گروه اقتصادی: درحالی که مهر ماه سال گذشته رئیس کل بانک مرکزی درباره خودروسازان از عبارت «خودروسازان فشل» به صورت گلایهآمیز یاد کرده بود، روز گذشته اعلام کرد که قرار است ۱۵ هزار میلیارد تومان به آنها تسهیلات جدید داده شود.مهر ماه سال گذشته عبدالناصر همتی که در جمع فعالان اقتصادی در اتاق ایران حاضر شده بود در همین رابطه گفته بود: «در مورد خودروسازیها، به شخصه در ابتدا قبول نداشتم که نقدینگی را در اختیار خودروسازان قرار بدهیم. بهدلیل اینکه مطمئن بودم مانند سالهای گذشته نقدینگیها را هدر میدهند. اما آنها به ما قول دادند شش ماه بعد همه چیز درست میشود. آنها ده بار گفتهاند، شش ماه دیگر درست میشود. اما نه تنها درست نشده، بلکه بدتر هم شده است، ولی پارسال برای اینکه حسننیت خودم را نشان دهم، ۴ هزار میلیارد تومان ریالی و ۸۴۰ میلیون یورو به صورت ارزی به آنها اختصاص دادیم.»
وی ادامه داده بود: «بعضی بیانصافی میکنند و ما را مورد نقد قرار میدهند. اما من آن زمان به خودروسازان گفتم ۸۴۰ میلیون یورو را به شما مانند السی خارجی میدهم و شما سال دیگر این مبلغ را یا ریالی یا ارزی برگردانید. اما آنها گفتند چرا ما ریسک نرخ ارز یکسال آینده را بپذیریم؟ شاید ارز گران شود. به آنها گفتم شما که هر روز قیمت خودرو را بالا میبرید، ریسک نرخ ارز را هم نمیخواهید بپذیرید؟ آن ریسک را هم بانک مرکزی باید بپذیرد؟ یکسال معطل کردند و این ارز را نگرفتند. ارز را ما بهعنوان بانک مرکزی نمیفروشیم. ارز را به بانک عامل میدهیم و آنها میفروشند. بانک عامل هم میخواهد ریال را به نرخ روز به بانک مرکزی بدهد. در نتیجه ارز را فروخت؛ بنابراین، این خودروسازان بودند که ریسک را نپذیرفتند. مقصر بانک مرکزی نبود. آنها خودشان میخواهند همه چیز به نفعشان باشد و هر چه گفتند بانک مرکزی بگوید چشم. تا صحبتی هم میکنیم میگویند این همه کارگر داریم و اگر آسیب ببینیم بحران ایجاد میشود.»
همتی تصریح کرده بود: «تا کی میخواهیم این خودروسازی فشل را ادامه دهیم؟ بانک مرکزی چرا باید تاوانش را بدهد؟ به ما میگویند شرایط حساس است. چهل سال است که همین حرف را میزنند و میگویند به خودروسازان کمک کنید. چه زمانی میخواهد این شرایط درست شود؟ چه زمانی این رویه باید اصلاح شود؟»
علاوه بر این، تابستان پارسال سخنگوی کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی گفته بود: خودروسازی ایران ۱۰۰ هزار میلیارد تومان بدهکار است.بهرام پارسایی تصریح کرده بود: براساس گزارش رسیده به کمیسیون اصل ۹۰ مجلس، وقوع بحران در صنعت خودرو نزدیک است و اگر تدبیری برای آن نشود، خودروسازان به بحرانی شدیدتر از موسسات مالی تبدیل میشوند.رقم مورد اشاره پارسایی دو برابر درآمدهای نفتی پیشبینی شده امسال است.با این حال در حالی که در یک سال اخیر روند قیمت خودرو به شکل کمسابقهای صعودی بوده و همچنان طرحهایی مثل پیشفروش خودرو جوابگوی بازار نبوده، رئیس کل بانک مرکزی از حمایت جدید از خودروسازان خبر داده است.
همتی پس از بازدید روز گذشته خود از ایرانخودرو اعلام کرد که قرار است ۱۵ هزار میلیارد تومان به خودروسازان تسهیلات جدید داده شود. این درحالیست که از نگاه خیلی از کارشناسان این حمایتهای مقطعی ممکن است آسیبهایی مانند بدهکارتر شدن خودروسازان را به همراه داشته باشد و خودروسازان بیشتر از این نوع حمایتهای مالی، نیازمند آزادسازی قیمت خودرو و رقابتی شدن بازار با کاهش محدودیتها در واردات هستند. طبق اعلام خودروسازان در سال گذشته به دلیل ارزانفروشی در طرحهای پیشفروش خودروسازان ۱۰۰ هزار میلیارد تومان زیان کردهاند.