این سخنان وزیر امور خارجه ایران در میزگردی به میزبانی شبکه العربیه، عصر ديروز (جمعه) در داووس سوئیس مطرح شد که در آن ناصر جوده زیر امور خارجه اردن، احمد داووداغلو وزیر امور خارجه ترکیه، مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق و يك عضو سياست خارجي كنگره آمريكا و يك نماينده از اتحاديه اروپا در آن شرکت داشتند و حدود دو ساعت طول كشيد و به صورت مستقيم و زنده از اين شبكه پخش شد. وزیر امور خارجه ایران گفت: زمان کنار رفتن اسد از قدرت را مردم سوریه بدون دخالت خارجی تعیین ميکنند و در سوریه برنده یا بازندهاي وجود ندارد. متن اظهارات ظريف در این مناظره به شرح زیر است:
العربیه: آقای ظریف، ایران به کنفرانس ژنو2 دعوت نشده است. رئیس جمهور روحانی تاکید کرد باید در این کنفرانس فقط به مبارزه با تروریسم پرداخت، آیا همچنان بر موضع خود پایبند هستید؟ظریف: مسئله اساسی درباره درک اوضاع منطقه است. در بحران سوریه هیچ طرف برنده و بازنده وجود ندارد. بحران انسانی در سوریه باعث کشته شدن شمار زیادی از شهروندان این کشور شده و این بحران زمینه خوبی برای تروریسم و افراط گرایی فراهم کرده است. نباید در این توهم و خیال باشیم که افزایش کشتارها باعث پایان یافتن تروریسم در این کشور خواهد شد. ما به درک اوضاع سوریه و پایان دادن به درگیریها در این کشور نیازمندیم. در درجه نخست باید با بحران انسانی در سوریه مقابله کنیم و سپس وارد روند سیاسی شویم که باعث ثبات در سوریه شود. رسیدن به این ثبات بر اساس درک درست از اوضاع این کشور است تا بتوان در مسیر درست حرکت کرد و نباید برخی طرفها به دلیل منافع راهبردی، رقابت و برخی از ذهنیتهاي خود از ادامه کشتارها در سوریه حمایت کنند.
العربیه: آقای ظریف آیا شما از افراط گرایی سنی و شیعی نظیر حزب الله سخن ميگویید؟
ظریف: من به صورت کلی از افراط گرایی سخن گفتم. این افراط گرایی و فرقه گرایی تهدیدی برای سوریه و بسیار خطرناک است. فرقه گرایی نميتواند محدود به سوریه باشد و ابعاد آن فراگیر خواهد بود و کشورهای همسایه را نیز تهدید خواهد کرد. باید بدانیم که بسیاری از افراط گرایان از کشورهای مختلف نظیر قاره اروپا و منطقه خاورمیانه وارد سوریه شده اند و زمانی که این افراد به کشورهای خود بازگردند برای همه ما فاجعه بار خواهد بود. قبل از این که چنین فاجعهاي ایجاد شود باید آن را حل کرد.
ظریف در پاسخ به این پرسش که چگونه ميتوان به این راه حل رسید، گفت: باید به تخیلات درباره راه حل نظامی بحران سوریه پایان داد. وی در پاسخ به این پرسش که آیا از حزب الله ميخواهید که نیروهای خود را از سوریه خارج کند، گفت: من از همه نیروهای خارجی ميخواهم از سوریه خارج شوند و از همه تلاش خود در این زمینه استفاده ميکنیم تا سوریها بتوانند درباره آینده خود تصمیم بگیرند. همچنین باید ارسال پول و سلاح به سوریه متوقف شود و ملت سوریه سرنوشت خود را مشخص کند و امیدواریم این راه حل در کنفرانس ژنو2 محقق شود.
در ادامه میزگرد، محمد جواد ظریف در پاسخ به این پرسش که آیا موافق اظهارات جان کری وزیر خارجه آمریکا هستید که گفت بشار اسد زمینه را برای ورود تروریستها به سوریه فراهم کرد؟ پاسخ داد: من با این نظر موافق نیستم چرا که افراط گرایی نتیجه دخالت خارجی و سیاست کوته بینانه در تعامل با بحران سوریه است. برخیها در منطقه ما فکر ميکنند ميتوانند با استفاده از پول طرف هایی را برای جنگ نیابتی به خدمت بگیرند ولی این افراد تجربه افغانستان را فراموش کرده اند. کسانی که طالبان را ایجاد کرده بودند در نهایت بهای تشکیل این گروه را با خون خود پرداختند. شکی در این نیست آتشی که در منطقه برپا ميشود زبانههاي این آتش به همه خواهد رسید. همان طور که مسعود بارزانی تاکید کرد «گروههاي افراطی که در شرق سوریه حضور دارند در غرب عراق نیز فعال هستند.»
برخی از این گروهها از چچن و عدهاي دیگر از اروپا وارد سوریه شده اند و خواسته این گروهها حمایت از خواسته های ملت سوریه نیست و اهداف این گروهها فراتر از خواستههاي این ملت است. وی در پاسخ به این پرسش که آیا ایران از القاعده حمایت ميکند به ویژه آنکه خانواده اسامه بن لادن در ایران زندگی می کرد، گفت: ایران همیشه مورد حملات القاعده قرار داشته است. هفته گذشته عناصر القاعده یکی از دیپلماتهاي ایران را در یمن به قتل رساندند و یک انتحاری سفارت ایران را در بیروت هدف قرار داد و این انفجار به شدت به ساختمان سفارت آسیب زد.
ظریف در پاسخ به این پرسش که آیا ميدانید چه تعداد از افراد در سوریه کشته شده اند، گفت: من به شمار افراد کشته شده از دو طرف واقف هستم و باید به این بحران پایان داد. اگر ابتدا برخی از طرفها بر کناره گیری بشار اسد از قدرت تاکید نميکردند شمار زیادی از این افراد کشته شده زنده بودند. کسانی که بر توهم کناره گیری اسد از قدرت تاکید ميکنند هرج ومرج را در منطقه ایجاد کردند و در این هرج و مرج شمار زیادی کشته شدند.
محمد جواد ظریف در پاسخ به این سوال که برای اعراب در خصوص مسئله امنیت چه پیامی دارید گفت: گمان ميکنم اولین سفر من به یک کشور عربی یعنی عراق بود. من برای تحلیل اوضاع منطقه به این سفر رفتم. من همچنین به کویت و قطر سفر کردم. من به سلطان نشین عمان، اردن، لبنان و سوریه نیز سفر کرده ام تا درباره اوضاع منطقه و همکاری و روابط خوب همسایگی گفتگو کنیم. من در مقالهاي خواستار امنیت و ثبات برای منطقه شده ام. مسائل مشترک بین ما بسیار بیشتر از اختلاف نظرها و سوء تفاهم هایی است که بین ما وجود دارد. من بارها گفته ام که برای سفر به عربستان آماده ام. ما نیاز به آن داریم که گفتگوها را آغاز و مسائل را بررسی و برخی مسائل را حل کنیم.
ظريف افزود: گفتگو کار خوبی است، اگر تمایل به گفتگو دارید باید فرضیهها و پیشداوریها را کنار بگذارید. سوالی که شما از آقای ناصر جوده درباره پذیرفتن نظام ایران پرسیدید سوال بدی بود. دولت ایران حمایت هفتاد و سه درصد از مردم را دارد که به این دولت رای داده اند. رئیس جمهور ایران بر اساس انتخابات تعیین شده و مردم او را انتخاب کرده اند. ما مایل به برقراری روابط خوب هستیم و گمان ميکنیم مسئله هستهاي نقطه آغاز است. دوستان ما نباید نگرانی داشته باشند. ایران درباره مسئله هستهاي با غرب به توافق رسیده است و این امر باید نگرانیها را در خصوص تولید سلاح هستهاي در ایران از بین ببرد. چرا برخی از کشورهای منطقه نگران هستند.