دلایل فروپاشیدن سریع ارتش افغانستان

گروه بین الملل: به نظر می‌رسد تسلیم شدن‌ها در افغانستان با همان سرعتی که طالبان می‌تواند سفر کند رخ می‌دهند.
 در چند روز گذشته نیروهای امنیتی افغان تحت فشار پیشروی طالبان که در ماه مه شروع شد، فروپاشیده‌اند. این حمله گسترده منجر به تسلیم شدن‌های گسترده، تصرف هلی کوپترها و میلیون‌ها دلار تجهیزات تامین شده از سوی آمریکا شده که توسط طالبان در ویدیوهای ضبط شده با موبایل به نمایش در می‌آیند. حومه‌های برخی شهرها چندین هفته شاهد درگیری سنگین بود اما نهایتا طالبان بر خطوط دفاعی این شهرها غلبه کرده و در مقابل مقاومتی ناچیز یا بدون مقاومت وارد آنها شد.این انفجار از درون به رغم این‌که آمریکا در عرض دو دهه گذشته بیش از ۸۳ میلیارد دلار را صرف تسلیحات، تجهیزات و آموزش برای نیروهای امنیتی این کشور کرد، رخ می‌دهد.ساخت دستگاه امنیتی افغانستان یکی از بخش‌های کلیدی استراتژی دولت اوباما در ضمن تلاش آن برای جستجوی راهی برای تحویل دادن مسؤولیت امنیت و خروج در حدود یک دهه قبل بود. این تلاش‌ها باعث تولید ارتشی الگوبرداری شده از تصویر ارتش آمریکا شد؛ یک نهاد افغان که قرار بود فراتر از جنگ آمریکا عمر کند.اما این ارتش احتمالا قبل از آنکه آمریکا برود، خواهد رفت.
در حالی که آینده افغانستان هر چه بیشتر و بیشتر نامطمئن می‌شود یک چیز هر چه بیشتر روشن می‌شود: تلاش ۲۰ ساله آمریکا برای بازسازی ارتش افغانستان و تبدیل آن به یک نیروی رزمی مستقل و قدرتمند شکست خورده است و این شکست همچنان که کشور در کنترل طالبان می‌افتد در صحنه واقعی دارد خودش را نشان می‌دهد.
این که چطور ارتش افغانستان در آستانه فروپاشی قرار گرفت نه هفته گذشته بلکه ابتدا چند ماه قبل نمود پیدا کرد آن هم در انبوه شکست‌هایی که حتی قبل از اعلامیه جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا درباره خروج کشورش از افغانستان تا ۱۱ سپتامبر شروع شدند.
این روند هنگامی شروع شد که ایست بازرسی‌های انفرادی در مناطق روستایی و واحدهای پلیس و سربازان مستقر در آنها که گرسنه و بدون مهمات بودند تحت محاصره شبه نظامیان طالبان قرار گرفتند و این شبه نظامیان به آنها وعده عبور امن را در صورت تسلیم شدن و باقی گذاشتن تجهیزاتشان دادند و این روند به تدریج به شبه نظامیان کنترل بیشتری بر جاده و سپس کلیت مناطق داد. همچنان که مواضع سقوط کردند، همواره موضوع شکایت یکی بود: پشتیبانی هوایی وجود نداشت یا اینکه آنها با کمبود محموله و غذا مواجه شده‌اند.
اما حتی قبل از آن هم ضعف سیستماتیک نیروهای امنیتی افغان (که روی کاغذ تعداد نیروهایش حدود ۳۰۰۰۰۰ نفر است اما در روزهای اخیر به گفته مقام‌های آمریکایی تعداد نیروهایش به حدود تنها یک ششم این میزان رسیده) واضح بود. این کمبودها بر آمده از چند مساله‌ای هستند که از اصرار غرب بر ساخت یک ارتش کاملا مدرن با همه الزاماتش در قبال پیچیدگی‌های لجستیکی و تامینی ناشی شدند در حالی که این ارتش ثابت کرد که بدون ناتو و آمریکا به عنوان هم‌پیمانهایش ناپایدار است.سربازها و ماموران پلیس به ابراز انزجار هر چه عمیق‌ترشان از رهبران افغان پرداختند. مقام‌ها اغلب چشمشان را به روی آنچه اتفاق می‌افتد بستند در حالی که خیلی خوب می‌دانستند شمار واقعی نیروی انسانی ارتش افغانستان خیلی کمتر از آن چیزی است که در آمارهای کتبی ثبت شده و این ارتش درگیر فساد و پنهانکاری است که آنها بی سروصدا قبول کرده‌اند.
وقتی طالبان شروع به تقویت خود بعد از اعلامیه آمریکا درباره خروج از افغانستان کرد، این اعتقاد تشدید شد که جنگیدن در نیروهای امنیتی افغانستان – جنگیدن برای دولت اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان – ارزش مردن به خاطر آن را ندارد. سربازان و افسران پلیس افغانستان در مصاحبه‌های پی در پی به توصیف زمان‌های یاس و احساسشان در خصوص اینکه رها شده‌اند، پرداختند.عبداللهی، ۴۵ ساله، یک رئیس پلیس که تا چند روز پیش خط مقدم را برای شهر قندهار در شمال افغانستان حفظ کرده بود، اظهار کرد: آنها تنها تلاش دارند که کار ما را تمام کنند.
نیروهای امنیتی افغانستان از سال ۲۰۰۱ تاکنون متحمل بالغ بر ۶۰۰۰۰ تلفات شده‌اند. اما عبداللهی درباره طالبان حرف نزد بلکه درباره دولت کشورش حرف زد؛ دولتی به اعتقاد او بسیار بی‌کفایت به حدی که مجبور است بخشی از یک برنامه کلی‌تر برای واگذاری اراضی به طالبان باشد.چندین ماه شکست ظاهرا روز چهارشنبه گذشته هنگامی که کلیت مقر یک لشگر ارتش افغانستان یعنی لشگر ۲۱۷ به دست طالبان در محل فرودگاه شهر قندوز در شمال افغانستان سقوط کرد به اوج خود رسید. این شبه نظامیان یک هلی کوپتر مسلح از کارافتاده را تصرف کردند. تصاویر یک پهپاد تامین شده از سوی آمریکا که توسط طالبان تصرف شد، به همراه تصاویر ردیف‌های خودروهای زرهی در اینترنت پخش شدند.
ژنرال عباس توکلی، فرمانده لشگر ۲۱۷ ارتش افغانستان که به هنگام سقوط پایگاهش در یک استان نزدیک به آنجا بود اظهاراتی مشابه با اظهارات عبداللهی را به عنوان دلایل شکست سربازانش در میدان جنگ مطرح کرد.توکلی ساعاتی بعد از آن‌که طالبان به پست کردن ویدیوهای شبه نظامیانشان در حال غارت پایگاه گسترده تحت کنترل این ژنرال پرداختند، اظهار کرد: متاسفانه تعدادی از نمایندگان پارلمان و سیاستمداران دانسته یا ندانسته به شعله آتشی که از سوی دشمن شروع شد، دامن زدند.
او تاکید کرد: هیچ منطقه‌ای در نتیجه جنگ سقوط نکرد بلکه در نتیجه جنگ روانی سقوط کرد.