گروه فناوری: در سالهای اخیر ساعتهای هوشمند و دستبندهای سلامتی از فعالیتهای ساده مثل شمارش قدمها پا را فراتر گذاشتهاند و میتوانند تعداد ضربان قلب را اندازهگیری کرده و در صورت لزوم هشدار بدهند.بحث در مورد ساعتهای هوشمندی که سلامتی ما را بررسی میکنند بحثی جدی است. اخیراً برای تولید انبوه این ساعتها تلاشهای زیادی صورت گرفته است و بحث در مورد تول منطق سلامت و پایش آن در این باره جدیتر شده است. البته هنوز شواهد قطعی در مورد صحت و کارآیی آنها وجود ندارد، اگرچه در یک مطالعه که با حمایت اپل در سال ۲۰۱۹ منتشر شد مشخص شد که آنها ممکن است در تشخیص برخی از ریتمهای غیر طبیعی قلب، به ویژه در افراد مسن کمک کند. تعداد زیادی از مطالعات در این زمینه در حال انجام است، از جمله مطالعاتی که به ارزیابی این مسئله میپردازند که آیا یک ساعت هوشمند واقعاً می تواند به نجات جان افراد کمک کند؟
اکثر این ساعتها به فناوری «ای سی جی» یا فناوری «ثبت ضربانش قلب» مجهز هستند. این فناوری برای تشخیص فیبریلاسیون دهلیزی، رایجترین ریتم قلب نامنظم، که حدود شش میلیون آمریکایی به آن دچار شدهاند طراحی شده است. در ایالات متحده، ریتم نامنظم قلبی باعث حدود ۱۵۰ هزار مرگ در سال و حدود ۴۵۰ بستری در سال میشود و بسیاری از افراد از وجود این اختلال در بدن خود خبر ندارند.
ساعتها قابل اطمینان هستند؟
مانند بسیاری از فناوریهای جدید که مواردی را در بدن کشف میکند که پزشکان هنوز به طور کامل آنها را درک نمیکنند، این دستگاهها ممکن است در مورد ضربان قلب نامنظم به کاربر هشدار دهند، اما همه بینظمیها خطرناک نیستند. درست مثل میکروسکوپها که اختراعشان باعث شد انبوهی ارگانیسم کوچک را ببینیم بدون اینکه بدانیم چه هستند و آیا خطرناکاند یا خیر. به همین ترتیب این دستگاهها انبوهی بینظمی در ریتم را نشان میدهند که پزشکان ایدهای دربارۀ مفید یا مضر بودن آنها ندارند.
برخی متخصصان توصیه میکنند این دستگاهها فقط برای کسانی مورد استفاده قرار گیرد که بیماری دارند، استفاده از این دستگاهها را برای افراد سالم توصیه نمیکنند چراکه افراد را دچار وسواسهای سرسامآور دربارۀ سلامتیشان میکند. انجمن قلب آمریکا تأیید میکند که مانیتورهای ساعت هوشمند میتوانند برای بعضی از افراد مفید و حتی نجات دهنده باشند. حتی الکتروکاردیوگرام در مطب پزشک به طور معمول برای همه توصیه نمیشود. گروه ویژه خدمات پیشگیرانه ایالات متحده، گروهی از متخصصان که در مورد آزمایشات غربالگری مشاوره میدهند، میگوید که شواهد کافی برای اثبات موثر بودن فناوری «ای سی جی» وجود ندارد و میتواند هزینه و نگرانی بی دلیل برای افراد ایجاد کند. پزشکان نگران هستند که هرچه تعداد بیشتری از مردم از این دستگاه ها استفاده کنند ممکن است ضربانهای نامنظم قلبی را ببینند که لزوماً خطرناک نیست و به همین خاطر با سیلی از درخواستها برای انجام آزمایشها و تستهای غیر ضروری مواجه شویم.
خیلی از استفاده کنندگان تصور میکنند از این ساعتها میتواند از حملات قلبی پیشگیری کند در حالی که هیچ شاهدی برای این ماجرا وجود ندارد. هرچند این احتمال دور از ذهن نیست که در حال ورود به دورۀ جدیدی از خدمات پزشکی قرار داشته باشیم که بیماران بتوانند با نگاه کردن به ساعت مچی خود ریتم قلب خود را بررسی کنند و در صورت بروز مشکل به پزشک اطلاع دهند. ظهور این فناوریها در مجموع امر مثبتی است که میتواند کیفیت زندگی را بهبود ببخشد اما برای دستیابی به فناوریهایی که بتوانند با دقت این کار را انجام دهند و موجب نگرانی و وسواس در مورد سلامت نشوند نیازمند تحقیقات بیشتر است. از طرف دیگر باید به دسترسی به این خدمات هم توجه داشت. اگر قرار است ثروتمندان به این خدمات دسترسی داشته باشند و بتوانند به راحتی آن را بخرند اما افراد دیگر چنین امکانی را نداشته باشند، این خدمات بیشتر موجب نابرابری میشوند. وجود چنین فناوریهایی نیازمند خدمات بیمهای گسترده است بهطوریکه همه بتوانند از آنها استفاده کنند تا با تبعیض در حوزۀ سلامت مواجه نشویم.