دریافت لینک صفحه با کد QR
دورکاری عاملی برای تغییر شرایط کار در پساکرونا
1 شهريور 1400 ساعت 10:48
گروه اقتصادی: اگرچه کرونا فرصت‌های شغلی را می‌سوزاند اما عاملی برای تغییر ماهیت و روش انجام کار در آینده‌ای نه چندان دور خواهد بود.به گزارش ایلنا، گسترش بیماری مخوفی به نام کرونا سبب شده تا معیشت و امنیت شغلی بیش از یک میلیارد و پانصد میلیون کارگر با خطر جدی رویرو شود و زنگ خطر بیکاری برای آنها به صدا درآید. براساس برآوردهای انجام شده، ۳۰۵ میلیون فرصت شغلی در جهان از بین رفته‌اند و پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که این تعداد روندی صعودی خواهد داشت. احتمال از بین رفتن ۲۰۰ میلیون موقعیت شغلی دیگر تا پایان سال ۲۰۲۲ میلادی وجود دارد.
به گفته بسیاری از فعالان کارگری، بسیاری از کارفرمایان از شرایط موجود سوءاستفاده می‌کنند و تمایلی به اجرای مطالبات کارگران ندارند. درواقع تصمیمات یکجانبه کارفرمایان سبب شده تا بسیاری از کارگران شغل خود را از دست بدهند و با معضلی به نام بیکاری روبرو شوند. اگرچه این فرصت‌های شغلی از بین رفته اما برخی از فعالان کارگری نسبت به تغییرات روابط کار در دوران پساکرونا امیدوار هستند. به گفته فعالان حوزه کار، دورکاری که به تبع شیوع کرونا در بازار کار رواج یافت، نقطه آغازین برای تغییرات در روابط کار خواهد بود. نه تنها روابط کار تغییر خواهد کرد بلکه ماهیت مشاغل در آینده نیز کمتر به حضور در محل کار نیاز دارد.
دورکاری لازمه دوران گسترش کرونا
پس از پاندمی کرونا، سازمان جهانی بهداشت توصیه‌هایی درباره شرایط ایمنی کارگاه‌ها و لزوم اجرای پروتکل‌های بهداشتی در کارگاه‌ها منتشر کرد تا میزان شیوع چرخه ویروس کرونا را کنترل کند. همچنین نکاتی درباره ضرورت دورکاری و کار در خانه‌ها ارائه شد تا مزدبگیران و خانواده‌هایشان از این ویروس مرگبار در امان باشند. اگرچه بسیاری از فعالان کارگری نسبت به دریافتی کارگران در روزهای کرونایی ابراز نگرانی کردند اما سازمان بین‌المللی کار از کارفرمایان درخواست کرد تا دستمزد کارگران را به صورت کامل پرداخت کنند.
اگرچه کارگران تمایل بیشتری به دورکاری دارند اما کارفرمایان با بهانه‌های مختلف آنها را به محیط کار می‌کشانند. همچنین بسیاری از کارگران جهان ادعا کرده‌اند، کارفرمایان در دوران دورکاری دستمزد آنها را کامل پرداخت نمی‌کنند. کارفرمایان معتقدند، هزینه‌های زندگی کارگران در دوران کرونا کاهش یافته و به همین دلیل مزدبگیران می‌توانند با هزینه‌های کمتری زندگی خود را مدیریت کنند.
سازمان بین‌المللی کار در گزارشی درباره دورکاری نوشت: «دورکاری» و «کار در خانه» دو مولفه مهم از بازار کار هستند که در دوران کرونا رونق گرفتند و برخی از کارگران سراسر جهان به کار خود در خانه ادامه دادند. اگرچه کار در خانه آسان به نظر می‌رسد اما هزینه‌های زندگی کارگران به دلیل دورکاری و حضور در خانه افزایش یافته است.
کارشناسان حوزه کار پیش‌بینی می‌کنند، برخی از شیوه‌های کسب و کار که به منظور ایجاد فاصله‌گذاری میان مشتریان و کارگران تعریف شده، پس از شرایط فعلی ادامه خواهند داشت.
کارفرمایان تمایلی به دورکاری ندارند
با افزایش نرخ واکسیناسیون جهان، کارفرمایان انگیزه بیشتری برای بازگرداندن نیروهای انسانی تحت پوشش خود به کارگاه‌ها دارند. آنها مدعی هستند، کارگران دیگر تمایلی برای بازگشت به کارگاه محل اشتغال خود ندارند و ترجیح می‌دهند دیگر مثل گذشته در کارگاه‌ها حضور فیزیکی نداشته باشند. به گفته کارفرمایان، اگرچه نهادهای بین‌المللی و فعالان کارگری بر این باور هستند که کرونا روابط کار را مخدوش کرده و کارگران را در تنگنا قرار داده اما آنها دیگر تمایلی به ضوابط و مقررات پیش از کرونا ندارند. کارفرمایان باور دارند، انعطاف‌پذیری در محیط کار دیگر وجود ندارد و تمایل به حضور در محیط کار مایوس‌کننده است و کارگران نیز همچون گذشته نسبت به کار و کارفرمای خود وفادار نیستند.
دورکاری، بهره‌وری کارگران را افزایش داده است
به دنبال اعلام رسمی سازمان جهانی بهداشت مبنی بر همه‌گیری جهانی ویروس کرونا، دور از واقع نبود تا دورکاری در منزل به یک امر عادی تبدیل شود. برخی از کارمندان برای اولین بار از خانه کار می‌کردند، یعنی فهمیدند چگونه در محیط جدید بر سر وظایف خود بمانند.در گذشته، بسیاری از کارفرمایان در برابر کار از راه دور کارگران مقاومت می‌کردند اما سرانجام در برابر این مطالبه تسلیم شدند. بررسی‌ها نشان می‌دهد؛ گاهی اوقات، کارمندان دورکار ساعات بیشتری را برای امور محوله صرف می‌کنند و بهره‌وری بالاتری دارند. اگرچه برخی از صاحبان مشاغل تلاش می‌کنند تا ساختاری جدید برای دوران پساکرونا ارائه دهند تا میزان کارایی و بهره‌وری نیروهای انسانی خوذ را حفظ کنند اما اغلب کارفرمایان هنوز حضور کارگران در محیط کار را موثرتر می‌دانند. البته فرصت دورکاری برای تمامی افراد فراهم نیست، کارگرانی که درآمد بیشتری دارند از این فرصت برخوردارند.
آوریل ۲۰۲۰، یک نظرسنجی در چند کشور اروپایی انجام شد. نتایج حاصله نشان می‌دهد، حدود ۶۰٪ از کارگران دورکار نه تنها درآمد بیشتری دارند بلکه کارایی آنها نیز بهتر است. اگرچه ۴۰ درصد باقیمانده هر روز در محل کار خود حاضر می‌شوند اما درآمد کمتری دارند.
قدرت چانه‌زنی کارگران بیشتر شده
در حال حاضر، کارگران بیشتر از هر زمان دیگری خود را برای به چالش کشیدن فرضیات پیرامون ظاهر یک کارگر ایده آل و پارامترها و هنجارهای ناعادلانه دنیای کار آماده می‌بینند که تاثیرات این بازاندیشی مهم در حال نمایان شدن است. بیش از ۲۰۰۰ کارگر انگلیسی و ایرلندی در یک نظرسنجی که در ماه مارس برگزار شد، شرکت کردند. بیش از یک سوم این افراد پاسخ دادند که پس از بهبود شرایط موجود و کاهش روند پاندمی کرونا، تغییر شرایط کار گذشته را مطالبه خواهند کرد.
یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد، اگر کارفرمایان نتوانند نیازها و مطالبات نیروی کار متخصص را فراهم کنند، در آینده‌ای نه چندان دور با مشکلات و گرفتاری روبرو خواهند شد. به عبارت دیگر، کمتر نیروی کاری ترجیح می‌دهد تا در چنین کارگاهی به اشتغال خود ادامه دهد.
اشتغال از راه دور پیامدهای گسترده‌ای برای کارگران رستوران‌ها، هتل‌ها و مشاغل خدماتی خواهد داشت. پیش از پاندمی کووید ۱۹، از هر چهار نفر تنها یک آمریکایی در این مشاغل اشتغال داشت. همچنین افرادی که تحصیلات کمتری دارند به کارهایی از این دست روی می‌آورند. در حال حاضر، تحقیقات حاکی از آن است؛ افزایش کار از راه دور به تبع کرونا، میزان تقاضای خدمات محلی در شهرها روندی نزولی دارد.
دورکاری می‌تواند جغرافیای کار را تغییر دهد و باعث مهاجرت استعدادها از کلانشهرها شود که روزگاری موتور ایجاد اشتغال بوده‌اند. در حال حاضر، تعداد مسکن‌های خالی اجاره‌ای در ایالات متحده و اروپا افزایش یافته، این موضوع حاکی از آن است؛ برخی از کارگران و شرکت‌ها از شهرهای بزرگتر که هزینه‌های بیشتری بر آنها تحمیل می‌کند به شهرهای کوچک‌تر مهاجرت کرده‌اند. علاوه بر این، کشورها تلاش می‌کنند تا در جذب نیروی انسانی دورکار با یکدیگر رقابت کنند؛ برای مثال استونی و گرجستان شرایط اخذ ویزای کوتاه مدت را تسهیل کرده‌اند، یونان نیز مشوق‌های ویژه مالیاتی ارائه می‌دهد.
ماهیت مشاغل نیز تغییر می‌کند
کارشناسان اقتصادی و حوزه کار معتقدند، کارفرمایان دیگر نمی‌توانند مثل گذشته نیروی کار را استثمار کنند و آنها را به هر کاری وادارند. روند دیجیتالی‌شدن هم به تبع کرونا سیری صعودی خواهد داشت که خود عاملی برای ایجاد شکاف بیشتر میان نیروهای انسانی و کارفرمایان خواهد شد. به طور قطع، فضاهای اداری اشتغال و خرده‌فروشی پس از دوران کرونا به شدت کوچک خواهد شد و مشاغل الکترونیکی و دورکاری سیری صعودی خواهند داشت. به دلیل اینکه بسیاری از مشاغل به صورت دورکاری انجام خواهد شد، قیمت ملک به تدریج کاهش یافته و در بدترین شرایط، ترازسازی صورت خواهد پذیرفت. همچنین اختلاف دستمزدها میان گروه‌های کارگری افزایش خواهد یافت زیرا افرادی که استعداد بیشتری دارند مورد توجه قرار می‌گیرند. جهانی‌شدن عرصه روابط کار موضوعی مهم است اما موضوع مهم‌تر، تسریع برون‌سپاری کشورهاست. برون‌سپاری تاثیر قابل توجهی در بازارهای کار خواهد داشت و سیاست‌های داخلی هر کشور را دستخوش تغییرات خواهد کرد.
کد مطلب: 289492