موریانه‌ها آغازی برای پایان بنا‌های تاریخی اصفهان

گروه فرهنگی: استان اصفهان بیش از ۶ هزار اثر تاریخی شناخته شده مربوط به دوره‌های مختلف دارد که بسیاری از آن‌ها آنطور که باید و شاید نگهداری نشده اند و نمی‌شوند؛ گاه افراد برای سودجویی دست به تخریب این بنا‌ها می‌زنند و گاه از سر خودخواهی خش و خطی بر چهره آن‌ها می‌کشند؛ مسئولان کمبود اعتبار را بهانه می‌کنند و عوامل طبیعی هم آهسته و پیوسته حیات را از آن‌ها می‌گیرند مثل همین موریانه‌هایی که به جان برخی بنا‌ها افتاده اند.

هجوم موریانه به مسجد جامع اردستان، شایعه یا واقیعت؟
مهدی مشهدی رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان اردستان گفت: مسجد جامع اردستان بر آتشکده‌ای بنا شده که نشان می‌دهد قدمت این اثر به پیش از ظهور اسلام باز می‌گردد.او افزود: در زمستان سال ۱۳۹۸ پس از بارندگی، برای برگزاری نماز، صحن‌ها پوشانده و بخاری روشن می‌شد که در آن زمان موریانه‌هایی مشاهده و آسیب‌هایی هم به بنا وارد شد.

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اردستان ادامه داد: در سال گذشته اقداماتی از جمله روغن کاری درها، سم پاشی تمام بدنه‌ها و کف ضلع غربی صحن انجام شد و خوشبختانه در حال حاضر خطری از طرف موریانه‌ها مسجد را تهدید نمی‌کند.مشهدی درباره فیلم منتشر شده در فضای مجازی از وضع نا بسامان مسجد اردستان گفت: فیلم مربوط به چند سال پیش است، در دو سال گذشته بسیاری از قسمت‌های مسجد بازسازی و مشکل موریانه رفع شده است.

موریانه‌ها تهدیدی جدی برای آثار تاریخی
فریبا خطابخش مدیر حفظ بنا‌های تاریخی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان با اشاره به اینکه موریانه‌ها تهدید جدی برای میراث تاریخی هستند گفت: استان اصفهان به دلیل اقلیم خشک و کویری از موریانه‌ها در امان نیست.او افزود: بررسی‌ها نشان می‌دهد بقعه امامزاده احمد در پشت مسجد امام و میدان امام به شدت تحت تاثیر موریانه‌ها قرار گرفته و به حد تخریب رسیده است.

مدیر حفظ بنا‌های تاریخی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان ادامه داد: بنا‌های دیگری از جمله خانه بقایی و بازار‌های اصفهان نیز گرفتار هجوم موریانه است.خطابخش اظهار کرد: دو سال پیش یک گروه ژاپنی همایشی در مورد موریانه زدایی برگزار کردند و طعمه‌هایی را نیز در اختیار ما گذاشتند که کارایی نداشتند، اما به تازگی با روش کارشناسان یزدی بقعه امامزاده احمد را موریانه زدایی کردیم که البته تا مشخص شدن نتیجه باید صبر کنیم.

موریانه زدایی باید مستمر باشد
محسن نکویی کارشناس ارشد و عضو شورای فنی و مسئول امور شهرستان‌های اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان در خصوص مشکلات و آسیب‌های ناشی از موریانه بر آثار و بنا‌های تاریخی گفت: متاسفانه از بین بردن کامل موریانه‌ها در آثار تاریخی ممکن نیست و پس از چند سال دوباره این مشکل دیده می‌شود.او عنوان کرد: موریانه زدایی از برنامه‌های میراث فرهنگی است که به کمک کارشناسان و با فرآیند آزمایشگاهی انجام می‌شود.

مسئول امور شهرستان‌های اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان تاکید کرد: البته موریانه زدایی باید بصورت مستمر و هر چند سال یک‌بار انجام شود و هرساله اعتباری به این امر اختصاص یابد، همچنین باید از تجارب مفید و علمی موجود و به روز در این خصوص بهره برد.نکویی به تشریح عوامل آسیب رسان به بنا‌های تاریخی پرداخت و گفت: ازعوامل عمده آسیب رسان به بنا‌های تاریخی می‌توان به عوامل جوی، آلاینده‌ها و عوامل بیولوژیک (زیستی) اشاره کرد که در صورت رها بودن بنا‌های تاریخی، سرعت تخریب را بالا خواهند برد. شاید مهم‌ترین عامل در تخریب آثار تاریخی عامل انسانی‌است که امیدواریم مسئولان با فعالیت‌های آموزشی و فرهنگی نقش این عامل را کمرنگ کنند.