گروه اقتصادی: امسال شب عيد كمي متفاوتتر از عيدهاي گذشته است، افرادي كه در سالهاي گذشته به دنبال خريد ميوه و آجيل و اقلام سفره هفتسين بودند امسال در صف مرغ ميادين ميوه و ترهبار هستند. قيمت مرغ حالا «دونرخي» شده و در بازار آزاد و «بدون صف»هر كيلو تا 40 هزار تومان نيز فروش ميرود.خيليها هم هستند كه از صبح زود در صفهاي شلوغ ميايستند تا به نصف اين قيمت، مرغ بخرند. تصاوير صفهاي ناتمام توزيع مرغ در حالي در ايام كرونايي منتشر ميشود كه مردم ميگويند چرا در يك سياست دوگانه، تمهيداتي مثل جلوگيري از سفر در ايام نوروز يا منع تردد شبانه در دستور كار است اما صفهاي توزيع اقلام كالاي اساسي همچنان وجود دارد و مردم در اين صفها «كرونا نميگيرند!؟» در عين حال گفته ميشود كمتر مغازه مرغفروشي در سطح شهر مرغ ميفروشد و مردم در محلههاي خود به دنبال خريد مرغ سرگردان شدهاند و آنگونه كه گزارش شده در غرب تهران مرغ پيدا نميشود و مردم براي تهيه آن تنها بايد به ميادين ميوه و ترهبار مراجعه كنند.
مهدي يوسفخاني، رييس اتحاديه فروشندگان مرغ و ماهي تهران يكي از دلايل نبود مرغ در مغازههاي سطح شهر را انتقال سهميه صنف مرغفروشان به غرفههاي ميادين ميوه و ترهبار اعلام كرده و گفته است؛ ستاد تنظيم بازار سهميه صنف مرغفروشان را به غرفههاي ميادين ميوه و ترهبار منتقل كرده است، به خاطر همين مردم در سطح شهر مرغ پيدا نميكنند. مردم هميشه گوشت و مرغ خود را از محلهها تهيه ميكنند و ستاد تنظيم بازار با اين اقدام خود در اين شرايط كرونايي مردم را مجبور به جابهجايي بيشتر و تشكيل صفهاي طولاني كرده است.
ورود پليس
شايد عجيبترين اتفاق در اين بين، ورود پليس به ماجراي توزيع مرغ است. در اين باره سردار حسين رحيمي فرمانده انتظامي تهران بزرگ از ورود پليس به ماجراي احتكار و گرانفروشي مرغ خبرداد و اعلام كرد كه از روز گذشته تاكنون هشت دلال عمده را نيز دستگير كردهاند.وي گفت: به دنبال نوسانات ايجاد شده در قيمت مرغ و كمياب شدن آن در برخي از مناطق از روز گذشته پليس به اين موضوع ورود كرده و بهطور ويژه بررسي آن را در دستوركار خود قرار داد كه در جريان آن مشخص شد چند دلال باعث ايجاد نوسان در قيمت عرضه مرغ و اخلال در چرخه توزيع شدهاند. وي با اشاره به شناسايي اين دلالان گفت: با هماهنگي قضايي، ماموران هشت نفر از اين دلالان را در عملياتهاي جداگانه دستگير كردند. فرمانده انتظامي تهران بزرگ با بيان اينكه اين دلالان مرغ زنده را با قيمت خيلي پايين از مرغداران خريداري كرده و با قيمت بالا به فروش ميرساندند، گفت: همين موضوع سبب ناياب شدن و گران شدن قيمت مرغ در برخي از مناطق شده بود.
فشار مرغداران براي گراني مرغ!
حشمتالله عسگري، معاون استاندار تهران نيز گفته است؛ با مسوولاني روبرو هستيم كه حتي عرضه كنترل مرغ را هم ندارند! چون مرغداران قيمت مصوب را نميپذيرند، براي افزايش قيمت به ستاد تنظيم بازار فشار وارد ميكنند. مثلا مرغ ۵۳ روزه را نميفروشند و براي به تأخير انداختنِ عرضه مرغ به بازار تمام تلاش خود را بهكار ميگيرند. هماكنون براي حدود ۵۰ درصد از مرغداريها پرونده تخلف تشكيل شده است. برنامهريزي شده تا براي كنترل قيمت مرغ روزانه ۱۰۰۰ تن مرغ وارد بازار شود و اگر يك هفته عرضه بالا داشته باشيم مشكل مرغ برطرف ميشود. اما اين سوال مطرح ميشود كه چرا مسوولان با وجود ويروس كرونا فكري به حال اين تجمعات نميكنند؟
محمد يوسفي، رييس انجمن توليدكنندگان مرغ گوشتي بر اين باور است كه مشكل اصلي را در بخش توزيع بايد جستوجو كرد وگرنه مغازهداران نميتوانند اين كالا را احتكار كنند زيرا حداكثر زمان نگهداري مرغ در مغازهها بين 24 تا 48 ساعت است و اگر مرغ كشتار روز باشد بيش از اين زمان قابل نگهداري نيست و مرغهاي منجمد نيز كه در اختيار شركت پشتيباني امور دام است. وي در اين باره به «اعتماد» گفت: قيمت مرغ در بازار متفاوت است و از كيلويي 20 هزار و 400 تومان (نرخ مرغ دولتي) تا 27 تا 28 هزار تومان هم به فروش ميرسد البته در مرغفروشيهاي شمال شهر ممكن است با قيمت بيشتري هم مرغ عرضه شود. او با بيان اينكه ميزان فروش مغازهها حداكثر 300 كيلو است، اظهار داشت: با توجه به اينكه اين دست از فروشندهها همه هزينهها را از فروش مرغ به دست ميآورند گاهي بيشتر از نرخ مصوب مرغها را ميفروشند.
اختلاف هميشگي بر سر تنظيم بازار
يوسفي ادامه داد: البته هميشه موضوع تنظيم بازار مورد اختلاف وزارت صمت و وزارت جهاد كشاورزي بوده و مجلس نيز اخيرا به اين موضوع وارد شده و آقاي قاليباف در اين باره اعلام كرده است از 15 روز آينده مجددا تنظيم بازار به جهاد كشاورزي بازميگردد. رييس انجمن توليدكنندگان مرغ گوشتي افزود: هماكنون بهترين زمان براي توزيع مرغهاي منجمد ذخيره شده است هر چند وزارت صمت قولهايي در خصوص توزيع بيشتر مرغ داده است. او در پاسخ به اين پرسش كه آيا مرغهاي منجمد وارداتي هستند؟ گفت: مرغها همه توليد داخل كشور است، زماني كه مرغ ارزان بود و در محدوده 8000 تا 8500 تومان به فروش ميرفت از سوي شركت پشتيباني امور دام ذخيره شد كه قرار است اين مرغهاي ذخيره شده به قيمت 15 هزار تومان به بازار عرضه شود البته اميدواريم اين مرغها ديگر به دست سودجويان نيفتد تا باعث التهاب مجدد در بازار نشود.
يوسفي در واكنش به نوسان قيمت مرغ در بازار و گراني آن ادامه داد: افزايش قيمت مرغ تقريبا از 3 ماه قبل شروع شد اما هرساله در چند هفته پاياني سال ميزان تقاضا در بازار هم رشد ميكند و همين موضوع بر روي قيمتها تاثيرگذار است و مردم در اين ايام مرغ مصرفي تعطيلات را در منازل خود ذخيره ميكنند و تقاضا بيشتر از عرضه ميشود. رييس انجمن توليدكنندگان مرغ گوشتي با اشاره به ميزان جوجهريزيها تصريح كرد: هر ماه بين 120 تا 130 ميليون جوجهريزي انجام ميشود پس ميزان توليدات كم نشده و مشكل اصلي را در بخش توزيع كالا بايد جستوجوكرد.
تاثير افزايش دستمزد بر قيمت مرغ
رييس انجمن توليدكنندگان مرغ گوشتي در مورد قيمت مرغ در سال جديد نيز گفت: در صورتي كه ارز 4200 توماني برقرار باشد نوسان قيمتي زيادي نخواهيم داشت اما با توجه به افزايش 39 درصدي دستمزدها و افزايش نرخ ساير اقلام و احتمال به تعويق افتادن ارز واردكنندگان نهادههاي دامي ممكن است باز هم بازار با كمبود ذرت، سويا و كنجاله مواجه شود و همين موضوع بر بازار مرغ تاثير بگذارد.
يوسفي ادامه داد: از 6 ماه قبل نهاده دامي به موقع به دست مرغدار نرسيد و فعالان اين حوزه بين 60 تا 70 درصد نهادهها را با مراجعه به بازار آزاد تهيه كردند و زماني كه دولت نتواند به اندازه كافي ذرت 1650 توماني را به مرغدار بدهد طبيعي است كه قيمت تمام شده مرغ براي مرغدار هم بالا ميرود. رييس انجمن توليدكنندگان مرغ گوشتي در مورد كاهش وزن مرغها نيز افزود: تا قبل از كمبود نهاده در بازار اغلب مرغها با وزن 2.5 كيلو به بازار عرضه ميشد اما در حال حاضر مرغ با وزن 1 كيلو 800 نيز به كشتارگاه ارسال ميشود البته اين موضوع به اين دليل است كه مرغداران دان مورد نياز مرغ را نتوانستهاند تهيه كنند و به اجبار براي تنظيم بازار مرغها را با وزن پايينتر روانه بازار كردند.
كمبود مرغ ناشي از توزيع ناكارآمد است
عزتالله اكبري تالارپشتي نماينده تهران در مجلس يازدهم نيز در اين باره گفته است: نشستي به منظور اخذ تدابير ويژه براي ساماندهي بازار به ويژه تنظيم بازار مرغ در آستانه عيد نوروز در كميسيون صنايع، معادن، اقتصادي و كشاورزي با حضور وزراي صمت و جهاد كشاورزي تشكيل شد البته حدود ۴ ماه قبل وزراي صمت و جهاد كشاورزي توافقاتي مبني بر تقسيم وظايف در حوزه تنظيم بازار انجام دادند اما آقاي روحاني اين توافق را كنسل كرد و شرايط كنوني بازار را رقم زد. در صورتي كه توافق وزرا عملياتي ميشد، شرايط كنوني ايجاد نميشد.وي با بيان اينكه رييسجمهور بدون ارايه پيشنهاد جايگزين، توافق وزرا را كنسل كرد، گفته است: رييس دولتي كه ادعاي تعامل با دنيا را دارد، بايد به اين نكته توجه كند كه ساير كشورها عملكرد در حوزه مديريت بازار مرغ و تخم مرغ و تشكيل صفهاي طولاني را نظاره ميكنند. البته وزير جهاد كشاورزي نيز در اين نشست، مدعي بود كه ميوه و مرغ به ميزان كافي در كشور موجود است، با توجه به اين صحبت مشخص است كه مشكل اصلي در شبكه توزيع است؛ دلالان وارد ميدان شده به دليل بيبرنامگي رييس دولت مشكلات كنوني را رقم زدهاند.