کوسه‌ماهی‌ها گروهی از مهره‌داران هستند که گونه‌های مختلفی از این گروه آبزیان خلیج فارس و دریای عمان را شناسایی می‌کنند.بررسی‌های جهانی نشان داده که کوسه‌ماهی‌ها به دلیل سرعت رشد کند و ماهیگیری بیش از حد و تخریب زیستگاه‌ها به طور فزاینده‌ای در معرض تهدید قرار دارند.با توجه به این مسئله پژوهشگران با انجام مطالعه‌ای تاثیر عوامل مختلف محیطی را بر ذخایر کوسه‌ماهیان در آب‌های ایرانی خلیج فارس و خلیج عمان بررسی کردند.

برای انجام این مطالعه پژوهشگران از داده‌های صید کوسه ماهیان و اطلاعات ثبت‌شده در مراکز تخلیه صید در استان‌های جنوبی در بازه زمانی سال ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۷ استفاده کردند. این داده‌ها از مراکز صید خوزستان، بحران، امام حسن، خارک، بوشهر، تنگستان، دیر، مطاف، طاهری، لاوان، حسینه-کیش، سیری-باسعیدو، سلخ- هرمز، هرمز-بنجی، کوه مبارک، گ.کسر، جاسک و مناطق سیستان و بلوچستان، جمع‌آوری شد.

همچنین پژوهشگران داده‌های محیطی شامل دمای سطح آب دریا و کلروفیل سطح آب دریا از داده‌های ماهواره‌ای سنجنده سایت ناسا و سایر عوامل محیطی مثل سرعت باد و میزان بارندگی از سازمان هواشناسی استخراج کردند.

یافته‌های این مطالعه نشان داد که در بازه زمانی سال‌های ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۷ ذخایر کوسه‌ماهیان در آب‌های خلیج فارس و خلیج عمان کاهش داشته است. بر اساس این بررسی‌ها؛ دو عامل درجه حرارت هوا و درجه حرارت آب در چهار استان ساحلی(خوزستان، بوشهر، هرمزگان و سیستان و بلوچستان) روند افزایشی داشته است.

نتایج به‌ دست آمده حاکی از آن بود که درجه حرارت هوا و درجه حرارت سطحی آب دریا در چهار استان، سرعت باد در استان بوشهر و تبخیر در آب‌های استان سیستان و بلوچستان با ذخیره کوسه‌ماهی‌ها ارتباط معنی‌دار دارد.
پژوهشگران این مطالعه می‌گویند: با توجه به نقش ویژه کوسه‌ماهیان در سلامت محیط زیست و تعادل زیستی، باید در هر منطقه در مدیریت ماهیگیری به شکل ویژه‌ای به جایگاه این گونه‌ها توجه شود. افزایش درجه حرارت در خلیج فارس و ارتباط معنی‌دار آن با کاهش ذخایر کوسه‌ماهیان، برداشت بی‌رویه از آن‌ها می‌تواند یک بحران اکولوژیک را در آب‌های خلیج فارس رقم بزند.

به اعتقاد این محققان؛ نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که مدیریت آبزیان تنها به صیادی و شناورها محدود نمی‌شود و باید موضوع جدیدی به نام تغییرات اقلیم؛ به عنوان یکی از مهم‌ترین رخدادها مورد توجه قرار گیرد.
یافته‌های این مطالعه به صورت مقاله علمی پژوهشی با عنوان «اثر تغییر اقلیم بر ذخایر کوسه‌ماهیان در آب‌های ایرانی خلیج‌فارس و خلیج عمان» در نشریه علمی زیست‌شناسی دریا زیر نظر دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز منتشر شده است.

بهار نیوز