گروه اقتصادی: ظاهر ماجرا این است که وضعیت پسانداز در ایران مدتها است که خط قرمز را رد کرده و شرایط بحرانی شده است.
با این همه، برخی معتقدند این تنها ظاهر ماجرا است و شاید کاسهای زیر نیم کاسه باشد. به عبارت ساده، ظاهرا ایرانیها پساندازهایی دارند که «رو نکردهاند».«محمد کشتیآرای»، عضو هئیت مدیره اتحادیه طلا و جواهر تهران، حدود ۳ سال پیش گفته بود «بر اساس برآوردهای این اتحادیه» مردم ایران حدود ۲۰۰ تن ذخایر خانگی طلا دارند. به قیمت روز، این حجم از طلا حدود ۹٫۴ میلیارد دلار (معادل حدود ۲۵۰ هزار میلیارد تومان) ارزش دارد.ظاهرا مقاطعی در تاریخ ایران وجود داشته که ایرانیها، دور از چشم حکومت، پساندازهای سنگینی داشتهاند که میتوان آن را «ذخیره روز مبادا» در نظر گرفت.
این شکل از پسانداز در بررسیهایِ مرسومِ اقتصادی وارد محاسبات نمیشود و به همین علت، شاید بتوان سقوط نگرانکننده میزان پسانداز و سرمایهگذاری در ابعاد ملی در اقتصاد ایران را با الگویی بومی بررسی کرد که به نتایج متفاوتی ختم میشود.
ظاهرا آنچنان که مدام میگویند و میشنویم، در ایران به اندازه کافی «پول هست». با این همه، وضعیت بیثبات اقتصادیِ ایران، به ویژه در دهه ۱۳۹۰ خورشیدی، موجب شده سرمایههای پنهان مردم هر چه بیشتر و بیشتر از دسترسِ تولید خارج شود.