خواص ضد درد و ضد التهابی گیاه مارچوبه ایرانی

در مطالعات مختلفی اثرات ضد دردی و ضد التهابی گیاهان هم‌خانواده با گیاه مارچوبه، در موش‌های آزمایشگاهی به اثبات رسیده است. در این مطالعات استفاده از گیاهان هم‌خانواده گیاه مارچوبه نتایج مختلف و ضد و نقیضی را از خود نشان داده‌اند. بر همین اساس پژوهشگران با انجام یک مطالعه اثرات ضد دردی، ضد التهابی و سمیت حاد این گیاه را در موش‌های آزمایشگاهی مورد بررسی قرار دادند.

پژوهشگران در این بررسی، ریشه‌های گیاه مارچوبه ایرانی را در اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۸ از دامنه کوه الوند همدان جمع‌آوری کرده و در آزمایشگاه ، اسانس‌گیری از این گیاه را انجام دادند.برای بررسی درد، حیوانات به گروه‌های کنترل، گروه‌های دریافت‌کننده مقادیر مختلف از اسانس مارچوبه، گروه دریافت‌کننده مورفین و گروه دریافت‌کننده نالوکسان تقسیم شدند و میزان درد در حیوانات با انجام سه تست اندازه‌گیری شد. برای بررسی التهاب نیز حیوانات به پنج گروه کنترل، اسانس و دگزامتازون تقسیم شدند و این آزمایش با انجام دو تست مختلف مورد بررسی قرار گرفت. میزان سمیت حاد نیز در این حیوانات اندازه‌گیری شد.

پژوهشگران این مطالعه مشاهده کردند که اسانس ریشه مارچوبه ایرانی در دوز ۴۰۰ میلی‌گرم بر کیلوگرم در دو تست درد، تاثیر ضد دردی معنی‌داری را نشان می‌دهد. همچنین در تست التهاب نیز دوزهای ۲۰۰ و ۴۰۰ میلی‌گرم بر کیلوگرم از اسانس، میزان التهاب در موش‌ها را به میزان معنی‌داری کاهش دادند. به علاوه‌ در اسانس این گیاه اثر سمیت حادی دیده نشد.

نتایج این مطالعه نشان داد که اسانس ریشه گیاه مارچوبه ایرانی در موش های سوری نر، دارای اثرات ضد دردی و ضد التهابی است و سمیتی ندارد.مطالعات بیشتری برای تایید تاثیرات ضد التهابی و ضد دردی این گیاه مورد نیاز است.

در انجام این مطالعه، علیرضا فلاح‌زاده؛ پژوهشگر مرکز تحقیقات سلولی مولکولی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج و سعید محمدی از گروه زیست‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات مشارکت داشتند.یافته‌های این مطالعه، مردادماه سال جاری به صورت مقاله علمی با عنوان «بررسی اثرات ضد دردی، ضد التهابی و سمیت حاد اسانس گیاه مارچوبه ایرانی در موش سوری نر» در دوماه‌نامه کومش؛ مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی سمنان منتشر شده است.