وضعیت سفره ایرانیان در ماه رمضان

گروه اقتصادی: ایرانیان حالا برای دومین‌بار در دوران همه‌گیری ویروس کرونا به میهمانی خدای خود می‌روند، هرچند به نظر می‌آید امسال شرایط اقتصادی بسیاری از آن‌ها حتی متفاوت از سال گذشته است؛ همه‌گیری کرونا، تحریم‌های همه‌جانبه و چندین و چند عامل دیگر باعث شده که سفره بسیاری از خانوار‌ها خالی بماند یا کم‌رنگ‌تر از سال‌های گذشته باشد. براساس بسیاری گزارش‌های رسمی و همچنین بررسی‌های میدانی از سطح بازار و قیمت‌ها شرایط برای اقشار ضعیف چندان مساعد نیست که البته نوسانات عدیده برخی اقلام ضروری در ماه‌های گذشته مانند مرغ و روغن و... هم بر این شرایط مؤثر بوده است. بازار اقلام ضروری سفره خانوار‌های ایرانی در ماه رمضان چطور پیش می‌رود؟‌

حداقل هزینه سفره‌های ساده افطاری و سحری
احتمالا شما هم در روز‌های گذشته و هنگام خرید لوازم ضروری بار‌ها با جمع‌وضرب ساده به بررسی شرایط روز‌های آینده و تناسب درآمد خود با هزینه فکر کرده‌اید. مشابه این محاسبات هم در روز‌های گذشته بار‌ها از سوی رسانه‌های مختلف انجام شده که به‌طور خلاصه نتیجه همه این بررسی‌ها می‌گوید اقشار فرودست شرایط بغرنجی را پشت‌سر می‌گذرانند. برای مثال بیایید به بررسی هزینه سفره سحر و افطار برای یک خانواده چهارنفری در ماه رمضان امسال بپردازیم؛ برای نمونه عدس‌پلو به عنوان کم‌هزینه‌ترین و ساده‌ترین غذای معمول ماه رمضان با توجه به قیمت ۳۳ تا ۴۰ هزار تومانی برنج ایرانی و هزینه ۲۳ تا ۲۸ هزار تومان برنج خارجی و همچنین عدس کیلویی ۳۰ تا ۳۳ هزار تومان در یک وعده برای خانوار چهارنفره ایرانی حداقل ۳۰ هزار تومان هزینه دارد.

براساس این محاسبه خبرآنلاین، برای چهار نفر در هر وعده حداقل ۴۰۰ گرم برنج نیاز است که در کنار آن نیز باید هزینه تهیه انواع خورشت یا مرغ ساده را نیز محاسبه کرد. هزینه خانوار ایرانی برای پخت خورشت قورمه سبزی حداقل ۵۰ هزار تومان، خورشت قیمه ۴۰ تا ۴۵ هزار تومان است و خوردن یک وعده مرغ هزینه‌ای بین ۳۰ تا ۳۵ هزار تومان دارد. اگر میانگین مصرف مواد غذایی توسط هر فرد را ۵۰ تا ۱۰۰ گرم در نظر بگیریم در هر وعده افطاری حدود ۲۰۰ تا ۴۰۰ گرم سبزی خوردن، حداقل ۳۰۰ گرم پنیر و ۵۰ گرم کره نیاز است. هزینه یک افطاری بسیار ساده برای خانواده چهارنفره در یک ماه حدود دومیلیون‌و ۴۰۴ هزار تومان خواهد بود. هر خانواده اگر در هر وعده افطاری یک کیلو آش یا حیلم مصرف کند، روزانه باید هزینه‌ای ۴۱ تا ۴۵ هزار تومانی برای آن در نظر بگیرد و اگر برای هر وعده چهار عدد نان تافتون دوهزارو ۴۰۰ تومانی خریداری کنید، باید در مجموع برای هر وعده افطاری بسیار ساده حداقل ۵۰ تا ۵۵ هزار تومان هزینه کنید.

به این مبلغ باید هزینه خرید ۲۵۰ گرم زولبیا و بامیه با مبلغی بین ۹.۵ تا ۱۲ هزار تومان و خرما با کمترین هزینه پنج‌هزار تومان را نیز اضافه کرد که با این حساب هزینه یک افطاری ساده از ۵۹ هزار تا ۶۷ هزار تومان بالا می‌رود. باید به این موارد نیز هزینه شکر، قند، چای خشک و شیر را نیز افزود که به یقین مبلغ نهایی از ۸۰ هزار تومان نیز فراتر خواهد رفت. جمع هزینه‌های افطاری و سحری نیز رقمی بین سه‌میلیون‌و ۳۰۰ هزار تومان تا چهار‌میلیون‌و ۲۰۰ هزار تومان است. در جمع‌بندی این محاسبه هم آمده است که با این حساب می‌توان مدعی شد که هزینه یک افطاری بسیار ساده برای خانواده چهارنفره در یک ماه حدود دو‌میلیون‌و ۴۰۴ هزار تومان خواهد شد. باید توجه داشت که این مبلغ فقط بابت هزینه افطاری است. هزینه مواد غذایی مورد نیاز برای سحری را نیز باید در نظر گرفت که اگر خانواده‌ها فقط اقدام به پخت برنج با یک نوع خورشت کنند روزانه هزینه‌ای ۳۰ تا ۶۰ هزار تومان دارد که در ماه مبلغی بین ۹۰۰ تا یک‌میلیون‌و ۸۰۰ هزار تومان نیز برای وعده سحری باید محاسبه کرد. جمع هزینه‌های افطاری و سحری نیز رقمی بین سه‌میلیون‌و ۳۰۰ هزار تومان تا چهارمیلیون‌و ۲۰۰ هزار تومان است.

‌در بازار مواد غذایی چه می‌گذرد؟
به نظر می‌آید اگرچه قیمت مواد غذایی چندان متناسب با خواسته مردم نیست، اما دست‌کم در این‌روز‌ها بازار شرایط آرامی را طی می‌کند. همین دیروز عضو هیئت‌رئیسه بنکداران مواد غذایی با اشاره به وضعیت قیمت کالا‌ها در بازار گفت: با توجه به اینکه اولویت فروش روغن با فروشگاه‌های زنجیره‌ای است، شاهد کمبود عرضه روغن در سطح خرده‌فروشی‌ها هستیم. قامسعلی حسنی گفت، در مورد وضعیت بازار کالا‌های اساسی در ماه مبارک رمضان، اظهار کرد: اگرچه از نظر عرضه کالا مشکلی وجود ندارد و البته قیمت‌ها گران است، اما در بازار تقاضای خاصی نیست و می‌توان گفت شاهد یک رکود در بازار هستیم که یکی از عمده دلایل این موضوع نیز به تعطیل‌شدن کسبه مربوط می‌شود.

درست است که مشاغل مربوط به مواد غذایی تعطیل نیستند، اما تعطیلی مشاغل دیگر تأثیر مستقیم بر فروش مواد غذایی دارد. عضو هیئت رئیسه بنکداران مواد غذایی با بیان اینکه فقط در عرضه روغن مشکل داریم، افزود: با توجه به اینکه اولویت برای عرضه روغن با فروشگاه‌های زنجیره‌ای است، هر ۱۵ روز سهمیه ۱۰ کارتنی به بنکداران تحویل داده می‌شود که همین مسئله موجب کمبود در سطح خرده‌فروشی‌ها و بعضا گران‌فروشی شده است. او در مورد وضعیت قیمت کالا‌ها نیز گفت: قیمت خرمای رطب از ۲۳ هزار تومان به ۲۸ هزار تومان، کبکاب ۱۵ هزار تومان، زاهدی از ۲۲ هزار تومان به ۲۷ هزار تومان و خاصویی از ۲۲‌هزار‌و ۵۰۰ تومان به ۳۰ هزار تومان رسیده است، اما بعضا در بازار شاهد فروش خرما با نرخ ۳۰ هزار تومان نیز هستیم که این موضوع به دلیل افزایش کرایه حمل‌ونقل است.

حسنی ادامه داد: همچنین خرمای پیارم با نرخ ۱۰۰ هزار تومان در بازار به فروش می‌رسد که آن هم به دلیل صادراتی‌بودن این محصول است. عضو هیئت‌رئیسه بنکداران مواد غذایی به قیمت برنج نیز اشاره کرد و گفت: قیمت برنج عنبربو هر کیلوگرم ۲۴ هزار تومان، شیرودی ۲۵‌هزارو ۵۰۰ تومان، صدر ۲۷‌هزار‌و ۵۰۰ تومان، طارم فریدون‌کنار ۳۲هزارو ۵۰۰ تومان، هاشمی ۳۳‌هزار‌و ۵۰۰ تومان، آستانه اشرفیه ۳۴ هزار تومان و دودی ۳۵ هزار تومان است. او افزود: شکر نیز سه قیمت دارد که به ترتیب شش‌هزارو ۶۵۰ تومان برای سهمیه واحد‌های صنعتی، هشت‌هزارو ۷۰۰ تومان برای مصرف‌کننده و ۱۱هزارو ۵۰۰ تومان به‌عنوان نرخ عمده و آزاد تعیین شده است.

حسنی با اشاره به قیمت حبوبات نیز گفت: لپه ایرانی هر کیلوگرم ۴۱ هزار تومان و خارجی آن ۲۵ هزار تومان به فروش می‌رسد، همچنین قیمت نخود ۲۷‌هزار‌و ۵۰۰ تومان، عدس ۲۷ هزار تومان، لوبیا ۲۸ هزار تومان و ماش ۲۵ هزار تومان است. او افزود: چای نیز از ۱۴۰ تا ۱۶۰ هزار تومان در بازار به فروش می‌رسد. گفتنی است، براساس مصوبه ستاد تنظیم بازار توزیع ٢٤٠ هزار تُن برنج، شکر و روغن برای تأمین مصارف مردم در ماه مبارک رمضان در شبکه توزیع منتخب (فروشگاه‌های زنجیره‌ای و میادین تره‌بار) در‌حال انجام است. از این ۲۴۰ هزار تن، ٣٠ هزار تُن برنج وارداتی، ٣٠ هزار تُن شکر و ١٨٠ هزار تُن روغن در نظر گرفته شده است.

بازار گران، ولی آرام گوشت قرمز در ماه رمضان
اگرچه قیمت مرغ در هفته‌های گذشته با نوسان‌های شدیدی همراه بود، اما گوشت قرمز شرایط آرام‌تری داشت؛ هرچند همین حالا از سفره برخی خانواده‌ها خارج شده است. دراین‌باره دیروز رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی با بیان اینکه قیمت گوشت قرمز نسبت به قبل از ماه رمضان تغییری نداشته است، علت آن را کاهش قدرت خرید مردم و افزایش توزیع مرغ دانست. علی‌اصغر ملکی که با ایلنا سخن می‌گفت با تأکید بر اینکه رکود در بازار گوشت قرمز همچنان ادامه دارد، اظهار کرد: آغاز ماه رمضان نیز تأثیری بر بازار گوشت قرمز نداشته و قیمت‌ها نسبت به قبل از این ماه تغییری نکرده است.

او افزود: عدم تغییر قیمت و ثبات در بازار گوشت قرمز دو دلیل عمده دارد که مهم‌ترین آن کاهش قدرت خرید مردم نسبت به ماه رمضان سال گذشته است. به گفته ملکی؛ دلیل دوم آغاز توزیع گسترده هرروزه مرغ از قبل ماه رمضان و ادامه آن است. او یادآور شد: کاهش قدرت خرید مردم آن‌ها را به سمت گوشت مرغ که ارزان‌تر است سوق داده و استقبال از بازار گوشت قرمز همچنان کم و بی‌رمق است. ملکی درباره قیمت روز گوشت قرمز اظهار کرد: هر کیلوگرم دام کوچک زنده از ۵۵ تا ۵۸ هزار تومان خرید و فروش می‌شود. او ادامه داد: همچنین هر کیلوگرم شقه بدون دنبه گوسفندی بسته به مرغوبیت آن به نرخ عمده ۱۳۰ هزار تومان تا ۱۳۲ هزار تومان تحویل مراکز عرضه می‌شود. به گفته ملکی؛ قصابان معمولا هر کیلوگرم گوشت قرمز را با درنظرگرفتن سود ۱۰ تا ۱۲ درصدی به دست مصرف‌کننده می‌دهند. رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی شرایط تأمین دام را نیز مساعد ارزیابی کرد و افزود: در‌حال‌حاضر دام زنده به میزان نیاز با تنوع در میادین عرضه دام وجود دارد و کمبودی در این بخش نیست. ملکی تأکید کرد: به دلیل تولید بسیار مناسب، در سراسر کشور هیچ میدان دامی بدون دام نیست و به وفور و به هر میزان که بازار کشش داشته باشد دام برای عرضه وجود دارد.