روزهای سیاه در انتظار زنان افغانستان

گروه جامعه: نام طالبان بیش از هر چیز با مناسبات مرتجعانه‌اش در قبال زنان شناخته می‌شود. امارت اسلامی نام حکومتی است که طالبان از سال‌های ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ در افغانستان بنا کرد. تجربه ۵ سال حاکمیت طالبان بر همسایه شمالی ایران نشان می‌دهد ادعای کنونی آنها درباره تغییر رویکردشان در قبال زنان را نباید باور کرد.

مقامات طالبان مدعی‌اند که رویکرد آن‌ها در قبال زنان تغییر کرده. حامیان این گروه در سراسر جهان نیز سعی دارند این گزاره را به عنوان یک فکت جا بزنند. یک کارشناس منطقه هفته‌های گذشته در گفتگو با صدا و سیما مدعی شده طالبان امروز با گذشته متفاوت است. رهبر اهل تسنن ایران، مولوی عبدالحمید نیز از طالبان حمایت کرده و آن‌ها را گروهی برخوردار از «نصرت الهی» و «کمک مردمی» خوانده است. با این حال گزارش‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد آنچه تغییر کرده مناسبات سیاسی و اقتصادی بازیگران جهانی در مواجهه با طالبان است.محمد نعیم سخنگوی دفتر سیاسی طالبان نکاح اجباری دختران با اعضای این گروه را در یک گفتگوی رسانه‌ای با بی بی سی فارسی «دروغ شاخدار» خواند که مخالف با انسانیت، دین اسلام و افغانیت آنهاست و این اتهامات از «ذهن مریض» دیگران ایجاد می‌شود.

ذبیح‌الله مجاهد، سخن‌گوی طالبان هم گفته رابطه طالبان با مردم «پرعاطفه» و خوب است. در مناطق زیر کنترل‌شان رفتار مردم با اصول «شریعت» برابر است و هیچ محدودیتی برای آن‌ها وضع نشده است. مجاهد گفته اخباری که در مورد وضع محدودیت‌ها برای زنان منتشر شده جعلی، تبلیغات و شایعات حکومت است.
اما سوال اینجاست که طالبان واقعا چه مناسباتی با زنان دارد؟ آیا این گروه طی ۲۰ سال گذشته تغییری کرده؟
افغانستان تحت امارت اسلامی طالبان چگونه بود؟

به محض روی کار آمدن رژیم طالبان در افغانستان سیستم آپارتاید جنسیتی در افغانستان شکل گرفت و عملا زنان را به حصر خانگی درآورد. در دوران حکومت رژیم طالبان از سال ۱۹۶۶ قواعد سختی علیه زنان به اجرا درآمد؛ اخراج زنان از محل کار، بسته شدن مدارس دخترانه و زنانه و اخراج زنان از دانشگاه‌ها، ممنوعیت خروج زنان از منزل بدون همراهی یکی از مردان خانواده، دستور سیاه کردن پنجره خانه زنان، حجاب اجباری برقه یا پوشیه که بدن زنان را به طور کامل پوشانده و تنها روزنه‌ای برای چشمان آن‌ها به جای می‌گذاشت، ممنوعیت معاینه زنان توسط پزشک مرد و همزمان ممنوعیت کار پزشکان و پرستاران زن برای مردان، ممنوعیت فعالیت سیاسی یا سخنرانی زنان در جمع از جمله محدودیت‌ها بود.

به گزارش رویداد‌۲۴ بر اساس گزارش عفو بین‌الملل، زنان در صورت تخطی از این قوانین به سختی تنبیه می‌شدند. در صورت پیدا بودن مقدار کمی از پوست زنان از زیر پوشیه، مجازات حد اجرا می‌شد.در سال ۱۹۹۶ عفو بین‌الملل گزارشی از مجازات اعدام برای پدری که به دخترش اجازه تحصیل داده بود منتشر کرد. بر اساس این گزارش طالبان پدر یک دختر ۱۵ ساله کابلی را به جرم اجازه تحصیل به دخترش مورد اصابت گلوله قرار داده است.به گزارش نشریه اینترنتی «فمینیست»، زنانی که از دستور طالبان مبنی بر ممنوعیت حق تحصیل تخطی می‌کردند جلوی خانواده و دوستانشان کشته می‌شدند. برخی از زنان به جرم قرار گذاشتن با مردی که از اعضای خانواده‌شان نبود سنگسار می‌شدند.

آیا روز‌های سیاه حکومت طالبان در راه است؟
از اوایل ماه گذشته میلادی و در پی تصمیم آمریکا برای خروج نیرو‌هایش از خاک افغانستان، ۲۰ سال بعد از حمله به امارت اسلامی افغانستان، طالبان پیشروی‌های خود را در خاک این کشور آغاز کرد. صبح روز یکشنبه ۲۴ مرداد نیرو‌های طالبان به کابل رسیدند و اواسط روز گذشته دولت اشرف غنی سقوط کرد. در بین نیرو‌های سیاسی و اجتماعی افغانستان، زنان بیش از سایرین نگران آینده کشورشان هستند. زنانی که در ۲۰ سال گذشته موفق به تحصیل شدند و بر کرسی دانشگاه‌ها، پارلمان و مناسب دولتی تکیه زده‌اند.

سایت خبری افغانستانی «اطلاعات روز» بر این باور است که طالبان همان قوانینی که ۲۰ سال پیش علیه زنان اعمال کرده بود را یک بار دیگر اجرایی خواهد کرد.به گزارش رویداد‌۲۴ این سایت خبری به افزایش بهای چادر در ولایت تخار بعد از حمله طالبان اشاره کرده و گفته چادر زنانه از ۴۰۰ افغانی به یک باره به هزار و ۶۰۰ افغانی افزایش بها داشته است.

به گزارش این رسانه افغان، محمدفرهاد عظیمی والی بلخ، اخیرا به رسانه‌ها گفته است که طالبان قوانین بیست سال پیش‌شان را تطبیق می‌کنند، زنان را مجبور به پوشیدن چادر کرده و شلاق می‌زنند.نگرانی‌ها سبب شده بیش از ۱۲۰۰ فعال مدنی و روزنامه‌نگار در ایران و افغانستان با صدور یک بیانیه مشترک از جامعه جهانی بخواهند که حقوق زنان را پیش‌شرط تمام مذاکرات با طالبان قرار دهد.

منابع محلی در قندهار به رسانه‌های داخلی این کشور گفته‌اند که این گروه پس از وارد شدن به شهر، خانه به خانه دنبال خبرنگاران و اصحاب رسانه گشتند تا آنان را بکشند.برخی رسانه‌های افغان گفته‌اند طالبان پس از تصرف شهر‌ها از زنان افغان خواسته که بدون محرم شرعی از خانه بیرون نروند و در مراسم عروسی و مراسمی که در آنجا موسیقی باشد، مشارکت نکنند.

اعلامیه طالبان پس از ورود به افغانستان
به گزارش رویداد‌۲۴ خبرگزاری جمهور افغانستان تیرماه از نگرانی نمایندگان زن مجلس افغانستان نسبت به رفتار طالبان با زنان خبر داد. این رسانه نوشت: تعدادی از نمایندگان مجلس ادعا کردند که طالبان در مناطق تحت کنترل خود در نقاط مختلف افغانستان دستور داده‌اند که دختران ۱۴ سال و زنان بیوه به عقد اعضای این گروه در آورده شوند.

حلیمه صدف کریمی یکی از نمایندگان مجلس افغانستان گفته "طالبان در مناطق زیر اداره خود، قانونی را وضع کرده به ویژه در سمت شمال که هرخانه باید یک دختر را به عقد یک مجاهد در آورد که این حق شان (مجاهدین) است.بلقیس روشن دیگر نماینده افغانستانی نیز گفته طالبی که مردم افغانستان وحشتش را فراموش نکرده؛ اما بازهم می‌بینیم که زنان و دختران افغان را به پاکستان و کشور‌های عربی تحفه می‌دهد؛ آیا این‌ها افغان‌اند؟ آیا واقعاً می‌خواهند در این کشور حاکمیت کنند؟

مجلس افغانستان از سازمان ملل، نهاد‌های حقوق بشری، کمیسیون حقوق بشر اروپا. سایر نهاد‌های حامی زنان در جهان خواسته که مساله زنان در افغانستان را مورد توجه قرار دهند.دیلی میل انگلیس نیز گزارش‌ها درباره به اسارت و بردگی جنسی گرفتن زنان افغان توسط طالبان را تایید کرده است.

دیلی‌میل نوشته «طالبان خانه به خانه می‌روند و دختران ۱۲ ساله را با اجبار به عقد خود درمی‌آورند و آنان را مجبور به بردگی جنسی می‌کنند. فرماندهان طالبان پس از تصرف برخی مناطق افغانستان، به امامان محلی دستور داده‌اند تا فهرست زنان مجرد ۱۲ تا ۴۵ ساله را برای ازدواج با سربازان طالب به‌عنوان غنیمت جنگی، به آن‌ها تحویل بدهند.»

محمد نعیم سخنگوی دفتر سیاسی طالبان نکاح اجباری زنان با اعضای این گروه را رد کرده اما از دست رفتن مشاغل، آزادی اجتماعی، حق تحصیل و حق خروج آزادانه از منزل شایعاتی نیستند که حتی در کلام از سوی اعضای رده بالای طالبان رد شده باشند. نعیم در گفتگو با بی بی سی فارسی در پاسخ به سوالی درباره احتمال تکرار روز‌های سیاه زنان تحت حاکمیت طالبان تنها به تکذیب خبر دیلی میل بسنده کرد و حرفی از آزادی‌های اجتماعی زنان تحت دولت امارت اسلامی نزد. سکوتی که به نظر می‌رسد نشانه‌ای از آینده‌ای شوم برای دستاورد‌های ۲۰ ساله زنان در افغانستان است.