آناتولی ایسایکین، مدیر عامل شرکت روسوبوروناکسپورت درباره موضوع تحویل سامانه اس۳۰۰ به ایران گفت: از آنجا که قرارداد انجام نشده است طرف ایرانی قطعاً حق دارد به دادگاه داوری بینالمللی شکایت کند. وی اما افزود: مناقشههای دادگاهی اموری ناخوشایند هستند و همیشه باعث هدر رفتن منابع و ابزارها میشوند. علاوه بر این، این کار طبیعتاً به بهبود روابط کمکی نمیکند بلکه همیشه عنصری از تنش را به روابط میافزاید و تبدیل به یک عامل ناراحتکننده میشود.
آناتولی ایسایکین در همین حال گفت: با این حال مطمئنام قادریم به تفاهمی برسیم که در وهله اول رضایت طرف ایرانی را جلب کند. مدیرعامل نهاد انحصاری صادرات و واردات جنگافزار روسیه در ادامه افزود: اگر قرار شود سامانههای اس۳۰۰ با پرتابکنندههای پدافند هوایی که همان پارامترها را دارند جایگزین شود این پرتابکنندهها نباید مشمول تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل شوند. وی در پایان گفت: ممکن است انواع گزینهها مطرح شود اما این گزینهها باید الزامات یادشده را دارا باشند.
این اظهارات در حالی بیان میشود که محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، روز ۲۶ دیماه به خبرگزاری اینترفکس گفت: گزینه جایگزین سامانه ضدهوایی آنتی-۲۵۰۰ مورد نیاز ایران نیست... ما با روسیه بر سر دریافت سامانه دفاع موشکی اس-۳۰۰ توافق کرده بودیم که به دلیل اعمال تحریمهای بین المللی علیه ایران اجرایی نشد. سامانه ضدهوایی آنتی ۲۵۰۰ نوع تغییرشکل یافتهای از سامانه اس-۳۰۰ است. قرارداد تحویل سیستمهای موشکی پدافند هوایی اس-۳۰۰ روسیه به ایران اواخر سال ۲۰۰۷ میلادی امضا شد و قرار بود روسیه پنج سامانه را به ارزش حدود ۸۰۰ میلیون دلار به ایران تحویل دهد. اما دولت روسیه هفتم اکتبر ۲۰۱۰، بعد از تصویب قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران، اعلام کرد که این قرارداد را یکطرفه لغو کرده است.
ایران در واکنش به لغو این قرارداد علیه روس بورون اکسپورت به دادگاه بینالمللی داوری ژنو در سوئیس شکایت کرده و خواستار دریافت غرامت چهار میلیارد دلاری شده است. با اینحال تابستان سال جاری رسانههای روسیه اعلام کردند که مسکو قصد دارد سیستم دفاعی آنتی-۲۵۰۰ را جایگزین سفارش اس-۳۰۰ ایران کند. البته همان زمان یکی از مسئولان حوزه واردات و صادرات تسلیحات در روسیه اعلام کرد که تا کنون هیچ توافقی در این زمینه با ایران صورت نگرفته است. ایران تابستان امسال در واکنش به این گزارشها اعلام کرد که سیستم آنتی-۲۵۰۰ با تجهیزات دفاعیاش همخوانی ندارد و مصراً خواستار تحویل سامانه اس-۳۰۰ شد.
این در حالی است که ولادیسلاو منشیکوف، مدیر شرکت انحصاری تولید سامانههای پدافند هوایی روسیه، اعلام کرده است که قطعات سامانه ضد موشکی اس-۳۰۰ که قرار بود به ایران فروخته شود، هماکنون از هم جدا شده و دیگر سامانههای یادشده وجود خارجی ندارند. موشک ضدهوایی اس۳۰۰ قادر است هواپیماها را در ارتفاع ۳۰ کیلومتری و از فاصله ۱۵۰ کیلومتر هدف قرار دهد و قابلیت رهگیری ۱۰۰ هدف را به صورت همزمان دارد و دستیابی ایران به این سامانه میتواند در معادلات مربوط به حمله هوایی احتمالی آمریکا یا اسرائیل به تاسیسات هستهای ایران تغییراتی ایجاد کند.