ماجرای کمبود ۳ قلم داروی بیماران کرونایی

گروه جامعه: مدیرکل امور دارویی سازمان غذا و دارو، در ارتباط با وضعیت تامین داروهای بیماران کرونایی توضیحاتی ارائه داد.سید حیدر محمدی، روز دوشنبه در نشست خبری که به صورت مجازی برگزار شد، درباره میزان مصرف داروهای مورد استفاده در درمان کرونا، گفت: "رمدسیویر" را سال گذشته بعد از چند هفته اول شیوع بیماری و شروع مصرف این دارو در دنیا و تاییدیه ای که اخذ شد، مقدار کمی واردات داشتیم و پس از آن بلافاصله کارخانجات داخلی تولید آن را آغاز کردند و در حال حاضر هشت تولید کننده رمدسیویر داریم در زمانی که پیک بیماری و افزایش مصرف را نداشته باشیم، بخشی از آن صادرات نیز می‌شود.

وی افزود: مصرف این دارو در خردادماه به ۶۰۰ هزار عدد، تیرماه به یک میلیون و ۳۰۰ هزار عدد و مرداد ماه به ۲ میلیون و ۲۵۰ هزار عدد رسید؛ به طوری که در دو هفته اول مرداد ماه هشت برابر مصرف رمدسیویر که البته بخشی از آن تجویز غیرمنطقی را نشان می‌دهد و خیلی از بیمارانی که این دارو را دریافت کردند شاید نیاز به مصرف آن نداشتند؛ چراکه این دارو صرفاً در فاز ویروسی اثرگذار است؛ نه در ابتدای مثبت شدن تست بیماری و نه در انتهای فاز التهابی شدید، اثرگذاری ندارد. اما متأسفانه در این دوره دارد مصرف می‌شود.

محمدی درباره فاویپیراویر نیز گفت: مصرف این دارو نیز در مجموع ۶ ماهه دوم سال ۹۹ به ۱۱ میلیون رسید؛ در صورتی که مصرف همین دارو در تیر ماه امسال به ۱۱ میلیون و ۹۰۰ هزار عدد رسید.وی ادامه داد: داروی دیگر توسیلیزومب است که در فاز التهابی شدید مصرف می‌شود و باید همکاران پزشک در صورت عدم اثرگذاری کورتون‌های دیگر، آن را تجویز کنند اما متأسفانه الان در خیلی از بیماران دارد تجویز می‌شود و مصرف آن غیر منطقی است؛ به طوری که مصرف آن در تیر ماه ۳۰ هزار عدد و در دو هفته اول مرداد به ۴۲ هزار عدد افزایش یافت.

مدیرکل امور دارویی سازمان غذا و دارو ادامه داد: این افزایش پیش بینی نشده بیماری و تعداد زیادی که در شیوع بیماری به وجود آمد، غیرمنتظره بود؛ به همین دلیل افزایش ۸ برابری را شاید نشود به راحتی پیش بینی کرد. موجودی ما برای رمدسیویر حداقل ۶ ماه بود که متأسفانه کل رمدسیویر در تیرماه مصرف شد و البته در مردادماه بلافاصله تأمین شد و کمبودی ایجاد نشد. فاویپیراویر نیز با وجود عدم اثراگذاری آن در بیماری و تأیید کمیته‌های علمی مرتبط، اما با توجه به تجویز برخی همکاران پزشک و نیاز جامعه موظف بودیم دارو را تأمین کنیم و این کار انجام شد.

محمدی با اشاره به اقدامات صورت گرفته برای واردات این داروها، گفت: به همین دلیل ناچار شدیم که با توجه به کمبود، واردات داشته باشیم؛ اما به محض رفع کمبود، واردات قطع و کماکان از تولید داخل استفاده می‌شود.
وی در ادامه به ماجرای دپوی برخی اقلام دارویی در گمرک اشاره کرد و افزود: گمرک مواردی را مجاز است ترخیص کند که مجوز از نهاد مربوطه دارد؛ یعنی نهادی که متصدی صدور مجوز است. یکی از مشکلاتی که گمرکات ما دارند ورود و دپوی اقلامی است که مجوز ندارند؛ به طوری بازرگان می‌تواند کالا را بیاورد داخل گمرک پیاده کند اما هیچ مجوزی هم نگرفته باشد. این یکی از مشکلاتی است که ما بارها خدمت عزیزان در گمرکات عرض کردیم اما این مشکل از قبل باقی مانده است. بنابراین در حوزه ما (در زمینه دارو و تجهیزات) برخی شرکت‌ها کالاهایی می‌آورند و در گمرک پیاده می‌کنند که هیچ مجوزی از وزارت بهداشت ندارند. طبیعتاً ترخیص این کالاها می‌تواند سلامتی مردم را تهدید کند.

محمدی ادامه داد: کالاهای رسوب کرده در گمرک نیز چند دسته هستند؛ یک دسته از کالاها که مربوط به وزارت بهداشت نبود و ما به همراه معاون فنی گمرک وارد انبارها شدیم و بخش زیادی از کالاهای رسوب کرده مربوط به داروهای دامی بود که وزارت جهاد کشاورزی باید تعیین تکلیف کند؛ این کالاها اقلامی نظیر بذر ذرت، چغندر قند، کشک و خیارشور و … بود که در بازدید میدانی مشاهده شد.

وی افزود: بخشی هم داروها و مواد اولیه دارویی بودند که از وزارت بهداشت مجوز نداشتند؛ یعنی تعدادی از بازرگانان اقلام دارویی و مواد اولیه را در حجم زیاد در گمرکات پیاده کرده بودند که مجوز نداشتند و گمرک از ما می‌خواست که آن را ترخیص کنیم، وقتی کالایی مجوز ندارد و اصالت و سلامت آن بررسی نشده، طبیعتاً ترخیص آن کار درستی نیست و سلامتی جامعه را به خطر می‌اندازد.

محمدی ادامه داد: در بازدیدی که ما داشتیم مجموعاً پنج قلم دارو بود؛ چهار قلم فاویپیراویر بود که مجوز داشت و البته کمتر از ۲۴ ساعت هم بود که در گمرک بود و با دستور سرپرست محترم دادسرای جرایم اقتصادی ترخیص شد و ما هم موافق این ترخیص بودیم

وی افزود: یک قلم هم دارویی بود که بدون مجوز ما آمده بود که باید تعیین تکلیف شود چطور بدون مجوز تخلیه شده است. در این زمینه تقاضا کردیم صاحب کالا با کمک همکاران ما نمونه برداری‌ها را انجام دهند و تولید کننده نیز مکاتباتی با ما داشته باشد و بگوید دارو در چه وضعیتی است؛ چراکه گزارشات ما نشان می‌داد آن دارو در برهه‌های زمانی فراخوان (ریکال) شده و اجازه مصرف نداشته است. اگر این شبهات دارو برطرف شود می‌توانیم درباره مجوزش اظهار نظر کنیم.

محمدی گفت: در مجموع جوسازی در خصوص وجود دپوی تعداد زیادی دارو در گمرک درست نبود؛ حجم خیلی مختصری از موارد موجود در گمرک از داروهایی بود که مجوز ما را داشت و این در حالی است که با مجوز ما هر آنچه که در گمرک هست باید ترخیص شود. گمرک نمی‌تواند کالایی که مجوز ما را داشته باشد را متوقف و رسوب کند. کالایی که در گمرکات رسوب کرده و گمرکات محترم باید پاسخگو باشند کالاهایی است که یا مجوز وزارت بهداشت یا هر وزارتخانه تخصصی را ندارد و بدون مجوز در گمرکات رسوب کرده و باید صاحب کالا پاسخگو باشد