استرس را به عاملی برای موفقیت تبدیل کنید

گروه علمی: مشکلات اقتصادی، بیماری، مشکلات خانوادگی و به طور کلی عوامل استرس‌زای مختلفی در زندگی روزمره تمام افراد وجود دارند که بر افزایش سطح هورمون استرس و بروز بیماری های مختلف در افراد تاثیر مستقیم می گذارند.مطالعات محققان دانشکده پزشکی جان هاپکینز در آمریکا نشان می‌دهد تاثیر استرس بر زنان به ویژه در دوران میانسالی، احتمال بروز اختلالات شناختی را افزایش می‌دهد.در این مطالعه آمده است استرس نرمال باعث افزایش موقتی هورمون کورتیزول می‌شود و هنگامی ‌که استرس از بین می‌رود، سطح هورمون به حالت طبیعی بازمی‌گردد اما با استرس‌های مکرر،‌ پاسخ استرسی افزایش یافته و هورمون در سطح بالایی باقی می‌ماند و این موضوع به هیپوکامپ مغز که مسئول اصلی حافظه است، صدمه وارد می‌کند.این مطالعه نشان می‌دهد تاثیر استرس بر زنان به ویژه در دوران میانسالی، احتمال بروز اختلالات شناختی را افزایش می‌دهد ولی چنین ارتباطی در مردان دیده نشده است.

مطالعه دیگری که توسط محققان دانشگاه موناش در استرالیا صورت گرفته است، نشان می‌دهد سیستم لنفاوی بر اثر استرس مزمن دستخوش تغییرات فیزیکی می‌شود که به گسترش سرطان در بدن کمک می‌کند.سرطان از دو طریق خون و سیستم لنف در بدن گسترش می‌یابد؛ به همین دلیل درک عملکرد سیستم لنفاوی در گسترش سرطان حائز اهمیت است.علاوه بر سرطان و کاهش حافظه، استرس مزمن در بروز بیماری‌های قلبی، دیابت، چاقی و اضافه وزن، آسم، سردرد، افسردگی، اختلالات گوارشی، پیری و مرگ زودرس موثر است.پروفسور یان رابرتسان استاد کالج ترینیتی دوبلین که یکی از برجسته ترین محققان علوم اعصاب اروپا است، راهکاری چهار مرحله‌ای برای کنترل استرس و تبدیل آن به فرصتی برای موفقیت ارایه کرده است که می‌تواند زندگی افراد پراسترس را دگرگون کند.

اولین قدم: به مغز خود با صدای بلند بگویید که این شرایط چقدر هیجان انگیز است
برای تبدیل استرس به یک موقعیت فوق‌العاده برای پیشرفت، به جای اینکه بگویید شرایط چقدر استرس زاست، با صدای بلند به خود بگویید موقعیت پیش آمده کاملا هیجان انگیز است؛ شاید این واگویی در ظاهر ساده و بی‌اهمیت باشد؛ ولی به مغز فرمان می‌دهد که موقعیت را چگونه ارزیابی کند. زمانی که مضطرب یا هیجان زده می‌شویم، هورمون کوتیزول ترشح می‌شود.در این حالت واکنش مغز است که مشخص می‌کند هورمون به یک واکنش مضر یا مفید تبدیل شود و وظیفه ماست که حالت مناسب را در اختیار مغز قرار دهیم تا فرمان لازم را صادر کند. در این شرایط هرگز نمی‌توان مغز را قانع کرد که شرایط عادی است. فقط می‌توان به مغز القا کرد که شرایط بسیار هیجان انگیز است.

دومین قدم: دم و بازدم عمیق
در این حالت تنفس عمیق پنج ثانیه‌ای از راه بینی و بازدم شش ثانیه‌ای داشته باشید. دم و بازدم عمیق، سبب تغییرات شیمیایی مغز می‌شود و مانند داروی طبیعی ضد استرس عمل می‌کند.

سومین قدم: مانند یک قهرمان بایستید
سومین قدم این است که ژست یک قهرمان را بگیرید؛ یعنی صاف بایستید، قفسه سینه را بیرون داده و سر را کاملا بالا بگیرید. ژست قهرمانانه سبب می‌شود اعتماد مغز به کارایی خود افزایش یابد.در واقع این حالت ترفندی برای افزایش قابلیت و توانایی مغز است. نتیجه آزمایش‌ها نشان می‌دهد ژست قهرمانانه سبب افزایش هورمون تستوسترون در زنان و مردان می‌شود.

قدم چهارم: دستان خود را مشت کنید
قدم چهارم این است که دست راست خود را مشت کنید و به مدت ۴۵ ثانیه بسته نگه دارید. سپس آن را برای ۱۵ ثانیه باز کنید و مجددا ۴۵ ثانیه مشت کنید. این عمل سبب می‌شود نیمکره چپ مغز فعال شده و فرد در یک وضعیت چالش ذهنی قرار گیرد تا از استرس برای بهبود عملکرد بدن استفاده کند.رابرتسان معتقد است استرس یک منبع انرژی عظیم است؛ بنابراین می‌توان آن را برداشت کرد و از آن در جهت موفقیت کمک گرفت، در غیر این صورت اهرمی برای جذب پیری، افسردگی و سرطان می‌شود.محققان موسسه پلی تکنیک فدرال لوزان اخیرا یک حسگر پوشیدنی کوچک ساختند که مستقیما روی پوست شخص قرار می‌گیرد و قادر است به طور مستمر میزان کورتیزول را که نشانگر اصلی استرس محسوب می‌شود، در عرق اندازه‌گیری کند.این حسگر متشکل از یک ترانزیستور و یک الکترود از جنس گرافین بوده و دارای بار منفی است. این الکترود گرافینی با استفاده از یک دی ان ای یا آر ان ای تک رشته‌ای کار می‌کند. هنگامی که هورمون کورتیزول در مجاورت الکترود قرار می‌گیرد، بلافاصله توسط آن جذب شده و رشته دی ان ای یا آر ان ای درون خود پیچ می‌خورد.به این ترتیب بار منفی به سطح الکترود نزدیک‌تر شده و دستگاه آن را تشخیص می‌دهد و میزان تمرکز هورمون کورتیزول در عرق کاربر اندازه‌گیری می‌شود.
مهم‌ترین نوآوری این حسگر در این است که امکان اندازه‌گیری مستمر هورمون کورتیزول را دارد و امکان جمع‌آوری داده‌های کمی درباره بیماری‌های مرتبط با استرس را فراهم می‌کند. راهکار غیرتهاجمی این حسگر، بسیار دقیق بوده و امکان اندازه‌گیری لحظه‌ای هورمون کورتیزول در عرق را در اختیار می‌گذارد.