تغییر کیفیت ممکن است ایران را در رقابت بیشتر با تولیدکنندگان غرب آفریقا و همچنین رقیبان خاورمیانه ای سنتی خود قرار دهد.گریدهای نفتی ایران به دلیل داشتن سولفور بالا معمولا ترش بوده و چگالی بالاتری دارند و به عنوان نفت سنگین یا متوسط با گرانش ای پی آی ۲۷ تا ۳۴ درجه طبقه بندی می‌شوند.

طبق اطلاعات شرکت ملی نفت ایران، گرید صادراتی اصلی ایران گرید ایران لایت است که یک گرید ترش مدیوم با گرانش ای پی آی ۳۳.۶ درجه و سولفور ۱.۴۶ درصد است. گرید صادرات ایران هِوی هم یک نفت ترش سنگین با گرانش ای پی آی  ۲۹.۵ درجه و سولفور ۱.۷۷ درصد است.با این حال منابع بازرگانی چینی می گویند بشکه های نفت سبک ایران که دریافت می کنند گرانش ای پی آی فراتر از ۳۵ درجه دارند. نفتی که گرانش ای پی آی بیش از ۳۴ درجه داشته باشد، نفت سبک محسوب می‌شود.

منابع آگاه به اس اند پی گلوبال پلاتس گفتند پالایشگاههای چینی از ایران گریدهای نفتی سبکتری را درخواست کرده اند و شرکت ملی نفت ایران در تلاش برای تامین تقاضای آنهاست.با وجود تحریمهای آمریکا، پالایشگاههای خصوصی چین به واردات نفت ایران به خصوص ایران لایت و ایران هِوی در چند سال اخیر ادامه دادند. این پالایشگاهها ایران لایت را مستقیما در واحدهای تقطیر نفت خود استفاده می کنند اما ایران هِوی باید با گریدهای سبکتر ترکیب شود تا به عنوان خوراک قابل استفاده شود.

سارا وخشوری، رییس شرکت مشاوره SVB Energy International اظهار کرد: شرکت ملی نفت ایران در حال افزایش سهم ایران لایت در سبد صادرات است و صادرات نفت پارس را که فوق سنگین است متوقف خواهد کرد. در دوران تحریمها ایران گریدهای نفتی مختلفی را بر مبنای نیازهای مشتری صادر می کرد. ایران همچنین در دوران تحریمها نفت سبکتر را در داخل کشور مصرف می کرد.سایر منابع آگاه گفتند: سبک تر شدن نفت ایران ممکن است به دلیل برداشت مقادیر قابل توجه گریدهای سبکتر و میعانات از ذخایر باشد که در دوران تحریمها رشد کردند.

یک منبع آگاه گفت: تغییر کیفیت نفت ایران ممکن است یک موضوع موقتی و برای تامین خواسته مشتریان فعلی باشد.گریدهای نفتی ایران به دلیل تولید بالاتر از میادین نفتی جدید غرب کارون اندکی سبکتر و در بعضی موارد شیرین تر می شوند. میادین نفتی غرب کارون شامل پنج میدان بزرگ آزادگان شمالی، آزادگان جنوبی، یاران شمالی، یاران جنوبی و یادآوران هستند.

حجم نفت در ذخایر شناور ایران از اواسط ژانویه که جو بایدن به ریاست جمهوری آمریکا رسید و ایران خود را برای بازگشت به بازار جهانی آماده کرد تقریبا بیش از دو برابر افزایش پیدا کرده است. طبق برآورد شرکت تحقیقاتی کپلر، نفتکشهای ایران حدود ۳۲ میلیون بشکه نفت خام و میعانات را در دریا از هفته ای که از ۲۴ ماه مه آغاز شده، نگهداری می کنند.

نفت ایران رقابت مستقیمی با گریدهای نفتی مانند عرب هِوی، عرب لاین و عرب مدیوم عربستان سعودی، بصره لایت، بصره مدیوم و بصره هِوی عراق، اورال روسیه، آپرزاکوم امارات متحده عربی، نفت بِلِند عمان، نفت اکسپورت کویت، مسا ۳۰ و مِری ۱۶ ونزوئلا و ماتای مکزیک دارد. تغییر کیفیت نفت ایران به معنای آن است که رقابت بیشتری با گریدهای نفتی گابن، آنگولا و جمهوری کنگو پیدا می کند.

ایران در حال آماده سازی افزایش سریع تولید و صادرات نفت است. طبق نظرسنجی ماهانه اس اند پی گلوبال پلاتس از تولید اوپک، ایران در آوریل ۲.۴۳ میلیون بشکه در روز نفت تولید کرد که بالاتر از دو میلیون بشکه در روز در اواخر سال ۲۰۲۰ بود. تولید ایران پیش از بازگشت تحریمها در سال ۲۰۱۸ در اوج ۳.۸ تا ۳.۹ میلیون بشکه در روز بود.

طبق پیش بینی اس اند پی گلوبال پلاتس آنالیتیکس که بر مبنای توافق جدید و رفع کامل تحریمها تا سپتامبر است، صادرات نفت و میعانات ایران از حدود ۶۰۰ هزار بشکه در روز در مه به ۱.۵ میلیون بشکه در روز در دسامبر رشد خواهد کرد.بر اساس گزارش پلاتس، صادرات نفت و میعانات ایران در ماه مه سال ۲۰۱۸ که دولت ترامپ از توافق برجام خارج شد، ۲.۹۰ میلیون بشکه در روز بود. با این حال صادرات ایران از آن زمان متاثر شده و بنا بر برآورد منابع غربی، در بعضی از ماهها به پایین یک میلیون بشکه در روز کاهش پیدا کرده بود. با این حال از زمان آغاز مذاکرات غیرمستقیم وین در آوریل، صادرات ایران بهبود پیدا کرده و چین خریدار بزرگ نفت ایران با قیمت ارزانتر نسبت به قیمت رقیبانش بوده است.

بهار نیوز