بازنشستگان یکی از بدترین سال‌ها را سپری کردند

گروه اقتصادی: برای بازنشستگان سازمان تامین اجتماعی، تعطیلات آخر هفته‌ای که گذشت با یک خبر خوب شروع شد، اما با تکرار یک نگرانی قدیمی خاتمه یافت؛ خبر خوب این بود که چهاردهم اسفند ماه سازمان تامین اجتماعی از موافقت کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی با پرداخت شدن ۹۰ هزار میلیارد تومان از بدهی‌های معوقه دولت خبر داد؛ اعتباری که اگر پرداخت آن محقق شود می‌تواند مشکل کمبود منابع برای اجرای فاز دوم متناسب سازی مستمری‌های بازنشستگی سازمان تامین اجتماعی را برطرف کند.

اما کوتاه زمانی بعد از انتشار این خبر خوب، زمزمه یک خبر بد هم به گوش رسید؛ عده‌ای از نمایندگان مجلس می‌خواهند بخشی از اعتبار ۹۰ هزار میلیارد تومانی که برای رد دیون بدهی‌های دولت در بودجه ۱۴۰۰ کنار گذاشته شده است به دو صندوق بازنشستگی دیگر اختصاص یابد؛ اتفاقی که اگر محقق شود قطع یقین بر اجرای فاز دوم متناسب سازی مستمری سازمان تامین اجتماعی تاثیری مستقیم برجای خواهد گذاشت.در نتیجه صبح روز شانزدهم اسفند شماری از بازنشستگان تامین اجتماعی بلافاصله پس از اتمام تعطیلات آخر هفته مقابل ساختمان مجلس شورای اسلامی در میدان بهارستان تجمع کردند تا به سهم خود مانع از دستبرد احتمالی نمایندگان مجلس به سهمی شوند که قرار بود از بودجه سال ۱۴۰۰ برای سازمان تامین اجتماعی کنار گذاشته شود.

برای درک بهتر اهمیت این موضوع، کافی است در نظر داشته باشیم که جنس رابطه دولت و سازمان تامین با جنس رابطه‌ای که میان دولت و دو صندوق بازنشستگی کشوری و لشگری وجود دارد از اساس متفاوت است؛ هرسه این صندوق‌ها را مدیران دولتی اداره می‌کنند، اما سازمان تامین اجتماعی متکی است به حق بیمه‌هایی که سالهاست به صورت بین النسلی از بیمه شدگان گرفته میشود دو صندوق بازنشستگی دیگر هرچند از اعضای خود حق بیمه میگیرند، اما در عمل فعالیتشان وابستی مستقیمی دارد به اعتباراتی که سال به سال در لوایح بودجه کنار گذاشته می‌شود.

از طرف دیگر دولت از ادوار گذشته تا به امروز، همیشه بزرگترین بدهکار سازمان تامین اجتماعی بوده است و به رغم تاکیدی که در قانون برنامه ششم توسعه مبنی بر تسویه تدریجی این بدهی شده در حال حاضر حجم این بدهی بالغ بر ۳۰۰ هزار میلیارد تومان است؛ این بدهی سوای بدهی جاری است که هرسال برای دولت تولید می‌شود؛ برای سال ۹۹ حجم بدهی‌های جاری دولت بالغ بر ۵۰ هزار میلیارد تومان است؛ در این میان یکی از معدود اتفاقات مثبتی که در رابطه با تسویه بدهی‌های دولتی سازمان تامین اجتماعی افتاد، گنجانده شدن قانون پرداخت ۵۰ هزار میلیادر تومان از محل سهام شرکت‌های دولتی در بودجه سال ۹۹ بود که در عمل فقط ۳۲ هزار میلیارد تومان واگذار شد که عمده آن بابت اجرای قانون متناسب سازی مستمری‌ها هزینه شد و الباقی در اختیار دو صندوق بازنشستگی کشوری و لشگری قرار گرفت؛ مخلص کلام اینکه مدیریت دولتی سازمان تامین اجتماعی همیشه به نسبت سایر صندوق‌های بازنشستگی دیگر عملکرد مطلوبی در مورد افزایش مستمری‌ها نداشته است.

حسن صادقی، رئیس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری تشکلی که در جریان برپایی تجمع صبح روز گذشته نقش موثری ایفاکرده است در این باره می‌گوید: همیشه برای برخی از نمایندگان مجلس، اعتبارات درگرفته شده برای سازمان تامین اجتماعی حکم گوشت قربانی را داشته است؛ یک دعوای قدیمی که هرکس چاقویش برنده‌تر بود سهم بیشتری از این گوشت نذری را صاحب شود؛ قرار شده تا ۹۰ هزار میلیارد تومان از بودجه سال ۱۴۰۰ بابت تسویه بدهی معوقه سازمان تامین اجتماعی اختصاص یابد؛ خب با این وضع دور از انتظار هم نبود که برای تصاحب این بودجه دست اندازی‌هایی صورت بگیرد؛ هنوز جوهر مصوبه کمیسیون تلفیق خشک نشده که از کمیسیون‌های آموزش و امنیت ملی صدای سهم خواهی بلند شده تا بخشی از این اعتبار به صندوق‌های بازنشستگی کشوری و لشگری پرداخت شود.وی ادامه می‌دهد: این دست اندازی درحالی است که در همین لایحه بودجه ۶۰ هزار میلیارد تومان اعتبار برای این دو صندوق کنار گذاشته شده است؛ اگر ۹۰ هزار میلیارد تومانی که برای سازمان تامین اجتماعی درنظر گرفته شده جرح و تعدیل شود، به طور حتم سازمان تامین اجتماعی برای اجرای فاز دوم متناسب سازی مستمری کارگران بازنشسته با مشکل روبرو خواهد شد.

در همین رابطه علی دهقان کیا، مسئول کانون کارگران بازنشسته شهرستان تهران تشکلی که برخلاف اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری حضور چندان موثری در در برپایی تجمع روز شنبه نداشته است می‌گوید: یکی از دغدغه‌هایی عموم کارگران بازنشسته وضعیت نامشخص بازپرداخت دیون دولت به سازمان تامین اجتماعی بود که خوشبختانه در واپسین روز‌های هفته گذشته با کنار گذاشتن ۹۰ هزارمیلیارد تومان از اعتبارات بودجه ۱۴۰۰ روشن شد؛ بلافاصله بعد از این اتفاق زمزمه نگران کننده‌ای به گوش رسید مبنی براینکه اعضای کمسیون آموزش و امنیت می‌خواهند به سود بازنشستگان کشوری لشگری در صحن علنی پیشنهاد دخل و تصرف در این اعتبار را مطرح کنند؛ در شرایطی که بازنشستگان تامین اجتماعی به دلیل نوسانات اقتصادی و فقدان منابع مالی یکی از بدترین سال‌های مالی را سپری کرده اند این اتفاق به خودی خود نگران کننده است و به صلاح هیچ کس نیست که برای سال ۱۴۰۰ از اعتبارات سازمان تامین اجتماعی مبلغی کسر شود؛ الآن دغدغه مهم کارگران بازنشسته اجرای فاز دوم متناسب سازی است که باید اول از همه فرمول آن طوری مشخص و نهایی شود که درآمد بازنشستگان متناسب با سوابق بیمه آنها افزایش یابد و از نارسایی هایی که سال گذشته اتفاق افتاد خبری نباشد.

سهیم شدن دیگران در آنچه که به سازمان تامین اجتماعی و بیمه شدگانش تعلق دارد اتفاق جدیدی نیست؛ هم دولتهای پیشین و هم ادوار گذشته مجلس در این باره که بخشهای دیگری از جامعه در امکانات و منابع این سازمان سهیم کنند از خود کارنامه پرباری به یادگار گذاشته اند؛ برای همین بازنشستگان حق دارند که نگران شوند اما سوای این نگرانی به نظر می رسد که عزم مدیریت دولتی سازمان تامین اجتماعی برای اجرای فاز دوم متناسب سازی جدی تر از هر زمان دیگری است؛ چرا که به موازات برپایی تجمع بازنشستگان در مقابل مجلس، مدیرعامل این سازمان نشستی خبری برپا کرد و گفت که فاز دوم متناسب سازی از اسفندماهی که نیمی از آن گذشته است آغاز می شود.