راه‌های جلوگیری از پیشرفت پوکی استخوان

گروه علمی: فوق تخصص هیپ و لگن بیمارستان طالقانی، پوکی استخوان را بیماری خاموش و بدون علامت اولیه برشمرد که با استفاده از راهکارهایی ساده نظیر ورزش و تغذیه مناسب می‌توان از پیشرفت آن جلوگیری کرد. دکتر رضا زندی با بیان اینکه پوکی استخوان عارضه‌ای است که طی آن استخوان‌ها اصطلاحا متخلخل می‌شوند،توضیح داد: ساختار میکروسکوپی استخوان‌ها به صورت لانه زنبوری است، اما در فردی که  دچار استئوپروز یا پوکی استخوان شده این منافذ بسیار بزرگتر از استخوان سالم است، در این حالت استخوان‌ها به تدریج جرم و چگالی خود را از دست داده و بسیار حساس و شکننده می‌شوند.وی بیان کرد: از آنجاکه پوکی استخوان هیچ علامت اولیه‌ای ندارد و زمانی تشخیص داده می‌شود که یکی از استخوان‌ها (معمولا  استخوان لگن یا مچ) دچار شکستگی می‌شود، از  آن به عنوان بیماری خاموش یاد می‌شود.زندی با اشاره به وجود دو نوع سلول به نام‌های خورنده و سازنده استخوان یادآور شد: زمانیکه سلول‌های خورنده استخوان فعال باشند به اصطلاح شاهد بروز پوکی استخوان در فرد هستیم.این جراح ارتوپد در ادامه خاطرنشان کرد: با استفاده از سنجش تراکم استخوان می‌توان سفتی و سختی و درجه محکم بودن استخوان‌های بدن را تعیین کرد.وی ژنتیک و میزان فعالیت بدنی را مهمترین عامل تعیین تراکم استخوان ذکر کرد و بعد از این دو عامل میزان مصرف کلسیم و ویتامین دی را در متراکم کردن استخوان‌ها موثر برشمرد.

به گفته دکتر زندی، افرادی که در سنین کودکی ورزش را شروع کرده و منظم و مداوم ادامه می‌دهند و به میزان کافی لبنیات کم چرب مصرف می‌کنند، در جوانی دارای استخوان‌های متراکم‌تری هستند و سیر پوکی استخوان در آنها کندتر خواهد بود.این جراح ارتوپد بیمارستان طالقانی، ستون فقرات، مچ دست، هیپ و لگن را جزو نواحی از بدن برشمرد که بیشتر مستعد پوکی استخوان هستند و هیپ و لگن را به علت وجود استخوان کنسلوس پر عارضه‌ترین اندام در ابتلا به  پوکی استخوان برشمرد و گفت: استخوان اسفنجی یا استخوان کنسلوس یکی از دو نوع بافت استخوانی است که استخوان‌های بدن را می سازد.وی با بیان این که عوامل مختلفی در پیشرفت پوکی استخوان موثر  است، ادامه داد: با چند راهکار ساده می‌توان از پیشرفت پوکی استخوان جلوگیری کرد که از مهمترین روش‌های پیشگیری و توقف این بیماری خاموش می‌توان به تغذیه مناسب، استفاده از مواد غذایی حاوی کلسیم و ویتامین D، ورزش، پیاده روی تند و آهسته در طول روز، استفاده از مکمل‌های ویتامین D و کلسیم  اشاره کرد.وی یادآور شد: مصرف استخوان ساز نیز در پیشگیری نقش بسزایی دارد ولی تاثیر آن در درمان هنوز ثابت نشده است.به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، رییس بیمارستان طالقانی در پایان در خصوص استفاده طولانی مدت از داروهای مکمل و استخوان ساز هشدار داد و گفت: استفاده از مکمل ها حتما باید زیر نظر پزشک متخصص باشد زیرا استفاده از آنها در طولانی مدت باعث از بین رفتن استخوان می شود.