تاریخ انتشار : ۱۳۹۲/۱۱/۰۵ ساعت ۱۰:۴۹
کد مطلب : ۲۹۳۱۸
6 میلیون ایرانی درگیر مبارزه با اعتیاد
گروه جامعه: در چند وقت اخیر این چندمین بار است که وزیر کشور در مورد آسیب‌های موادمخدر هشدار می‌دهد و این‌بار می‌گوید که روزانه 8 تا 9 نفر جان خود را براثر مصرف موادمخدر از دست می‌دهند. تیغ تیز انتقادات دکتر رحمانی‌فضلی اما جایی است که مسئولان را مورد اشاره قرار می‌دهد: «هنوز جامعه و حتی برخی از مسئولان از اهمیت پرداختن به مسئله مبارزه با این پدیده شوم بی‌اطلاع هستند.»
وجود بیش از یک میلیون و 300هزار معتاد دائمی در کشور و آمار رو به رشد مصرف مواد محرک مانند شیشه، باعث شده که حساسیت‌ها نسبت به این آسیب خانمان سوز بیشتر شود. آمارهای رسمی ستاد مبارزه با موادمخدر نشان می‌دهد حدود9درصد از معتادان کشور را زنان تشکیل می‌دهند، 45 درصد معتادان کشور زیر 29 سال دارند، شیشه به دومین ماده پرمصرف کشور تبدیل شده و میانگین سن معتادان نیز به زیر 21سال رسیده است. همه اینها باعث شده تا موضوع اعتیاد به عنوان آسیب جدی در کشور مورد تحلیل و بررسی قرار بگیرد. همین آمارهای نگران‌کننده، برای وزیر کشور هم تبدیل به دغدغه‌ای جدی شده تا به عنوان دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر در نشستی خبری به بررسی آسیب‌هایی که با رشد اعتیاد، در جامعه رو به فزونی می‌نهند بپردازد. دکتر رحمانی فضلی می‌گوید: «اعتیاد و موادمخدر باعث بروز آسیب‌های اجتماعی و بزهکاری‌ها همچون سرقت، طلاق، قتل، تجاوز به عنف؛ همسر آزاری و کودک آزاری می‌شود و روزانه نیز 8 تا 9 نفر جان خود را بر اثر مصرف موادمخدر از دست می‌دهند.» او در ادامه در رابطه با عمق نفوذ اعتیاد در جامعه می‌گوید: «با احتساب بعد خانوار حدود 6 میلیون نفر به‌طور مستقیم با موادمخدر درگیری دارند که این رقمی قابل توجه و نیازمند بسیج عمومی برای حل این مسئله است.» وزیر کشور 3عامل فقر، بیکاری و تجرد را در گسترش اعتیاد موثر می‌داند. موضوعی که کارشناسان هم با او هم عقیده هستند.
جای افراد کاربلد خالی است
علیرضا یگانگی، کارشناس حوزه اعتیاد، سخنان وزیر کشور در چند ماه گذشته را نقطه امیدی از عزم جدی مسئولان برای رسیدن به یک طرح جامع درباره مبارزه و کاهش آمار معتادان در کشور می‌داند. او می‌گوید: جای بسی خوشبختی است که حساسیت به موضوع اعتیاد در بالاترین رده‌های نظام وجود دارد. این کارشناس آسیب‌های اجتماعی در ادامه با اشاره به انتقاد اخیر وزیر کشور درباره عدم اطلاع درست برخی از مسئولان از مسئله اعتیاد می‌افزاید: این ایراد درست است. چون این یک واقعیت است،که جنبه سیاسی انتخاب مسئولان در کشور ما بیشتر است تا جنبه کارشناسی. در خیلی از مواقع و مسائل پررنگ بودن جنبه سیاسی برای انتخاب آنها ایرادی ندارد و قابل قبول است ولی متاسفانه در برخی مسائل مثل موادمخدر و ورزش و... این جنبه خوب نیست زیرا باز هم مسائل سیاسی را دخیل می‌کنیم. اگر مسائل سیاسی در حوزه‌های اجتماعی به ویژه در حوزه اعتیاد وارد شود افرادی کاربلد به واسطه متعلق نبودن به یک جناح سیاسی به کار گرفته نمی‌شوند.
مردم به حوزه‌های اجتماعی پا بگذارند
سعید معیدفر نیز با اشاره به اینکه لزوما بین آسیب‌های اجتماعی و آگاهی مسئولان ارتباطی وجود ندارد، می‌گوید: به فرض که مسئولان از این آسیب‌ها اطلاع داشته باشند. آنها چه می‌توانند بکنند؟ کسانی که در ارتباط با آسیب‌ها باید فعال باشند عمدتا خود جامعه و نخبگان جامعه هستند. اگر آگاهی‌های این افراد تاثیر بگذارد قطعا تغییراتی در آسیب‌ها ایجاد می‌شود ولی اگر این قشر کارشناس از بدنه تصمیم‌گیری‌ها جدا شوند دیگر نمی‌توان به حل مسائلی مانند اعتیاد امیدوار بود و در سال‌های گذشته بدنه تصمیم‌گیری دقیقا از همین موضوع لطمه دید.این جامعه‌شناس، ادامه می‌دهد: مسئولان به هر حال کسانی هستند که در جابه‌جا شدن و تغییر مسئولیت‌ها هستند و خواه ناخواه آنها یک ارتباط همیشگی و نزدیک با آسیب‌ها ندارند.
او ادامه می‌دهد: مسئولان باید در این مسئولیت‌ها نقش اطلاع‌رسانی‌شان را به خوبی ایفا کنند و اجازه بدهند که جامعه ما نسبت به مشکلات مربوط به خودش واقف باشد و آگاهی و نقش پیدا کند. این جامعه‌شناس در ادامه می‌افزاید: وقتی وزیر کشور می‌گوید که مسئولان هنوز از اهمیت خطرات موادمخدر بی‌اطلاع هستند، به این معنا می‌گوید که تخصص لازم را در این حوزه‌ها ندارند. شناخت لازم را در این زمینه باید از طریق کار پیوسته در آن حوزه پیدا کرد. نمی‌توان یک فردی را آورد سرکاری گذاشت و گفت که آگاهی پیدا کن. مهم این است که آن فرد پیش از ورود به آن مسئولیت در آن حوزه تخصص و شناخت لازم را داشته باشد. در چنین شرایطی ممکن است موثر باشد ولی مشکل این است که در حوزه مسائل و آسیب‌های اجتماعی ما کار را به دست کاردان نمی‌دهیم بلکه اینجا هم متاسفانه مثل حوزه‌های دیگر پست‌ها را صرفا به عنوان فرصتی برای افراد در نظر می‌گیریم نه برای جامعه.
دکتر سعید معیدفر در ادامه تاکید می‌کند: متاسفانه ارتباط بین دولتمردان ما با حوزه‌های تخصصی و نخبگان جامعه و با کسانی که در متن فعالیت در حوزه آسیب‌ها و مسائل اجتماعی هستند در سال‌های گذشته و در دولت‌های نهم و دهم بریده شد. به همین دلیل هم طی سال‌های گذشته هر سال نسبت به سال قبل مشکلات و آسیب‌های ما بیشتر شد و مردم و جامعه تاوان افزایش این آسیب‌ها را دادند که حوزه اعتیاد یکی از آنها بود. معیدفر در ادامه پیشنهاد می‌دهد: ما همه امیدواریم با تغییر دولت در سال‌های پیش رو فضایی ایجاد شود و افرادی سر کار بیایند که پیش‌تر برای آن مشکلات کار کرده باشند و تجربه کسب کرده باشند و با جان و دل در آن پست صرفا کارشان خدمت به مردم و آسیب‌دیدگان باشد تا موضوعات آسیب‌های اجتماعی که الان در کشور ما مورد مطالعه محققان و پژوهشگران قرار گرفته مورد اهمیت واقع شود و در تصمیم‌گیری‌ها به عنوان منابع مرجع به آنها نگاه کنند در این شرایط است که منابع‌انسانی و فکری ما هدر نمی‌رود و بدنه کارشناسی به کمک مسئولان دولتی می‌آیند تا در مورد دغدغه‌هایی که افرادی مانند وزیر کشور دارند اقدام عاجلی انجام شود.
جای افراد کاربلد خالی است
علیرضا یگانگی، کارشناس حوزه اعتیاد، سخنان وزیر کشور در چند ماه گذشته را نقطه امیدی از عزم جدی مسئولان برای رسیدن به یک طرح جامع درباره مبارزه و کاهش آمار معتادان در کشور می‌داند. او می‌گوید: جای بسی خوشبختی است که حساسیت به موضوع اعتیاد در بالاترین رده‌های نظام وجود دارد. این کارشناس آسیب‌های اجتماعی در ادامه با اشاره به انتقاد اخیر وزیر کشور درباره عدم اطلاع درست برخی از مسئولان از مسئله اعتیاد می‌افزاید: این ایراد درست است. چون این یک واقعیت است،که جنبه سیاسی انتخاب مسئولان در کشور ما بیشتر است تا جنبه کارشناسی. در خیلی از مواقع و مسائل پررنگ بودن جنبه سیاسی برای انتخاب آنها ایرادی ندارد و قابل قبول است ولی متاسفانه در برخی مسائل مثل موادمخدر و ورزش و... این جنبه خوب نیست زیرا باز هم مسائل سیاسی را دخیل می‌کنیم. اگر مسائل سیاسی در حوزه‌های اجتماعی به ویژه در حوزه اعتیاد وارد شود افرادی کاربلد به واسطه متعلق نبودن به یک جناح سیاسی به کار گرفته نمی‌شوند.
مردم به حوزه‌های اجتماعی پا بگذارند
سعید معیدفر نیز با اشاره به اینکه لزوما بین آسیب‌های اجتماعی و آگاهی مسئولان ارتباطی وجود ندارد، می‌گوید: به فرض که مسئولان از این آسیب‌ها اطلاع داشته باشند. آنها چه می‌توانند بکنند؟ کسانی که در ارتباط با آسیب‌ها باید فعال باشند عمدتا خود جامعه و نخبگان جامعه هستند. اگر آگاهی‌های این افراد تاثیر بگذارد قطعا تغییراتی در آسیب‌ها ایجاد می‌شود ولی اگر این قشر کارشناس از بدنه تصمیم‌گیری‌ها جدا شوند دیگر نمی‌توان به حل مسائلی مانند اعتیاد امیدوار بود و در سال‌های گذشته بدنه تصمیم‌گیری دقیقا از همین موضوع لطمه دید.این جامعه‌شناس، ادامه می‌دهد: مسئولان به هر حال کسانی هستند که در جابه‌جا شدن و تغییر مسئولیت‌ها هستند و خواه ناخواه آنها یک ارتباط همیشگی و نزدیک با آسیب‌ها ندارند.
او ادامه می‌دهد: مسئولان باید در این مسئولیت‌ها نقش اطلاع‌رسانی‌شان را به خوبی ایفا کنند و اجازه بدهند که جامعه ما نسبت به مشکلات مربوط به خودش واقف باشد و آگاهی و نقش پیدا کند. این جامعه‌شناس در ادامه می‌افزاید: وقتی وزیر کشور می‌گوید که مسئولان هنوز از اهمیت خطرات موادمخدر بی‌اطلاع هستند، به این معنا می‌گوید که تخصص لازم را در این حوزه‌ها ندارند. شناخت لازم را در این زمینه باید از طریق کار پیوسته در آن حوزه پیدا کرد. نمی‌توان یک فردی را آورد سرکاری گذاشت و گفت که آگاهی پیدا کن. مهم این است که آن فرد پیش از ورود به آن مسئولیت در آن حوزه تخصص و شناخت لازم را داشته باشد. در چنین شرایطی ممکن است موثر باشد ولی مشکل این است که در حوزه مسائل و آسیب‌های اجتماعی ما کار را به دست کاردان نمی‌دهیم بلکه اینجا هم متاسفانه مثل حوزه‌های دیگر پست‌ها را صرفا به عنوان فرصتی برای افراد در نظر می‌گیریم نه برای جامعه.
دکتر سعید معیدفر در ادامه تاکید می‌کند: متاسفانه ارتباط بین دولتمردان ما با حوزه‌های تخصصی و نخبگان جامعه و با کسانی که در متن فعالیت در حوزه آسیب‌ها و مسائل اجتماعی هستند در سال‌های گذشته و در دولت‌های نهم و دهم بریده شد. به همین دلیل هم طی سال‌های گذشته هر سال نسبت به سال قبل مشکلات و آسیب‌های ما بیشتر شد و مردم و جامعه تاوان افزایش این آسیب‌ها را دادند که حوزه اعتیاد یکی از آنها بود. معیدفر در ادامه پیشنهاد می‌دهد: ما همه امیدواریم با تغییر دولت در سال‌های پیش رو فضایی ایجاد شود و افرادی سر کار بیایند که پیش‌تر برای آن مشکلات کار کرده باشند و تجربه کسب کرده باشند و با جان و دل در آن پست صرفا کارشان خدمت به مردم و آسیب‌دیدگان باشد تا موضوعات آسیب‌های اجتماعی که الان در کشور ما مورد مطالعه محققان و پژوهشگران قرار گرفته مورد اهمیت واقع شود و در تصمیم‌گیری‌ها به عنوان منابع مرجع به آنها نگاه کنند در این شرایط است که منابع‌انسانی و فکری ما هدر نمی‌رود و بدنه کارشناسی به کمک مسئولان دولتی می‌آیند تا در مورد دغدغه‌هایی که افرادی مانند وزیر کشور دارند اقدام عاجلی انجام شود.
مرجع : روزنامه تهران امروز
