رمانی از برنده نوبل ادبیات که ۹۰ سال مخفی بود

اکنون گروهی در حال مذاکره‌اند تا بتوانند امتیاز چاپ این رمان را از بنیاد جان استاین‌بک دریافت کنند. این رمان حدود یک دهه پیش از شاهکارهایی چون «خوشه‌های خشم» نوشته شده است. خوشه‌های خشم، داستانی است درباره رکود اقتصادی امریکا و کشاورزانی که به دنبال کار در حال مهاجرتند و با تبعات آن دست به گریبانند.

 

پروفسور گوین جونز، استاد ادبیات امریکا در دانشگاه استنفورد معتقد است انتشار داستان گرگینه‌ای دیده نشده جان استاین‌بک، با استقبال عمومی همراه خواهد بود: «حقیقتا کسی از وجود این رمان خبر نداشت. این یک رمان کامل از استاین‌بک و شگفت‌انگیز است.»رمان ماشین‌نویسی شده در ۲۳۳ صفحه پس از تلاش برای انتشار و رد شدن از سوی ناشر در حدود ۹۰ سال پیش، در آرشیو بزرگ هری رنسوم در دانشگاه تگزاس در استین نگهداری می‌شود. یافتن ناشر در آن زمان برای نویسنده یک چالش بزرگ محسوب می‌شد، کسی که بعدها در سال ۱۹۶۲ جایزه نوبل ادبیات دریافت کرد. او مدتی از پدرش کمک مالی دریافت می‌کرد و بعدها خودش به عنوان کارگر مشغول به کار شد، پیش از آن‌که رمان «موش‌ها و آدم‌ها (۱۹۳۷)» و «شرق بهشت (۱۹۵۲)» را بنویسد. 

 

ماجرای رمان «Murder at Full Moon» در یک شهر ساحلی خیالی در کالیفرنیا می‌گذرد، زمانی که مردم شهر به خاطر چند قتل که در زمان ماه کامل اتفاق افتاده، دچار وحشت شده‌اند. مسئولان بررسی این جنایت‌ها، نگرانند که یک هیولای ماوراء‌الطبیعه از مرداب‌های اطراف سربرآورده باشد. شخصیت‌های این رمان شامل یک خبرنگار تازه‌کار و یک کارآگاه آماتور مرموز است که سعی دارد معمای جنایت را با استفاده از تکنیک‌های کارآگاهی داستان‌های عامه‌پسند حل کند. 

 

نسخه ماشین‌شده رمان دارای دو تصویرسازی از جان استاین‌بک است. این تصویرسازی‌ها نقشه ساختمان‌هایی است که قتل‌ها در آن اتفاق افتاده‌اند، البته به اضافه اجساد قربانیان. در کتاب، این نقاشی‌ها توسط یکی از شخصیت‌ها کشیده شده است که سعی دارد معمای قتل‌ها را حل کند.جونز می‌گوید که این رمان با آثار رئالیستی استاین‌بک که در آن‌ها سعی دارد تصویری از دوران رکود اقتصادی امریکا نشان دهد، یک دنیا فاصله دارد. این مسئله توضیح می‌دهد که چرا نویسنده می‌خواست این اثر را با نام مستعار پیتر پیم (Peter Pym) منتشر کند. 

 

به گفته جونز، اگرچه این رمان کاملا با آثار دیگر استاین بک متفاوت و حتی در ژانر متفاوتی نوشته شده است، اما در واقع ما علاقه‌مندی او به تغییر شکل خشونت‌آمیز انسان را می‌بینیم؛ نوعی ارتباط انسان و حیوان که در تمام آثار او پیدا می‌شود: علاقمندی او به مسئله خشونت اجتماع و اینکه چطور انسان‌ها در موقعیت‌هایی به‌خصوص می‌توانند به جنایتکارانی خشن تبدیل شوند. 

 

جونز معتقد است که در این رمان مطمئنا خبری از استاین‌بک رئالیست نیست، اما ما استاین‌بک ناتورالیست را می‌بینیم و علاقمندیش به طبیعت و ذات انسان. جونز می‌گوید: «این اثر، یک رمان ترسناک عامه‌پسند است و به همین دلیل است که می‌گویم مخاطبان از خواندن آن به نسبت خواندن آثار متداول نویسنده، لذت بیشتری خواهند برد. این یک استاین‌بک کاملا جدید است؛ کسی که داستان نوآر کارآگاهی کالیفرنیایی ارائه می‌دهد.» به گفته جونز این اثر، داستانی پرآشوب است که فضایی مه‌آلود، پر رمز و راز و تیره دارد.

 

جونز درباره علت منتشر نشدن کتاب و رد شدن آن از سوی ناشر در آن زمان می‌گوید که احتمالا ناشر آن را اثری بسیار ترسناک برای آن زمان دیده و البته اینکه استاین‌بک آن سال‌ها نویسنده‌ای ناشناخته بوده است.اما «مکینتاش اند اوتیس» (McIntosh & Otis) کارگزار ادبی جاین استاین‌بک به آبزرور اعلام کرده‌ است که این اثر نویسنده را منتشر نمی‌کند: «همان‌طور که نویسنده این رمان را با نام مستعار نوشت و در طول حیات خود آن را منتشر نکرد، ما نیز از خواسته او پیروی می‌کنیم. به عنوان کارگزار میراث ادبی استاین‌بک، ما فراتر از آنچه خواست نویسنده و وارثان او بوده، عمل نمی‌کنیم.»

 

جونز در جواب این اعلامیه کارگزار ادبی استاین‌بک می‌گوید: «استاین‌بک در اوایل کار خود سعی در انتشار این رمان داشت و آن را مانند بقیه کارهای منتشرنشده‌اش نابود نکرد. بسیاری نویسندگان با نام مستعار می‌نویسند و بعضی آثارشان بعد از مرگشان منتشر می‌شود.»ویلیام سودر (William Souder) نویسنده زندگینامه جان‌ استاین‌بک با عنوان (Mad at the World: A Life of John Steinbeck) نیز از بنیاد نویسنده خواست که اجازه انتشار این رمان را بدهند: «چرا یک رمان کامل از یک نویسنده مشهور نباید منتشر و دیده شود؟ من امیدوارم که این اتفاق بیفتد.»

 

جونز در یک آرشیو دیگر-مرکز مطالعات جان استاین‌بک در دانشگاه ایالتی سن خوزه- داستان منتشر نشده دیگری هم از استاین‌بک با نام «Case History» پیدا کرده است. این نسخه اولیه یک داستان منتشرشده به نام «خودپاسبان» (The Vigilante) است که بر اساس یک مراسم لینچ کردن که در سال ۱۹۳۳ در سن‌ خوزه اتفاق افتاد، نوشته شده است. در این واقعه برای لینچ کردن دو مرد که به اتهام آدم‌ربایی و قتل یکی از اهالی دستگیر شده بودند، ۱۵۰۰ تماشاچی جمع شدند و بدن نیمه برهنه دو مرد را که پس از ضرب و شتم از درخت آویزان شده بود، تماشا کردند. این یکی از آخرین مراسم لینچ کردن بود که در ایالات متحده برگزار شد. 

 

استاین‌بک نگرانی عمیقی بابت میراث نژادپرستی و بی‌عدالتی در امریکا داشت و این تغییری را که نویسنده در نسخه نهایی داستان خودپاسبان اعمال کرد، توجیه می‌کند. نسخه ابتدایی به دست آمده فاش می‌کند که استاین‌بک در نسخه نهایی، واقعیت دو متهم سفیدپوست را به یک متهم افریقایی‌تبار تغییر داده است. در نسخه اولیه داستان با نام «Case History»، یک مرد سفیدپوست لینچ می‌شود. 

 

جونز می‌گوید: «هر دو نسخه این داستان درباره خشونت جمعی و توانایی بشر در ارتکاب به بی‌رحمی و جنایت است. این داستان از زاویه‌ای روایت شده که برای من جالب است که بدانم آیا استاین‌بک از نزدیک شاهد یک مراسم لینچ بوده است؟ خانواده سببی او اهل سان خوزه بودند و همین‌طور مسئله خشونت جمعی برایش جالب توجه بود.»تحقیقات جونز درباره استاین‌بک در کتاب جدید او با نام «Reclaiming John Steinbeck: Writing for the Future of Humanity» در تاریخ ۱۰ ژوئن ۲۰۲۱ توسط انتشارات دانشگاه کمبریج منتشر می‌شود.