گروه بینالملل: فرمانده «سنتکام» میگوید: «باور من این بود که خروج کامل نیروهای آمریکایی به فروپاشیِ محتومِ ارتش و در نهایت دولت افغانستان خواهد انجامید.»
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری سابق آمریکا با انتشار بیانیه ای گفت: فرآیند خروج آمریکا از افغانستان در ماه گذشته «زاییده ذهن یک بچه» بوده است. به گفته دونالد ترامپ، یک چنین «فرآیند ناشیانه و به طرزی شرمآور ناشایستی از افغانستان هیچ ارتباطی به دولت های گذشته یا چیزهایی که 20 سال قبل اتفاق افتادند ندارد. به غیر از این که ما نباید از همان اول به خاورمیانه می رفتیم.» ترامپ در ادامه بیانیه خود نوشت: به طور خاص دلیل چنین خروج وحشتناکی این بود که ارتش آمریکا قبل از شهروندان آمریکایی و همی نطور 85 میلیارد دلار از رده بالاترین تجهیزات نظامی که یک نقطه از جهان به خود دیده، خارج شد. این فرآیند خروج زاییده ذهن یک کودک بود و تنها دولت بایدن مسئول آن است. ترامپ با بیان این که طالبان در زمانی که او ماه ژانویه گذشته کاخ سفید را ترک کرد مهار شده بود افزود: ما تا هر زمان که می خواستیم فرصت داشتیم، دلیلی برای عجله کردن نبود. 18 ماه بود که هیچ سربازی در افغانستان کشته نشده بود و به هیچ سربازی شلیک نشده بود و در صورتی که آنها (طالبان) شرطی را عملی نمی کردند، ما خیلی سخت به آنها ضربه می زدیم.
ترامپ ادامه داد: اما بعدا بایدن و ژنرال مارک میلی طی یکی از احمقانه ترین اقدامات نظامی تاریخ ارتش را خارج کردند و همه چیز شروع شد. واقعا برای ملت ما غم انگیز است. ترامپ اظهار کرد که «بایدن باید به خاطر خروج فاجعه بار سربازان آمریکایی از افغانستان از جهان عذرخواهی کند». ترامپ گفت: فاجعه بار بودن خروج از افغانستان تعجب آور نیست. ژنرال میلی کل زمانش را صرف صحبت با نویسندگان کتاب های دروغین کرده است. او یک سرباز یا ژنرال نیست، او یک مامور روابط عمومی است. آمریکا با داشتن میلی و ژنرال های تلویزیونی دارای دغدغه که تنها می خواهند ستاره باشند، به شکست خوردن ادامه خواهد داد.
رئیس جمهور سابق آمریکا همچنین در باره جلسات استماع اخیر کنگره آمریکا گفت: کنگره آمریکا باید به جای تشکیل یک کمیته غیرمنتخب سیاسی از دموکرات های چپ رادیکال و مقلدهای دموکرات (امثال لیز جنگطلب و آدام کینزینگر گریان) برای حوادث ششم ژانویه گذشته، یک کمیسیون تحقیق درباره خروج فاجعه بار از افغانستان تشکیل دهد تا بفهمد کجای کار اشتباه بوده و چرا این تعداد زیاد از جنگجویان ما کشته شدند و این تسلیحات و تجهیزات نظامی با ارزش ما ( 85 میلیارد دلار) برای استفاده طالبان و فروخته شدن به کشورهای دیگر در افغانستان جا ماند. ترامپ ادامه داد: این بی تردید چیزی است که لازم است مورد تحقیقات بیشتر قرار بگیرد. 13 قهرمان آمریکایی طی این فرآیند خروج کشته شدند، میلیارد ها دلار تجهیزات و صدها شهروند آمریکایی همچنان در افغانستان پیش طالبان جا ماندند.
پنتاگون: بایدن از سقوط افغانستان در صورت خروج کامل آمریکا آگاه بود
مقامات ارشد نظامی ایالات متحده اعلام کردند که به جو بایدن، رئیسجمهوری این کشور توصیه کرده بودند که نباید نیروهای نظامی آمریکا را به طور کامل از افغانستان خارج کند، و بایدن نیز توصیههای آنها را دریافت کرده بود. به گزارش خبرگزاری «فاکسنیوز»، ژنرال لوید آستین وزیر دفاع، ژنرال مارک میلی رئیس ستاد مشترک ارتش، و ژنرال کنت مککنزی فرمانده «سنتکام» سهشنبه 28 سپتامبر 2021 در جلسه استماع عمومی «کمیته نیروهای مسلح سنا»ی آمریکا حضور یافتند تا درباره خروج آشفته دولت بایدن از افغانستان شهادت دهند.
مککنزی گفت او به بایدن توصیه کرده بود تا 2500 سرباز در افغانستان نگه دارد. او افزود در پاییز 2020 که دولت دونالد ترامپ، رئیسجمهوری پیشین آمریکا، قصد داشت تمام نیروهای آمریکایی را از افغانستان خارج کند، توصیه مشابهی کرده و گفته بود باید حداقل 4000 سرباز در افغانستان باقی بگذارد. فرمانده «سنتکام» شهادت داد: «باور من این بود که خروج کامل نیروهای آمریکایی به فروپاشیِ محتومِ ارتش و در نهایت دولت افغانستان خواهد انجامید.» میلی هم گفت ارزیابی وی از پاییز 2020 تا زمان تخلیه کامل نیروهای آمریکایی از افغانستان در اوت 2021 این بوده که ایالات متحده باید گونهای از «ثبات» بر جای بگذارد و بین 2500 تا 3500 سرباز در افغانستان نگه دارد تا بتواند از طریق مذاکره به «راه حلی» با طالبان دست پیدا کند.
این در حالی است که بایدن و دیگر مقامات کاخ سفید طی ماههای اخیر مدام مدعی شدهاند که هیچ یک از مقامات نظامی آمریکا به آنها توصیه نکرده بودند که بخشی از نیروهای آمریکایی را در افغانستان باقی بگذارند. بایدن در ماه اوت به شبکه خبری «اِی.بی.سی» گفته بود: «تا آنجایی که به خاطر میآورم، هیچکس به من توصیه نکرده بود 2500 سرباز در افغانستان نگه دارم.» بر همین مبنا، «کمیته نیروهای مسلح سنا» در جلسه استماع سهشنبه وزیر دفاع آمریکا را خطاب قرار داد و از او پرسید که «آیا رئیسجمهوری توصیههای شخصی از مشاوران نظامی خود مانند میلی و مککنزی دریافت کرده بود؟» آستین شهادت داد: «رئیسجمهوری نظرات آنها را دریافت کرد، و مطمئناً مورد بررسی قرار داد.»
اظهارات آستین در مورد نحوه خروج آمریکا از افغانستان
لوید آستین وزیر دفاع آمریکا در کمیته خدمات نیروهای مسلح در سنا، رویکرد واشنگتن در جنگ 20 ساله در افغانستان را زیر سوال برد و به ناتوانی آمریکا در ملت سازی اعتراف کرد.
لوید آستین وزیر دفاع و مارک میلی رییس ستاد مشترک ارتش آمریکا روز سه شنبه به وقت محلی با حضور در کمیته خدمات نیروهای مسلح در سنای آمریکا، مقابل سناتورها در خصوص خروج آشفته این کشور از افغانستان شهادت و پاسخ دادند. وزیر دفاع آمریکا در این جلسه شهادت در برابر سناتورها، این سوال را مطرح کرد که آیا آمریکا استراتژی و رویکرد مناسب و درستی در افغانستان اتخاذ کرده بود و آیا باور غلطی در مورد ایجاد یک دولت و ارتش قوی در افغانستان که مدتها عمر کند، داشته است. وزیر دفاع آمریکا که سخنانش از شبکه های تلویزیونی مختلف آمریکا پخش می شد، با تاکید بر اینکه ما باید به برخی حقایق تلخ توجه کنیم، اظهار داشت: ما عمق فساد و رهبری ضعیف در ردههای بالای آنها (دولت افغانستان) را به طور کامل درک نکردیم، ما تاثیر مخرب چرخشهای مکرر و بدون دلیل فرماندهان نظامی افغان از سوی اشرف غنی رییس جمهوری این کشور را نادیده گرفتیم. ما به اثر زنجیرهای قراردادهایی که فرماندهان طالبان در پی توافق دوحه با رهبران محلی منعقد کردند، توجه نکردیم. توافقنامه دوحه خود تأثیر منفی بر سربازان افغان داشت.
وزیر دفاع آمریکا اعتراف کرد: سرانجام ما نتوانستیم به درک درستی از اراده سربازان افغان برای مبارزه برسیم. ما به ایجاد یک دولت کمک کردیم اما نتوانستیم یک ملت تشکیل دهیم. این مقام ارشد دولت بایدن که در دفاع از طراحی و برنامه ریزی عملیات خروج شتابزده دولت جو بایدن از افغانستان که پایانی مرگبار را برای خروج از این کشور رقم زد، در سنا سخن می گفت، مدعی شد: می خواستیم آماده باشیم و آماده بودیم.
وی با بیان اینکه سقوط ارتش افغانستان در مقابل طالبان حمله ما را غافلگیر کرد، گفت که پنتاگون از فصل بهار برنامه ریزی ها را آغاز کرد و احتمال خروج غیرنظامیان از افغانستان را بررسی کرد. ما سناریو های مختلف را بررسی کردیم. با فرا رسیدن ماه ژوئن، نیروهای آمریکایی در منطقه مستقر شدند.
وی با اذعان به اینکه اگرچه دو روز اول عملیات خروج مشکل بود، مدعی شد نیروهای آمریکایی توانستند ظرف 48 ساعت نظم را برقرار کنند و تلاش بسیار مشکل برای خارج کردن هزاران شهروند آمریکایی و افغان در خطر به سرعت آغاز شد. ما با نگرانی تصاویر هجوم افغان ها به باند فرودگاه و به سوی هواپیمای آمریکا را تماشا کردیم. همه ما صحنه های سردرگمی در خارج از فرودگاه کابل را به یاد داریم. هنوز در تلاشیم تا آمریکایی هایی را که می خواهند از افغانستان خارج شوند، از این کشور تخلیه کنیم. ما در برنامه ریزی ها پیش بینی خارج کردن 70 تا 80 هزار نفر را کرده بودیم ولی 120 هزار نفر را تخلیه کردند. همچنین برنامه ریزی کرده بودیم که روزانه به طور متوسط 5 تا 9 هزار نفر را جابجا کنیم ولی آنها روزانه 7 هزار نفر را منتقل کردند. وی ادامه داد: بیش از 387 هواپیمای آمریکایی منطقه را ترک کردند که این یعنی به طور متوسط 23 پرواز در روز انجام شده است. در اوج این عملیات، در هر 45 دقیقه یک هواپیما از فرودگاه کابل خارج می شد. وزیر دفاع آمریکا با بیان اینکه این بزرگ ترین عملیات تخلیه افراد در تاریخ آمریکا بود، اضافه کرد: در طول طولانی ترین جنگ آمریکا، دو هزار و 461 آمریکایی جان خود را از دست دادند و بیش از 20 هزار نفر دیگر هم مجروح شدند که برخی از این آسیبها درونی است و قابل مشاهده نیست.
پیشنهاد روسیه به آمریکا برای ایجاد پایگاههای نظامی در اطراف افغانستان
مارک میلی، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا با همتای روسی خود پیشنهاد ولادمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه مبنی بر ایجاد پایگاههای نظامی در آسیای میانه برای مقابله با تهدیدات تروریستی برخواسته از افغانستان را بررسی کرد.
روزنامه آمریکایی «وال استریت ژورنال» شامگاه دوشنبه، 27 سپتامبر نوشت، ژنرال میلی پیشنهاد روسیه که توسط والری گراسیموف، ارائه شد را در نشست شورای امنیت ملی آمریکا مطرح کرده است. بنا به گزارش این روزنامه آمریکایی، مقامات عالی ایالات متحده اظهار داشتند که گراسیموف در دیدار با میلی در هلسینکی، پایتخت فنلاند، به توافق پیشین عمل نکرده است. کرملین هنوز به این سخنان واکنشی نشان نداده است. گفتوگوهای سری میان دو طرف در حالی است که دولت بایدن میکوشد برای تعامل با تهدیدات احتمالی تروریستی از افغانستان راه حلی پیدا کند. در حالی که روسیه و آمریکا نگرانیهای مشترکی در رابطه با تروریسم دارند، ایده همکاری مشترک میان دو کشور برای مقابله با تهدیدات تروریستی با چالشهای متعددی روبرو است.
پیش از این کنگره ایالات متحده قانون منع همکاری میان ارتش آمریکا و روسیه بهدلیل حضور نیروهای روسی در اوکراین را تصویب کرد. طبق این قانون، تنها با «دستور ویژه» وزیر دفاع میتوان با ارتش روسیه همکاری کرد. قرار است ژنرال میلی و لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا، سهشنبه در جلسه کمیته نیروهای مسلح مجلس سنا حاضر شده و درباره خروج نیروهایی آمریکا از افغانستان توضیح دهند. احتمالا از میلی دریاره دیدار اخیرش با گراسیموف و همچنین تماس تلفنی با همتای چینیاش که در اواخر دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ انجام پذیرفت، سوال خواهد شد. پس از خروج آمریکا از افغانستان، پوتین بهطور غیر منتظره پیشنهاد استفاده نیروهای آمریکایی از پایگاههای نظامی روسیه در تاجیکستان قرقیزستان را مطرح کرد. با این حال برخی مقامات دولت بایدن در جدیت پیشنهاد پوتین تردید کردهاند.
برخی نمایندگان کنگره آمریکا با ارسال نامهای به آستین و آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده، هشدار دادند که روسیه بیش از تمایل به همکاری با آمریکا درباره مبارزه با تروریسم، مایل به جاسوسی و کسب اطلاعات از نیروهای آمریکایی و متحدان آمریکا است. این نامه را سناتور جیمز راش، عضو جمهوریخواه کمیته خارجی سنا، سناتور جیم اینهاف، عضو جمهوریخواه کمیته نیروهای مسلح در سنا، مایکل ماکول، عضو کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان از حزب جمهوریخواه و مایک راجرز عضو کمیته نیروهای مسلح در مجلس نمایندگان امضا کردند. در این نامه از دولت بایدن خواسته شده درباره برنامه «مبارزه با تروریسم» بهویژه توافق با کشورهای همجوار افغانستان درباره فعالیتهای اطلاعاتی، مراقبت و امکان حملات نظامی توضیح بدهد.