌گیریم.» 

قدسی تصریح کرد: «دانشگاه‌ها با همین برخوردها از هرگونه اعتراضی پیشگیری می‌کنند. متاسفانه در سالهای گذشته اینقدر بیکاری در میان جامعه دانشگاهیان ایران شایع شده است که به راحتی مرعوب کارفرمای خود می‌شوند. دانشگاه‌ها هم همیشه از این فرصت استفاده می‌کنند، تا فارغ‌التحصیلان بیکار را جایگزین اساتید قدیمی خود کنند؛ اساتیدی که با مدرک دکترا و سن بالاتر نسبت به فارغ التحصیلان، امکان یافتن شغل دیگری را ندارند.» این فعال صنفی اساتید حق‌التدریس در تشریح مشکلات بیمه‌ای اساتید، گفت: «آنها با مشکلات بیمه‌ای فراوانی مواجه می‌شوند؛ مانند اینکه برایشان بیمه رد نمی‌شود یا اینکه به صورت ساعتی مشمول بیمه می‌شوند. برخی دانشگاه‌ها هم از آن‌ها می‌خواهند که برگه‌ی‌ عدم درخواست بیمه را امضاء کنند؛ هرچند چنین مدرکی در مراجع رسیدگی به شکایت‌ها در ادارات کار، مورد تایید قرار نمی‌گیرند؛ اما بسیاری از اساتید از این موضوع خبر ندارند و حقوق بیمه‌ای خود را پیگیری نمی‌کنند.» رئیس انجمن صنفی اساتید حق‌التدریس استان البرز با بیان اینکه البته دانشگاه‌ها مایل به استخدام اساتید حق‌التدریس بدون بیمه نیستند، گفت: «برخی دانشگاه‌ها اعلام کرده‌اند که اساتید دارای بیمه را استخدام می‌کنند. قاعدتا افراد بیمه شده شغل دیگری هم دارند و برای کار دوم به دانشگاه‌ها رجوع می‌کنند. درحالیکه یک استاد دانشگاه اینقدر در طول ترم وقت ندارد که بخواهد شغل دومی را هم عهده‌دار شود. در نتیجه افرادی که به عنوان شغل دوم به دانشگاه مراجعه می‌کنند، قادر نیستند که هم و غم خود را در کلاس‌ها بگذارند و قاعدتا مسئولیت‌های شغل اول خود را هم به درستی انجام نمی‌دهند.» 

قدسی افزود: «در نتیجه افرادی که تنها کارشان تدریس است، در حال حذف شدن از بازار کار هستند. در این میان وزیر علوم هم به‌یکباره اعلام می‌کند که ما در دانشگاه‌ها استاد حق‌التدریس نداریم؛ بلکه اینها «افراد حق‌التدریس» هستند. در این میان برخی دانشگاه‌ها بخشنامه کرده‌اند که صرفا افرادی را که کار مشخص دارند، استخدام می‌کنند؛ با این استدلال که این گروه از درآمدهای شغل اول، معیشت خود را تامین می‌کنند و دیگر انتظاری از دانشگاه ندارند!»  عضو شورای عالی راهبردی اساتید حق‌التدریس با بیان وزارت علوم به هیچ وجه مایل به جذب اساتید حق‌التدریس نیست، گفت: «اساتید حق‌التدریس بر اساس یک یا دو فراخوان که دانشگاه‌ها در طول سال اعلام  می‌کنند، گزینش می‌شوند؛ البته با پرداخت هزینه ثبت نام. با این حال وزارت علوم تمایلی به استخدام آن‌ها ندارند. این در حالی است که وزارت آموزش و پرورش حداقل از طریق دانشگاه فرهنگیان معلمان خرید خدمات، آموزشیاران نهضت سوادآموزی و… را جذب می‌کند. متاسفانه دولت تنها زمانی که قصد دریافت مالیات از اساتید را دارد، به سراغ آن‌ها می‌رود و با معیشت و امنیت شغلی آن‌ها کاری ندارد.» وی با بیان اینکه کرونا عاملی بود که اساتید حق‌التدریس به نداشتن پشتیبان در نظام آموزش عالی یقین پیدا کنند، گفت: «از زمانی که کلاس‌ها به صورت مجازی برگزار می‌شوند، اساتید دریافتند که دانشگاه‌ها هیچ تمایلی به استفاده از آن‌ها ندارند و تمام تلاش‌شان را می‌کنند که کلاس‌ها مجازی را با تعداد بالای دانشجو و با حضور بیشتر اساتید هیات علمی برگزار کنند؛ چراکه ناچار به پرداخت حقوق آن‌ها هستند؛ اما در قبال حق‌التدریسی‌ها هیچ تعهدی ندارند و دلیلی هم ندارد که با سپردن کلاس‌های بیشتر به آنها، برای خود هزینه بتراشند!»  

قدسی افزود: «البته باید بدانید که اساتیدی که با این میزان دستمزد و بدون امنیت شغلی در کلاس‌ها مجازی حاضر می‌شوند، باید هزینه اینترنت را هم بپردازند؛ چراکه دانشگاه‌ها اسامی آن‌ها را به وزارت ارتباطات نفرستاده‌اند تا از اینترنت رایگانی که آقای جهرمی وعده‌اش را داده بود، بهره‌مند شوند. در همین حال دانشگاه‌ها با محدود کردن تعداد اساتیدی که در کلاس‌های مجازی شرکت می‌کنند، تعداد دانشجوهایی را که می‌توانند وارد کلاس مجازی شوند، افزایش داده‌اند. در نتیجه استاد، نه فرصت حضور و غیاب را دارد و نه اینکه می‌تواند به پرسش‌های دانشجویان پاسخ دهد.»
این فعال صنفی اساتید حق‌التدریس در پایان اظهار امیداوری کرد که وزارت علوم برای ساماندهی قراردادهای کار و یکسان‌سازی آنها در کل کشور ورود کند و با نپذیرفتن و مقاومت در برابر این موضوع حیاتی، ایجاد گشایش در امنیت شغلی اساتید حق‌التدریس را با انسداد مواجه نکند. قدسی همچنین از این وزارتخانه خواست که از ظرفیت انجمن صنفی اساتید حق‌التدریس برای نظارت بر روابط میان دانشگاه و اساتید استفاده کند تا دانشگاه‌ها نتوانند به راحتی اراده خود را به آنها تحمیل کنند.