باید پنجره‌های رو به دنیا را باز نگه داریم

گروه سیاسی: یك تحلیلگر مسائل  بین‌الملل، با اشاره به آخرین گزارش وزارت امور خارجه به مجلس پیرامون آخرین تحولات حوزه توافق هسته‌ای و همچنین توئیت  معاون وزیر امور خارجه مبنی بر انتقال دولت و تغییر تیم مذاکره‌کننده در مذاکرات احیای برجام، در ارزیابی افق پیش روی برجام با پایان کار تیم دیپلماسی دولت‌های یازدهم و دوازدهم گفت: در ابتدا این نکته باید مدنظر باشد که از نظر آمریکا تغییر دولت در ایران هیچ تغییری در سیاست‌های جمهوری اسلامی ایجاد نخواهد کرد و همانطور که آقای بایدن و بلینکن نیز اشاره کردند که تغییر دولت هیچ تغییری در تصمیمات ما به وجود نخواهد آورد، در نتیجه از اول مشخص بود فاصله‌ای که میان دور ششم مذاکرات با ادامه آن ایجاد شده، تصمیم ایران است.
علی بیگدلی گفت: آقای ظریف در زمانی گزارش پایانی را با آن مضمون منتشر کرده که از تصمیم نظام مطلع شده است و مسئولیت برجام را از شانه دولت آقای روحانی برداشته است که البته در سخنرانی رئیس‌جمهور هم اشاره شد که مجلس اجازه حصول توافق را به دوازدهم نداد. بنابراین تغییر دولت‌ها هیچ تاثیری بر تصمیمات ایالات متحده ندارد زیرا آن‌ها می‌دانند این تصمیم مهم باید از سوی رهبر انقلاب اتخاذ شود و دولت‌ها تنها مجری این تصممیم هستند و این جابجایی‌ها هیچ تاثیری نخواهد داشت.
این استاد دانشگاه ادامه داد: البته در این میان همه واقعیت‌ها هم به مردم گفته نشده است چرا که ما در طول این شش دور مذاکرات به هیچ نقطه مثبتی که بتواند گشایشی در اقتصاد ایران ایجاد کند نرسیدیم؛ چراکه همه هدف این است که برجام احیا شود تا ما بتوانیم این فضای مسدود را به سمت مردم باز کنیم، بنابراین هیچ توافقی در ارتباط با گشایش اقتصادی به وجود نیامد و صحبت این بود که به تعهدات برجام ۲۰۱۵ برگردیم که آمریکا به هیچ عنوان این توافق را قبول ندارد؛ چراکه این توافق بر مبنای قطعنامه ۲۲۳۱ اعتبار دارد و براساس آن در سال ۲۰۲۳ محددیت‌های ایران برداشته می‌شود و ایران هم به همین دلیل اصرار دارد تا بر روی مفاد همان توافق سال ۲۰۱۵ اتفاق نظر صورت بگیرد و آمریکا نمی‌خواهد بپذیرد و آقای بایدن در اولین سخنرانی خود گفت ما حاضر هستیم به برجام برگردیم اما نه آن برجامی که سال ۲۰۱۵ به امضا رسید؛ آن‌ها می‌خواهند محدودیت‌های ایران را حداقل تا ۲۰۵۰ ادامه دهند و همین مسائل است که مذاکرات را به درازا کشانده در غیراینصورت تغییر دولت برای ایالات متحده از اهمیت برخوردار نیست.وی افزود: البته با شروع کار دولت جدید در آمریکا، طرح مساله «برجام پلاس» هم مذاکرات را پیچیده کرد به این معنی که آمریکایی‌ها مذاکرات را به دو بخش تقسیم کردند که یک بخش مربوط به اتخاذ تصمیم در خصوص برجام بود و بخش دیگر مربوط به چهار موضوع حقوق بشر، تسلیحات موشکی، حضور منطقه‌ای ایران و ارسال کمک‌های مالی به برخی گروه‌های منطقه است که ایران حاضر نیست در خصوص آن‌ها با غرب وارد مذاکره شود و همین امر نیز در کنار مساله بالا باعث عدم حصول نتیجه در وین شده است و مسائل به قدری پیچیده شده که گمان نمی‌کنم به راحتی قابل رفع باشد و این تصمیمی است که باید از سوی رهبری و نظام اتخاذ شود.
این کارشناس مسائل سیاست خارجی گفت: مقام‌های ارشد ما باید به این مساله فکر کنند که تا زمانی که کانون‌های سیاسی و امنیتی منطقه در اختیار ما قرار دارد فرصت داریم تا با دست بالا در مذاکرات به اهداف خود دست پیدا کنیم. وی افزود: در حال حاضر ما باید از دو جانب احساس خطر کنیم؛ نخست مساله مصوبه مجلس است که راه تعامل ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را مسدود کرده و اگر مدیرکل این نهاد یک گزارش منفی به شورای حکام ارائه کند، شورا نیز بطور طبیعی باید هر سه ماه یک بار به دبیرکل سازمان ملل متحد گزارش دهد و دبیرکل هم آن را به شورای امنیت سازمان ملل ارائه می‌دهد که اگر نوعی سرپیچی از تعهدات ایران صورت بگیرد قطعا پرونده ما مجددا در شورای امنیت مطرح خواهد شد. خطر بعدی زمانی است که ایران تن به ادامه مذاکرات وین ندهد و بگوید روند غنی‌سازی خود را به همین شکل ادامه خواهد داد که در آن صورت باز پرونده ایران به شورای امنیت ارجاع می‌شود و این ارجاع نهایتا بعد از چند اخطار ما را مجددا ذیل فصل هفتم منشور خواهد برد چرا که تجربه نشان داده در صورت اجماع غرب علیه ایران، علیرغم همه آنچه نگاه به شرق از آن یاد می‌کنیم، روسیه و چین هم کمکی به ما نخواهند کرد. با این حال بنده معتقدم ایران اجازه نخواهد داد تا کار به آن مرحله کشیده شود ولی اینکه پرونده ما به شورای امنیت برود به هیچ عنوان دور از ذهن نیست و همانطور که آقای جهانگیری گفتند در این شرایط کشورهای دوست هم کمکی به ما نخواهند کرد.
وی ادامه داد: باید به این مساله هم واقف باشیم که امروز جبهه جدیدی در خلیج فارس در حال شکل گرفتن است و پیام‌هایی که در جریان اجلاس جی ۲۰ از سوی رئیس‌جمهور ترکیه برای پادشاه عربستان ارسال شد و همچنین پیام تبریک وی به رئیس جمهور اسرائیل نشان می‌دهد که ترکیه در حال نزدیک شدن به جهان عرب و اسرائیل است تا خیمه جدیدی در خلیج فارس شکل بگیرد که در صورت شکل‌گیری آن و ادامه سیاست منطقه‌ای ایران، ما در پشت این خیمه در انزوای اقتصادی عمیقی فروخواهیم رفت که البته مقامات کشور از این تحولات مطلع هستند که ادامه این وضعیت به نفع کشور هم نخواهد بود. ما باید به سمت خرد سیاسی برگردیم و این خرد سیاسی حکم می‌کند پنجره‌های رو به دنیا را باز نگه داریم.