بازگشت بینایی با پيوند سلول از مردگان

آزمایش‌های انجام شده روی موش‌ها نشان می‌دهد که سلول‌های انسانی می‌توانند تا حدودی دید را در موش‌های کاملا نابینا احیا کنند. دانش‌پژوهان دانشگاه کالج لندن می‌گویند دستیابی به نتایج مشابه در انسان می‌تواند کیفیت زندگی آنها را بهبود بخشد اما دیدی که بتواند توانایی مطالعه فرد را بازیابی کند به دست نمی‌آید. آزمایش‌های انسانی این شیوه قرار است طی 3 سال آینده انجام شود. در حال حاضر از قرنیه اهدایی برای بهبود دید برخی افراد استفاده می‌شود اما این گروه از محققان موسسه چشم پزشکی دانشگاه کالج لندن نوع خاصی از سلول را از عقب چشم افراد مرده گرفتند. این سلول‌های "گلیای مولر" نوعی سلول بنیادی بزرگسالی است که می‌تواند به سلول‌های تخصصی در عقب چشم تبدیل شده و در درمان گستره وسیعی از اختلالات دید مفید واقع شود.

آنها این سلول‌ها را در آزمایشگاه به طور شیمیایی به گونه‌ای رشد دادند تا به سلول‌های استوانه‌ای که نور را در شبکیه تشخیص می‌دهند تبدیل شوند. تزریق سلول‌های استوانه‌ای در عقب چشم موش‌های کاملا نابینا تا حدودی دید آنها را احیا کرد. اسکن‌های مغزی نشان می‌دهد با این درمان 50درصد سیگنال‌های الکتریکی بین چشم و مغز توسط احیا شد.  پروفسور "آسترید لیم" یکی از محققان این پروژه گفت: چنین تغییری برای نابینایان می‌تواند به این معنا باشد که اگرچه ممکن نتوانند مطالعه کنند اما می‌توانند در محیط آزادانه‌تر حرکت کرده و وجود یک میز در یک اتاق را تشخیص دهند. آنها می‌توانند یک کتری و یک فنجان را برای درست کردن یک فنجان چای تشخیص دهند. کیفیت زندگی آنها می‌تواند بسیار بهتر شود حتی اگر نتوانند کتاب و روزنامه بخوانند یا تلویزیون تماشا کنند.

این سلول‌ها می‌تواند به بیماران مبتلا به اختلالاتی مانند تحلیل ماکولا یا ریتینت پیگمنتوزا کمک کند. آزمایش سلول‌های بنیادی انسانی در حال حاضر با استفاده از مواد و سلول‌های به دست آمده از جنین در حال انجام است. اما مسایل اخلاقی و زمان چندین ماهه آماده شدن این سلول‌ها کار را برای محققان در این زمینه دشوار کرده است. استفاده از سلول‌های گلیای مولر اهدایی افراد مرده می‌تواند طی یک هفته آماده شود.پروفسور لیم می‌گوید دستیابی به منبع این سلولها آسان‌تر و کار با آن در ازمایشگاه بسیار ساده‌تر است از این رو چشم‌انداز بهتری دارند. اما این سلول‌های اهدایی آنتی ژن‌هایی بیان کنند که می‌تواند واکنش ایمنی را القا کند. این به آن معناست که احتمال پس زده شدن سلول‌های اهدایی مانند یک عضو پیوندی وجود دارد. گام بعدی آماده سازی این سلول‌ها برای درمان بالینی است تا بتوان وارد فاز آزمایش‌های انسانی شد.

محققان بر این باورند که سه سال طول می‌کشد تا چنین آزمایشی بر روی بیماران انسانی آغاز شود. دکتر پاول کالویل- نش مدیر برنامه پزشکی باززایی در شورای تحقیقات پزشکی انگلیس می‌گوید این مطالعه جذاب نشان می‌دهد که سلول‌های گلیای مولر یک مسیر زیست‌پذیر از اکتشاف سلول درمانی در بیماری‌های شبکیه است. وی افزود: هنوز مشخص نیست وقتی این شیوه‌های تجربی وارد آزمایش‌های انسانی شود، کدام راهبرد موثرترین خواهد بود و به همین دلیل است که پیشرفت این تحقیقات از تمامی مسیرها برای یافتن راهی برای دید از بین رفته مهم تلقی می‌شود.