دلیل تمام خودکشی‌ها اختلال روانی نیست

گروه جامعه:  یک روانشناس خانواده گفت: برخی روانشناسان، تمایل دارند که مسئله خودکشی را به اختلالات شخصیت و روانی افراد ارتباط دهند، گرچه ردپای اختلالات شخصیت در خودکشی مشهود است، اما نمی‌توان گفت دلیل تمامی خودکشی‌ها اختلال روانی است.

امین مختاری با اشاره به افزایش شیوع مسئله خودکشی در جامعه فعلی، اظهار کرد: مسئله خودکشی یکی از آسیب‌های اجتماعی موجود در جامعه بوده که می‌تواند جنبه‌های مختلف روانشناختی، مسائل مربوط به خانواده و ... را در بر بگیرد.

این روانشناس خانواده افزود: برخی روانشناسان، تمایل دارند که مسئله خودکشی را به اختلالات شخصیت و روانی افراد ارتباط دهند، گرچه ردپای اختلالات شخصیت در خودکشی مشهود است، اما نمی‌توان گفت دلیل تمامی خودکشی‌ها اختلال روانی است.

وی ادامه داد: افرادی که دچار برخی از اختلالات روانی خاص و رفتار‌های ضد اجتماعی هستند، این اختلال شخصیت، زمینه‌ساز موضوع خودکشی می‌شود یا مثلا افرادی که به بیماری اسکیزوفرنی دچار هستند به دلیل اینکه دچار توهم می‌شوند امکان دارد که موضوع خودکشی در این افراد نمود بیشتری پیدا کند.

مختاری گفت: ممکن است فردی هیچ‌گونه اختلال شخصیتی و روانی نداشته باشد، اما دست به خودکشی بزند که این امر می‌تواند ناشی از نقش گروه همسالان باشد.این روانشناس خانواده فشار وارد کردن برخی خانواده‌ها به فرزندان را از دیگر دلایل خودکشی برشمرد و بیان کرد: گرچه لازم است در خانواده‌ها، قواعد و قوانینی وجود داشته باشد و براساس آن قوانین خانواده اداره شود، اما در برخی خانواده‌ها قوانین بسیار سخت‌گیرانه و پیچیده‌ای وجود دارد، به طوری که عرصه را برای نوجوان و جوان تنگ کرده و فرزندان احساس می‌کنند آزادی‌های ابتدایی و مشروع از آن‌ها سلب شده است.

وی تاکید کرد: در حقیقت این افراد قدرت حل مسئله به شیوه صحیح را ندارند، یعنی اگر در تنگنایی قرار بگیرند نمی‌دانند چگونه باید مسئله پیش‌روی خود را برطرف کنند و این امر می‌تواند نوجوان و جوان را به سمت خودکشی یا خودزنی بکشاند.

مختاری بر لزوم افزایش میزان تاب‌آوری در همه گروه‌های سنی از جمله دوره نوجوانی و جوانی تاکید کرد و گفت: این قشر از جامعه باید بدانند خودکشی راهی برای رها شدن از زیرفشار‌ها و فرار از مشکلات پیش‌رو نیست، بلکه لازم است مسئله تاب‌آوری به فرزندان آموزش داده شود و میزان تاب‌آوری آن‌ها افزایش پیدا کند.

وی با بیان اینکه آموختن مهارت‌های زندگی از جمله مهارت حل مسئله، موضوع دیگری است که باید به فرزندان آموزش داده شود، تصریح کرد: لازم است فرزندان مسائل و مشکلات را به جای حل کردن به‌صورت هیجانی، به شیوه مسئله‌مدار، با تحقیق و تفکر، بر پایه درایت، منطق و مشورت برطرف کنند، زیرا موضوع خودکشی بیش‌تر بر پایه و مستند بر هیجانات است.

مختاری در ادامه گفت: مسئله خرده فرهنگ‌ها و فرهنگ‌ها از دیگر مسائل دخیل در خودکشی است، باید در این حیطه فرهنگ‌ها و خرده فرهنگ‌هایی که از بزرگتر‌ها به ارث رسیده هم‌چنان تفکر صورت گیرد، زیرا ممکن است بعضی از آن‌ها متناسب با زندگی امروز نباشد.این روانشناس خانواده خاطرنشان کرد: افرادی که در بزرگسالی و میانسالی دست به خودکشی می‌زند باید ریشه این اقدام و علل آن را در دوره نوجوانی و جوانی جستجو کرد، البته خانواده‌ها باید بدانند رقابتی که بر سر مسائلی هم‌چون مسائل مالی، موقعیت‌های زندگی، دارایی و ... وجود دارد، ناشی از فشار‌های نادرستی است که به فرزندان وارد می‌کنند.

وی در پایان گفت: لازم است افراد پرخطر جامعه که در معرض آسیب‌های اجتماعی از جمله خودکشی قرار دارند شناسایی و بتوان به آن‌ها در حل مسائل کمک کرد، همچنین آموزش‌های لازم به آن‌ها ارائه شود تا اختلالات شخصیت به‌گونه‌ای کنترل شود که منجر به اتفاقات ناگواری هم‌چون خودکشی نشود.