گروه جامعه: بر اساس یافتههای یک پژوهش جدید، شیوع ویروس کرونا در ایران چنان گسترده بوده است که تقریبا کل جمعیت کشور تاکنون دست کم یک بار به کووید-۱۹ مبتلا شده اند.
روزنامه دنیای اقتصاد به نقل از نیوساینتیست نوشت: تقریبا تمام مردم ایران در مقطعی از دنیاگیری کووید-۱۹ به ویروس کرونا آلوده و برخی نیز بیش از یک بار به ویروس مبتلا شده اند؛ اما کشور هنوز به ایمنی جمعی دست نیافته است. ایران شاهد موج سنگین جدید مرگ ومیر ناشی از گونه دلتاست.
ایران پس از چین، یکی از کشورهایی بود که در معرض دنیاگیری قرار گرفت و سرعت پایینی هم در اجرای واکسیناسیون داشت. به نقل از ماهان غفاری، پژوهشگر دانشگاه آکسفورد، تا ژوئیه ۲۰۲۱ (اوایل تابستان)، فقط نزدیک به ۳درصد جمعیت کشور به طور کامل در برابر ویروس کرونا واکسینه شده بودند؛ هرچند با تسریع روند واکسیناسیون در ماههای اخیر، این عدد اکنون به نزدیک ۳۴درصد رسیده است.
ماهان غفاری در گفتگو با دنیایاقتصاد توضیح داد: همانطور که در جزئیات مقاله اشاره شده، بر اساس این تحقیق، در ۱۱استان کشور، افراد دارای ابتلای بیش از ۱۰۰درصد بوده اند. او در ادامه با اشاره به چند تحقیق معتبر دیگر در این زمینه گفت: در حال حاضر نیز چند مقاله دیگر بر همین اساس منتشر شده است. نخست به مقالهای که بر اساس دادههای کشور هند بوده است، اشاره میکنم.
در این تحقیق نشان داده شده که در موج اخیر دلتا در این کشور ۲۷درصد افراد دچار ابتلای مجدد شده اند. او ادامه داد: در تحقیق دیگری که در «لنست ماکروب» چاپ شده، آمده است که حافظه ایمنی ایجادشده بر اثر کووید-۱۹ نصف حافظه ایمنی است که بر اثر کروناهای فصلی به وجود میآمد و بعد از ۱۴ماه به صورت عمومی میتوان گفت کاملا ایمنی در بدن فرد از بین رفته است. او همچنین توضیح داد: به طور دقیقتر شروع احتمال ابتلای مجدد بعد از ۶ماه آغاز میشود. غفاری ادامه داد: همچنین تحقیق دیگری در «لنست» منتشر شده که مربوط به کشور دانمارک است. در این تحقیق بیان شده که بین موج اول و دوم دانمارک که فاصلهای بین ۴ تا ۵ ماه داشته است، افراد مسن تقریبا ۴۰درصد شانس ابتلای مجدد داشتند.
به گفته این پژوهشگر، کشورهای با درآمد متوسط و پایین معمولا به دلیل کمبود زیرساختهای بهداشت و ظرفیت آزمایش، موارد ابتلا و مرگ ومیر را کمتر از حد واقعی گزارش میکنند.
در بخشی از مطلب منتشرشده توسط نیوساینتیست آمده است: غفاری و همکارانش به منظور رفع مشکل کمبود اطلاعات، آمار سازمان ثبت احوال درباره میزان مرگ ومیر ناشی از تمام عوامل در ۹ماهه نخست سال ۲۰۲۰ را تجزیه وتحلیل کردند. آنها این ارقام را با دادههای تاریخی مقایسه کردند تا به میزان مرگ ومیر بیشتر از حد معمول پی ببرند.
پژوهشگران از این مرگ ومیر اضافی به عنوان شاخصی برای ارزیابی شمار فوتیهای کووید-۱۹ و میزان جمعیت در معرض ویروس قرارگرفته استفاده کردند؛ رویکردی که دقت آن در بریتانیا و آفریقایجنوبی اثبات شده است. غفاری و همکارانش با استفاده از آمار جهانی درباره درصد مبتلایان جانباخته که با عنوان نرخ کشندگی عفونت (IFR) برای هر گروه سنی شناخته میشود، تعداد افراد مبتلا به کووید-۱۹ در هر استان را محاسبه کردند.
با تقسیم شمار مرگ ومیر اضافی بر نرخ کشندگی عفونت، برآوردی از تعداد عفونتها به دست میآید. با این روش، پژوهشگران توانستند به نرخ حمله ویروس یا میزان جمعیت آلوده پی ببرند. تجزیه وتحلیل نشان داد که کل جمعیت آلوده احتمالا در اغلب استانها بسیار بالا بود. ۱۱استان کشور تا ۱۷سپتامبر (۲۶ شهریور) نرخ بالاتر از ۱۰۰درصد داشتند و بالاترین نرخ در سیستان و بلوچستان مشاهده شد.
پژوهشگران نرخ حمله ویروس در این استان را ۲۵۹درصد برآورد کردند. اگر این عدد دقیق باشد، به این معناست که اغلب افراد دو مرتبه و برخی حتی سهمرتبه به ویروس مبتلا شده اند. غفاری و همکارانش نتیجه میگیرند که با وجود قرارگیری گسترده جمعیت در برابر ویروس عامل کووید-۱۹، ایمنی جمعی ازطریق عفونت طبیعی در ایران به دست نیامده است. این امر احتمالا ناشی از کاهش ایمنی در طول زمان یا آسیب پذیری د ربرابر گونههای نگران کننده جدید نظیر سویه دلتا یا ترکیبی از هر دو است.
همچنین در بخش دیگری از مطلب نیوساینتیست آمده است: دیپتی گورداسانی از دانشگاه کوئین مری لندن میگوید مطالعات قبلی نشان داده اند که مصونیت در برابر کووید-۱۹ کاهش مییابد و سیستم ایمنی نمیتواند گونههای جدید را به طرز موثر متوقف کند.