نمایندگان دولت و مخالفان سوري حاضر به مذاکره نشدند
امروز در حالیکه سازمان ملل امیدوار بود نمایندگان اعزامی دولت سوریه و ائتلاف ملی، متشکل از گروه ها مخالف، با حضور در یک اتاق در محل برگزاری اجلاس سازمان ملل برای پایان دادن به جنگ در سوریه - موسوم به اجلاس ژنو-٢ - با یکدیگر ملاقات و گفتگو کنند، اعلام شد که مذاکرات دو طرف به طور غیرمستقیم و از طریق ارتباط با اخضر ابراهیمی، نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه صورت می‌گیرد. نمایندگان ائتلاف ملی گفته‌اند که تنها در صورتی حاضر به ملاقات رو در رو با نمایندگان دولت هستند که آنان صراحتا اعلام کنند که بیانیه اجلاس ژنو-١، شامل تشکیل دولت انتقالی را بپذیرند. هیات اعزامی دولت سوریه به دلیل اظهارات نمایندگان مخالف، حاضر به مذاکره مستقیم نشده است.
سخنگوی مقر اروپایی سازمان ملل در مورد علت تغییر برنامه نشست توضیحی نداد اما گفت که مذاکرات صلح سوریه، فرآیندی است که باید به آن اجازه داد گام به گام پیش برود تا شکل بگیرد. گفته می‌شود علت لغو نشست رو در روی دو طرف درگیر سوری، اظهارات تند احمد جربا، رهبر ائتلاف ملی، علیه دولت سوریه بود که در نشستی خبری در ژنو، دولت سوریه را به ارتباط پنهانی با گروه اسلامگرای افراطی داعش (دولت اسلامی عراق و شام) متهم کرد و با نشان دادن تصاویر افراد شکنجه شده، بار دیگر خواهان محاکمه بشار اسد و یارانش به اتهام جنایت علیه بشریت شد.گفته می‌شود پس این اظهارات هیئت سوری اعلام کرد حاضر نیست با احمد جربا مذاکره کند. سخنگوی مقر اروپایی سازمان ملل تایید کرد که ولید معلم، وزیرخارجه سوریه ریاست هیئت سوری را در مذاکرات به عهده خواهد داشت اما هنوز مشخص نیست که چه کسی ریاست هیئت مخالف را داشته باشد.
هیات‌های اعزامی دو طرف به اجلاس ژنو-٢ روز چهارشنبه در نشست همگانی ژنو-٢ شرکت کرده و رئیسان دو هیات در سخنانی، دیدگاه‌ها و انتظارات خود را بیان داشته بودند که عمدتا شامل حملات لفظی به طرف مقابل و حامیان آن می شد. سازمان ملل امیدوار بود بتواند با ایجاد ارتباط مستقیم بین دو طرف، به پیشرفت مذاکرات کمک کند.
با توجه به خصومت و مواضع به ظاهر سازش ناپذیر دو طرف و در حالیکه نبرد بین نیروهای مسلح دولتی و مخالفان با شدت در داخل سوریه ادامه دارد، موافقت دو طرف با حضور در یک اتاق می توانست دستاوردی مهمی تلقی شود.
مهمترین نگرانی سازمان‌دهندگان اجلاس این است که نمایندگان طرف‌ها به جای تلاش برای تفاهم، همچنان از این اجلاس در جهت تکرار سخنان اختلاف برانگیز بهره‌برداری کنند و به جای دستیابی به تفاهم، ولو تفاهمی محدود بر سر ادامه تماس‌های بعدی، این اجلاس را ترک کنند. برخی ناظران گفته‌اند که اگر طرف‌های درگیر در جنگ داخلی سوریه حتی با آتش بس مقطعی و محلی و اجازه ارسال کمک‌های بشردوستانه به مردم جنگ زده هم موافقت کنند، برگزاری اجلاس ژنو-٢ بدون نتیجه نبوده است.
در حال حاضر، مهمترین مساله مورد اختلاف دو طرف، حضور یا عدم حضور بشار اسد، رئیس جمهوری، در دولت انتقالی است. مخالفان و کشورهای حامی آنها گفته‌اند که بشار اسد مسئول کشتار و آوارگی مردم و ویرانی شهرهای سوریه است و مشروعیت لازم را برای حضور در دولت وفاق ملی ندارد. یک راه حل می‌تواند از یکسو شامل تضمین تعهدات دولت سوریه توسط روسیه و فشار بر بشار اسد برای واگذاری مقام یا دست کم اختیارات خود به یکی دیگر از اعضای حکومت باشد. و از سوی دیگر، کشورهای حامی مخالفان، به خصوص عربستان سعودی، ترکیه و قطر، نیز می‌توانند مخالفان را به کنار گذاشتن شرط کناره‌گیری بشار اسد ترغیب کنند
مخالفان تاکید داشته‌اند که به بشار اسد و تعهدات او اعتمادی ندارند و ابراز نگرانی کرده‌اند که به محض اینکه مخالفان با توقف جنگ موافقت کنند، بشار اسد از این فرصت برای تشدید سرکوب مردم و جلوگیری از خیزش آنان استفاده کرده و هر تعهدی را هم داده باشد زیر پا خواهد گذاشت.
کری: اسد هنوز آماده کناره‌گیری از قدرت نیست
وزیر امور خارجه آمریکا در جریان گفت‌وگوها در نشست جهانی اقتصاد در داووس سوئیس، گفت: رئیس‌جمهوری سوریه هنوز آماده کناره‌گیری از قدرت برای ایجاد راهی به منظور تشکیل یک دولت انتقالی در این کشور نیست. جان کری، گفت: مشخص است که بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه در این برهه از زمان آماده کناره‌گیری از قدرت نیست. وي در ادامه گفت: اگر توافق صلحی به دست آید، بسیاری از کشورها همانطور که از قبل پیشنهاد کرده‌اند، به تعهد خود پایبند خواهند ماند و نیروهای حافظ صلح را به سوریه اعزام می‌کنند. من گمان نمی‌کنم که نیروهای آمریکایی در این عملیات حضور داشته باشند.
جان کری همچنین مدعی شد که اسد هیچ جایگاهی در آینده سوریه ندارد و افزود: اسد مردی است که مرتکب جنایات جنگی شده، اما همچنان می‌خواهد مدعی مشروعیت برای حکمرانی بر سوریه باشد. اما می‌توان مقام‌هایی را از دولت دمشق در دولت انتقالی سوریه جای داد و این در صورتی است که آنها مرتکب جنایت نشوند. وزیر امور خارجه آمریکا گفت: مادام که دولت ایران از برنامه 2012 در تشکیل یک دولت انتقالی در سوریه حمایت کند، جایگاهی در مذاکرات صلح دارد. اما باید بیش از به کار بردن کلمات و واژه‌ها عمل کند.
جان کری وزیر خارجه آمریکا همچنين در مصاحبه با شبکه العربیه درباره توافق ایران و غرب درباره برنامه هسته‌ای تهران هم گفت: توافق با ایران باعث نمی‌شود آمریکا از هم پیمانانش دست بکشد. اگر ایران از اجرای توافق هسته‌ای خودداری کند گزینه نظامی به سرعت باز می‌گردد. وی اضافه کرد: ایران باید با صداقت، بیانیه ژنو یک را بپذیرد. در این صورت، ایران دارای نقش در سوریه خواهد بود. درباره "عملکرد" ایران در سوریه قضاوت می‌کنیم و نه سخنان این کشور.
