گروه علمی: شلغم یکی از سبزیجات بسیار مفیدی است که نقش قویترین آنتی بیوتیکها را بازی میکند، اما متأسفانه، چون نسبت به انواع دیگر سبزیجات کاربرد کمتری در وعدههای غذایی مان دارد، کمتر از آن استفاده میکنیم. مصرف شلغم چه به صورت پخته که معمولا بوی آن برایمان غیر قابل تحمل است و چه به شکل خام، نقش مهمی در درمان انواع بیماریها دارد. در ادامه بیشتر با خواص و موارد مصرف این درمانگر طبیعی آشنا می شویم
.
خواص و مزایای شلغم برای سلامت
مصیب محمدی مشاور تغذیه و رژیم درمانی گفت: شَلْغَم نوعی سبزی ریشهای به رنگ سبز و سفید یا بنفش و با برگهایی ناصاف و بریدگیهای زیاد که ریشهٔ آن غدّهای و به شکلهای گرد یا دراز به رنگ سفید با لکههای بنفش میباشد که در خانواده سبزیجاتی نظیر کلم بروکلی، کلم بروکسل، کلم برگ و خردل قرار میگیرد.او افزود: شلغم نه تنها دارای ویتامین و خواص معدنی ارزنده ای است، بلکه از حیث سایر ویژگیهای غیر غذایی هم سرآمد بوده و در زمره سبزیهای مهم به شمار میرود. مشاور تغذیه و رژیم درمانی گفت: شلغم گیاهی بومی اروپا و آسیای مرکزی است که هنوز هم در زمینهای وسیع، یا در کنار جویبارها به صورت وحشی میروید. او بیان کرد: شلغم مزه خوب و شیرینی دارد و در نتیجه شما میتوانید آن را حتی خام هم مصرف کنید. بنابراین، باید بدانید که مصرف منظم و به اندازه شلغم منظم مزایای زیادی به شما خواهد داد.
ترکیبات شلغم
مشاور تغذیه و رژیم درمانی گفت: بر اساس تحقیقات و بررسیهای دانشمندان، هر صد گرم شلغم دارای ۳۵ کیلو کالری انرژی، ۱ گرم پروتئین، ۷ گرم قند، ۲/۰ گرم چربی، ۱/۱ گرم فیبر، ۴۵ میلیگرم گوگرد، ۲۸۰ میلیگرم پتاسیم، ۶۰ میلیگرم کلسیم، ۳۶ میلیگرم ویتامین C است.
شلغم و سرماخوردگی
محمدی در ادامه بیان کرد: خوردن شلغم میتواند مقاومت بدن را در برابر بیماریهای ویروسی و عفونی بالا برده و سبب التیام علائم زکام و سرماخوردگی شده، از ابتلای افراد به سرماخوردگی خصوصاً در فصول سرد سال جلوگیری نماید. او افزود: ترکیبات شلغم خلط آور بوده، درمان کننده سرفههای خشک و گلودرد و ملین سینه و التیام دهنده تنگی نفس ناشی از زکام است و با کمک به لینت مزاج، سموم و میکروبها را از بدن خارج میکند.
این مشاور تغذیه و رژیم درمانی گفت: با استفاده از بخور شلغم آبپز یا بخارپز میتوانید به التیام سردرد ناشی از سرماخوردگی و سینوزیت و خروج اخلاط مجاری تنفسی کمک کنید و سینوسها و گرفتگی بینی را به این طریق رفع کنید.
شلغم مفید برای سلامت تنفسی
محمدی اظهار داشت: بسیاری از مطالعات نشان داده اند که شلغم برای افرادی که مبتلا به آسم هستند، بسیار مفید است. چرا که شلغم مقدار زیادی ویتامین C دارد که به عنوان آنتی اکسیدان قوی شناخته میشود.
او تاکید کرد: علاوه بر آن، شلغم نیز خواص ضد التهابی دارد که به آنها این امکان را میدهد تا مشکلات تنفسی مختلف به ویژه آسم را بهبود بخشد.
شلغم و تقویت سیستم ایمنی
این مشاور تغذیه و رژیم درمانی افزود: شلغم تازه حاوی مقدار زیادی ویتامین C و فتوکیمیکالها است که این دو ضمن تقویت سیستم ایمنی بدن به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی که در بدن دارند رادیکالهای آزاد تولید شده در بدن را نابود کرده، لذا از این طریق مقاومت بدن در مقابل ابتلا به سرطانها را افزایش می دهد.
شلغم و سلامت قلبی و عروقی
محمدی بیان کرد: شلغم، درست مثل بیشتر داروهای گیاهی، ترکیبات خیلی زیادی را شامل میشود که به عنوان ضد التهاب عمل میکند. او گفت: شلغم دارای مقدار مناسبی ویتامین K است که به خاطر خواص ضد التهابی اش مشهور است در نتیجه، از بیماریهای قلبی و عروقی مانند حمله قلبی یا سکته، جلوگیری میکند.
این مشاور تغذیه و رژیم درمانی در ادامه افزود: فیبر موجود در شلغم توانایی کاهش سطح کلسترول در بدن را از طریق کاهش جذب رودهای را دارد و اگر سطح کلسترول پایین باشد، ازابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی مختلف جلوگیری خواهد کرد.
شلغم و تقویت استخوان
محمدی گفت: شلغم به دلیل دارا بودن مقدار مناسبی کلسیم و پتاسیم برای سلامت اسکلت بدن (استخوانها و ماهیچههای) بسیار مفید میباشد. او با اشاره به ضرورت پتاسیم و کلسیم برای تقویت استخوان و ماهیچهها گفت: مواد مغذی رشد استخوانها را افزایش داده و موجب قویتر شدن استخوانها می شود بنابراین، افراد کمتر به بیماریهای مرتبط با ماهیچهها و یا استخوان هایی نظیر آسیب مفاصل و یا پوکی استخوان مبتلا خواهند شد.
شلغم مفید برای دستگاه گوارش
مشاور تغذیه و رژیم درمانی با بیان اینکه شلغم سرشار از فیبر است، گفت: مصرف متعادل آن میتواند یبوست را برطرف نماید مضافاً مصرف مداوم آن به همراه سایر سبزیجات به دلیل دارا بودن مواد آنتی اکسیدانی قوی نظیر ویتامین C میتواند از سرطان روده تا حد بسیار زیادی جلوگیری کند.
شلغم و کنترل وزن
محمدی افزود: در رژیمهای کاهش وزن، شلغم یکی از سبزیجاتی است که باید به طور مرتب مصرف کنید.
او بیان کرد: همانند اغلب سبزیجات، شلغم کالری نسبتاً کمی داشته و مصرف آن قبل از غذا کمک به سیری زود رس کرده، از طریق کاهش مصرف غذای اصلی به کاهش وزن کمک می کند بنابراین هیچ تعجبی ندارد که این سبزی برای کاهش وزن مفید باشد.
در صورت داشتن مشکلات زیر شلغم مصرف نشود
محمدی در رابطه با منع مصرف شلغم گفت: شلغم دارای مقدار نسبتاً زیادی اگزالات کلسیم میباشد که مصرف بی رویه آن میتواند در افراد مستعد سنگ کلیه، موجب تشکیل سنگ کلیه شود. مشاور تغذیه و رژیم درمانی افزود: شلغم نیز مانند کلم آنتاگونیست ید بوده و در افرادی که کم کاری تیروئید دارند مصرف آن توصیه نمیشود.
او گفت: همچنین در افرادی که نفخ شدید روده دارند مصرف شلغم باید حذف شود.
نحوه مصرف شلغم
محمدی با اشاره به نحوه مصرف شلغم به طرق مختلف گفت: شلغم را میتوان به صورت بخار پز در وعده صبحانه و یا میان وعده میل کرد. او افزود: همچنین شلغم خام و به عنوان پیش غذا در ترکیب با سایر سبزیجات تازه یا به تنهایی و یا به صورت سوپ سبزیجات و یا اضافه نمودن آن به آش ترخینه (دوینه) قابل مصرف است. این مشاور تغذیه و رژیم درمانی درادمه گفت: به صورت شربت شلغم با افزوده کمی عسل یا شکر به شلغم خام و ترکیب عسل با شیره یا آب شلغم نیز میتوان آن را میل کرد. محمدی افزود:هر سه شیوه مصرف شلغم مفید و در کمک به حفظ سلامتی و پیشگیری از بیماری (خصوصاً بیماریهای تنفسی) بسیار موثر و مفید است.
ویژگیهای شلغم خوب
محمدی با اشاره به ویژگیهای شلغم خوب گفت: شلغم باید پر باشد؛ بنابراین اگر وسط آن شل باشد و با فشار انگشت فرو برود، پلاسیده و مانده است و چنانچه پخته و مصرف شود، تولید نفخ میکند.او با تاکید بر اینکه پوست خارجی شلغم باید براق و شفاف باشد افزود: شلغم باید سنگین باشد و وقتی وسط آن را بریدید، درونش روشن و شفاف باشد.مشاور تغذیه و رژیم درمانی گفت: شلغم باید تازه بوده و از نگهداری طولانی مدت آن حتی در دمای یخچال پرهیز کنید.
شربت شلغم
محمدی در پایان با اشاره به روش تهیه شربت شلغم گفت: ابتدا وسط یک شلغم را خالی میکنند و در آن کمی شکر یا عسل میریزند. پس از مدتی آب در آن جمع میشود. آب را با قاشق برداشته و مصرف میکنند.