گروه علمی: نتایج یک مطالعه حاکی از این است که اکثر بیماران شاکی پرونده قصور پزشکی؛ زن، متاهل، دارای تحصیلات فوق دیپلم و لیسانس و سطح اقتصادی اجتماعی پایین و اکثر پزشکان دارای پرونده قصور پزشکی؛ مرد، متخصص و دارای بیشتر از بیست سال سابقه طبابت بودند.به گزارش ایسنا، هر زمان که پزشک در هر کدام از مراحل تشخیص و درمان (اعم از معاینه دقیق، تشخیص به موقع، درمان و جراحیهای صحیح)، پیگیری و مشاوره و راهنماییهای لازم را طبق موازین علمی و فنی پزشکی انجام نداده باشد و به علت شکست در انجام یک اقدام مطابق با استانداردهای حرفهای مرسوم، باعث صدمه به بیمار شود، مرتکب قصور پزشکی شده است.در روند طبابت و مداخلات پزشکی، ممکن است طیف وسیعی از عوارض ایجاد شود که بسیاری از آنها خطاهای ناخواسته و بدون تعمد هستند و در صورت رعایت احتیاط نیز ممکن است ایجاد شوند. به همین دلیل باید به این نکته دقت داشت که قصور پزشکی خطاهایی هستند که قابل اجتناب باشند.بررسی آمارهای قصور پزشکی در ایران، نشان میدهد که در سه دهه اخیر، میزان شکایت بیماران از پزشکان، روند افزایشی داشته است. از طرف دیگر با توجه به تغییرات در سازمان نظام پزشکی و نحوه مصرف خدمات پزشکی، به نظر میرسد الگوی شکایات بیماران از پزشکان نیز در حال تغییر است.پیشداوریها، شکایت از قصور پزشکی را به طبقات و به گروههای اجتماعی خاص نسبت میدهند و گروهی خاص از پزشکان را در معرض اتهام قصور قرار میدهند. به همین دلیل دکتر سیمین کاظمی؛ پزشک و پژوهشگر جامعهشناسی مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با انجام یک پژوهش، شکایتهای قصور پزشکی شهر تهران را مورد بررسی قرار داد.
برای انجام این مطالعه تمام پروندههایی (۴۸۴ پرونده) که در سال ۱۳۹۴ در شورای حل اختلاف سازمان نظام پزشکی تشکیل شده بود، بررسی شدند.یافتههای این مطالعه نشان داد که علت مراجعه نزدیک به دو سوم از کل پروندههای قصور پزشکی به دلیل اهداف زیبایی بوده است. شایعترین علت مراجعه زیبایی (حدود ۴۲ درصد) مراجعه برای انجام جراحی زیبایی بینی بود.بررسیها حاکی از این بود که در پروندههایی که به دلایل درمانی به پزشک مراجعه کرده بودند، تنها در حدود ۱۹ درصد شکایت از پزشک به دلیل تشخیص و باقی موارد مربوط به درمان بیماری بوده است. شایعترین مشکلات پزشکی در مراجعات درمانی به ترتیب مشکلات چشم، گوش و حلق و بینی، زنان و زایمان، ارتوپدی و جراحی عمومی بود. شایعترین مکانی که مواجهه پزشکی منجر به تشکیل پرونده قصور شده است، کلینیکهای خصوصی و بعد مطبهای شخصی بود.بررسی ویژگیهای جمعیتشناختی بیماران نشان داد که فراوانی شکایت قصور پزشکی در گروه سنی ۳۱ تا ۴۲ سال، زنان، متاهلین، تحصیلات فوق دیپلم و لیسانس و سطح اقتصادی اجتماعی پایین، بیش از سایر زیر گروهها بود.نتایج مطالعه حاکی از این بود که بیشترین پزشکان دارای پرونده قصور مربوط به گروه سنی ۴۷ تا ۵۶ سال، جنس مرد، متخصص، فارغالتحصیلان دانشگاههای شهر تهران، رشته گوش و حلق و بینی و مدت طبابت ۲۰ سال و بیشتر بود.به گفته پژوهشگر این مطالعه؛ یافتههای بهدستآمده فقط بخشی از واقعیت قصور پزشکی است و نه همه آن؛ چرا که این مطالعه بر اساس دادههای حاصل از پروندههای قصور پزشکی در شورای حل اختلاف سازمان نظام وظیفه صورت گرفته، در حالیکه پرونده های قصور پزشکی در سال انجام این تحقیق دو هزار و ۷۶۹ مورد بودهاند که بخش عمده آنها در مراجع دیگر نگهداری میشدند و امکان دسترسی به آنها فراهم نبود.نتایج این مطالعه پاییز سال جاری به صورت مقاله علمی پژوهشی با عنوان «توصیف قصور پزشکی و ویژگیهای اجتماعی-جمعیتی پزشکان و بیماران درگیر پروندههای قصور پزشکی در تهران» در فصلنامه سلامت اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، منتشر شده است.