گروه بین الملل: همچنان که نظامیان ناتو و آمریکا از افغانستان خارج میشوند و مذاکرات میان طالبان و دولت کابل به عنوان دولت مورد حمایت آمریکا در بن بست قرار گرفته، گروههای قومی در سراسر این کشور اقدام به تشکیل گروههای شبه نظامی کرده یا از برنامهشان برای مسلح ساختن خود خبر میدهند.
این شتاب برای جذب شبه نظامی و سلاح، یادآور جنگهای نیروهای مجاهدین در اوایل دهه ۱۹۹۰ است؛ زمانی که شبه نظامیان رقیب هزاران غیرنظامی را کشتند و بخشهایی از کابل را تخریب کردند.
یک جنبش شبه نظامی مصمم و منسجم حتی اگر که اسما همراستا با نیروهای امنیتی افغانستان باشد، میتواند باعث متزلزل شدن دولت بی ثبات اشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان و چند دسته ساختن مجدد این کشور در قالب بخشهای تحت حکمرانی جنگسالاران شود. با این حال این ارتشهای موقت ممکن است به عنوان آخرین خط دفاعی همچنان که پایگاهها و پستهای نیروهای امنیتی افغانستان در مواجهه با حملات شدید طالبان به طور پیوسته سقوط میکنند، خدمت کنند.از زمان اعلام خروج نظامیان آمریکایی از افغانستان در ماه آوریل، سران گروههای منطقهای ویدیوهایی را در رسانههای اجتماعی منتشر کرده و گروههای مردان مسلح مسلسل به دستی را به نمایش گذاشته و متعهد به جنگ با طالبان شدهاند. برخی از رهبران گروههای شبه نظامی نگران هستند که مذاکرات صلح در شهر دوحه قطر بعد از خروج سربازان خارجی از افغانستان فروبپاشد و در ادامه طالبان حملات تمام عیار را برای تصرف مراکز ولایات افغانستان و محاصره کابل تشدید کند.
شبکه تحلیلگران افغانستان، یک گروه محقق در کابل در گزارشی در چهارم ژوئن نوشت: برای نخستین بار در ۲۰ سال اخیر، دلالان قدرت علنا درباره بسیج کردن مردان مسلح صحبت میکنند.
قوم هزاره بیشترین نگرانی را از بازگشت طالبان به قدرت دارند، در حالی که در زمان حکومت این شبه نظامیان از ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ در افغانستان هزاران تن از اعضای این قوم شیعه قتل عام شدند. طالبان هزارهها را "مرتد" میداند.عبدالغنی علیپور، برجستهترین فرمانده شبه نظامیان هزاره است که شبه نظامیانش در ولایت وردک با نیروهای دولتی درگیر شدهاند.
به نوشته نیویورک تایمز، همچنان که برخی اعضای قوم هزاره بسیج میشوند، برخی از گروههای ازبک و تاجیک نیز هرگز به طور کامل گروههای شبه نظامی خود را که به نیروهای آمریکایی در سرنگونی طالبان در سال ۲۰۰۱ کمک کردند، منحل نکردند. یک سری فرماندهان دیگر قومی اخیرا شروع به تشکیل نیروهای شبه نظامی در ضمن تداوم تصرف پایگاهها و پستهای دولتی از سوی طالبان کردهاند.بسیاری از این کارگزاران قدرت نزاعی مداوم با دولت غنی در ضمن چشمداشت به کسب کنترل داشته در حالی که در تلاش برای کسب دست بالا در افغانستان بعد از خروج نظامیان خارجی هستند.
احمد مسعود ۳۲ ساله، پسر احمد شاه مسعود، رهبر فقید کاریزماتیک ائتلاف شمالی که در اواخر ۲۰۰۱ به نیروهای آمریکایی در شکست طالبان کمک کرد، یکی از رهبران برجسته در سطح است که گروهی شبه نظامی را حفظ کرده است.احمد مسعود اقدام به گردآوری ائتلافی از شبه نظامیان در شمال افغانستان کرده است. او قیام مسلحانه خود را "مقاومت دوم" خوانده و از سوی چند هزار شبه نظامی و حدود ۱۲ فرمانده مسن شبه نظامی با سابقه جنگ با طالبان و نیروهای شوروی سابق حمایت میشود.
ژنرال عبدالرشید دوستم، یک چهره بی رحم شبه نظامیان ازبک، مدتهاست که یک ارتش خصوصی متشکل از هزاران تن را در محل پایگاهش در ولایت جوزجان افغانستان حفظ کرده است. دوستم که متهم به جنایات جنگی است، به هر ترتیب در هر گونه قیام مسلحانه علین طالبان چهرهای محوری خواهد بود.
عطا محمد نور، یک کارگزار دیگر قدرت است که اقداماتش از نزدیک دنبال میشود. او یک جنگسالار سابق و از چهرههای فرماندهی کننده در استان بلخ است که شامل یک کانون بازرگانی افغانستان یعنی شهر مزارشریف است. او گفت که نیروهای شبه نظامی خود را در کنار سربازان دولتی برای بازپس گیری اراضی افتاده به دست طالبان در روزهای اخیر در پی حمله سریع این شبه نظامیان در شمال بسیج میکند.در ولایت هرات افغانستان نیز محمد اسماعیل خان، یک جنگسالار سابق تاجیک و یک فرمانده دیگر ائتلاف شمالی قرار دارد که به شکست دادن طالبان کمک کرده بود. او اخیرا تصاویری از تجمع مردان مسلح را در صفحه فیسبوک خود متنشر کرد. کامران علیزای، یک چهره پشتون در هرات که رهبری شورای استانی را بر عهده دارد گفت که تعداد زیادی از مردان مسلح آماده برای به خدمت گیری در هر زمان فرماندهی میکند.