کشف عنصر ۱۱۵جدول تناوبی با نام اونانپنتيوم

در ماه آگوست سال گذشته عنصر فوق سنگین "اونانپنتیوم” واقع در جایگاه ۱۱۵ جدول تناوبی، تایید شد.این عنصر دارای قابلیت پرتوزایی و عمر آن کمتر از یک ثانیه است و سپس به اتم‌های سبک‌تر تجزیه می‌شود. این عنصر با عدد اتمی ۱۱۵ یکی از سنگین‌ترین عناصر شیمیایی هست که تا به حال کشف شده ، قرار شده سه عنصر دیگر هم به جدول تناوبی اضافه شوند. این سه عنصر شماره‌های ۱۱۰، ۱۱۱ و ۱۱۲ هستند که به ترتیب دارمشتادتیوم، رونتگنیوم, کپرنیسیوم نامیده شده‌اند.

حالا این تغییرات را معلم‌های شیمی باید فرا بگیرند زیرا عناصر جدیدی به جدول تناوبی اضافه می‌شوند. محققان دانشگاه لوند در سوئد، شواهد جدیدی برای تایید وجود عنصر فوق سنگین با عدد اتمی ۱۱۵ یافته‌اند. عدد اتمی نشان دهنده تعداد پروتونها در هسته اتم است. محققان روس در سال ۲۰۰۴ این عنصر را برای اولین بار کشف کرده بودند اما این آزمایش اثباتی برای وجود این عنصر هست. این نوع عناصر در طبیعت وجود ندارند و در آزمایشگاه ساخته می‌شوند و البته پایداری بالایی هم ندارند. در وب سایت این تحقیق اعلام شده است که کاربرد عملی این عنصر تقریبا غیرممکن است. ولی مطالعه آن، ممکن است دانش بیشتری از ابتدای خلقت را آشکار کند.

دانشمندان سوئدی در مرکز تحقیقات یونهای سنگین هلمهولتز در آلمان موفق به این کشف شدند. دیرک رودولف محقق و پروفسور فیزیک اتمی دانشگاه لوند گفته که در طول این آزمایش سه هفته‌ای ۳۰ عدد از آنها را مشاهده کرده‌اند. بیشترین عدد اتمی از عنصری که در طبیعت وجود دارد مربوط می‌شود به اورانیوم که ۹۲ پروتون در هسته‌اش دارد، هرچند که مقادیری از پلوتونیوم و نپتونیوم هم به صورت طبیعی مشاهده شده است.

این عنصر رادیواکتیو هنوز به صورت رسمی نامگذاری نشده و فعلا به صورت "اونانپنتیوم” (یک-یک- پنج) – ترکیبی از لغات لاتین و یونانی- نامیده می‌شود. این عنصر بی‌ثبات هست و کمتر از یک ثانیه طول می‌کشد که به اتمهای سبک تر تجزیه شود. برای ساختن اونانپنتیوم، در محیط آزمایشگاهی، محققان یک پرتو خیلی سریع از کلسیم -که دارای ۲۰ پروتون می باشد -را به یک لایه فیلم از امرسیوم -که دارای ۹۵ پروتون هست- برخورد می‌دهند. وقتی که هسته اتمهای عناصر بهم خوردند، تعداد کمی از آنها درهم آمیخته می‌شوند و اتمهایی با طول عمر بسیار کم تولید می‌کنند که ۱۱۵ پروتون دارند.

برای مشاهده این اتمهای فوق سنگین، دانشمندان باید از آشکارسازهایی مخصوص شبیه به امواج اشعه ایکس استفاده کنند که فرم پاشندگی آنها را مشخص کند. تمام عناصر با تعداد پروتون بالا به صورت مصنوعی در فرایندهای هسته‌ای ساخته شده‌اند. دانشمندان امیدوارند که روزی بتوانند عنصری با طول عمر بالاتر در آزمایشگاه بسازند حالا نظر تیمی از کمیته جهانی شیمی محض و کاربری (آیوپاک) و کمیته جهانی فیزیک محض و کاربردی است که در ماههای آینده بررسی کند که عنصر ۱۱۵ شایسته چه نامی هست. آزمایشهای باید انجام شود تا به طور رسمی این عنصر دارای نام شود.