نجفی از میراث فرهنگی رفت و اینکه پشت پرده های رفتن او چیست و چرا یکباره تصمیم به این کار گرفته شد موضوعی است که شاید در آینده پشت پرده های بیشتری از آن آشکار شود.
گروه جامعه: سايت اصولگراي بولتننیوز در گزارشي از دلایل پشت پرده استعفای نجفی چنين نوشت: محمدعلی نجفی مدرس دانشگاه ، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری جمهوری اسلامی ایران است که امروز رئیس جمهور با استعفای او موافقت کرد. نجفی از 1360 تا 1364 وزیر فرهنگ و آموزش عالی و از 1367 تا 1376 وزیر آموزش و پرورش ایران بود. در دولت اول خاتمی رییس سازمان برنامه و بودجه بود. در 1386 به عضویت در سومین دوره شورای شهر تهران در آمد و در 29 مرداد 1392 به دنبال انتصاب به عنوان معاونت رئیس جمهور از این سمت استعفا کرد.
نجفی یکی از سه وزیر پیشنهادی کابینه حسن روحانی بود که با وجودی که موافقت نیمی از مجلس را جلب کرده بود، با اختلاف یک رای از مجموع 284 رای موفق به حضور در وزارت آموزش و پرورش نشد. بیشتر نمایندگان مخالف وی او را به حضور در جریان اعتراضات پس از اعلام نتایج انتخابات 1388 متهم نمودند. دو روز بعد حسن روحانی طی حکمی وی را به معاونت رئیس جمهور و ریاست سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور منصوب نمود.
انتصاب قریب الوقوع وی مورد حمایت و استقبال جامعه باستان شناسان، ایکوموس و ایکوم ایران قرار گرفت و سید محمد بهشتی شیرازی رئیس اسبق میراث فرهنگی و رئیس ایکوم ایران، نجفی را مدیری خواند که ویرانه میراث فرهنگی را برپا خواهد ساخت. نجفی در اولین سخنان خود پس از تصدی سازمان میراث فرهنگی، وعده داد که هویت را به این سازمان باز خواهد گرداند. نجفی با شرکت در اولین جلسه هیئت دولت تدبیر و امید، همراه با وزیران و سایر معاونین رئیس جمهور سوگند یاد کرد. روز بعد روزنامه کیهان که حسین شریعتمداری، مدیر مسئول آن است، اقدام روحانی برای انتصاب محمد علی نجفی را دهن کجی وی به مجلس دانست.
نجفی در 29 مرداد 1392 رسماً تصدی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایران را بر عهده گرفت. نجفی در سخنرانی در مراسم معارفه اش گفت: «بدن نحیفی از سازمان میراث فرهنگی باقی مانده که متأسفانه به زمین افتاده و با بی انصافی لگدکوب شده است باید آن را بلند کرده خاک رویش را پاک کنیم و در جایی که در شان آن است بنشانیم و بعد از آن انتظار داشته باشیم تا این موجود جدید افاضات کند. این کار بسیار سختی است.» نجفی کمی بعد معاونان و مشاوران خود را از میان افراد با تجربه در عرصه میراث فرهنگی برگزید.
نجفی در سفر حسن روحانی به نیویورک برای شرکت در شصت و هشتمین مجمع عمومی سازمان ملل در سال 2013 از همراهان رئیس جمهور بود.هدف وی از این سفر مذاکراتی برای بازگرداندن سی هزار لوح گلی هخامشی از مؤسسه شرق شناسی دانشگاه شیکاگو بود.در جریان این سفر، وزارت امور خارجه آمریکا، جام شیردال غار کلماکره را به عنوان نشان حسن نیت دولت امریکا به مردم ایران هدیه کرد. این جام سالها پیش از غار کلماکره در پلدختر لرستان به دست آمده و سپس از کشور خارج گردیده و در سال 2003 از سوی بخش مبارزه با قاچاق اشیاء عتیقه امریکا توقیف شده بود. نجفی پس از بازگشت به ایران در فرودگاه مهرآباد این جام را رونمایی کرد. برخی از رسانههاي داخلی هنوز نجفی به ایران وارد نشده بود که اعلام کردند جام شیردال تقلبی است و این موضوع مدتی سوژه سایتهای مخالف تصدی نجفی بر میراث فرهنگی شده بود.
گویا ورود نجفی به موضوع فساد در سازمان میراث فرهنگی و سعی ایشان برای دفاع از این بخش مهم از تاریخ ایران را نمی توان بی ارتباط با استعفای ایشان دانست و شاید فشارهای بخش فاسد مرتبط با فسادهای میراث فرهنگی عاملی بوده باشد در استعفای نجفی و قبول کردن این موضوع از سوی روهانی! نجفی پیش از این در نشستی با مدیران رسانهها که در محل کاخ گلستان برگزار شد، تصریح کرد: با وجود این که تمایل ندارم دربارهي گذشتهي سازمان زیاد سخن بگویم تا در زمان ماضی باقی نمانیم و بیشتر به فکر آینده ای باشیم که تاریخ دربارهي ما قضاوت خواهد کرد، اما باید بدانید که نامهي اولی که در ابتدای حضور در این سازمان گرفتم به بدهیها و مطالبات مربوط بود.
معاون رییس جمهور توضیح داد: اولین نامه، به بدهی بیش از 120 میلیونی تومانی سازمان در سال 1389 به هتل «هما» در شیراز مربوط بود که در ارتباط با اسکان پرسنل در زمان انتقال یکی از معاونتها به این شهر باقی مانده است. او ادامه داد: موارد متعددی هم در دادگاههاي داخل و خارج از کشور داریم که فقط در یک مورد از آنها، فردی مدعی شده که برای انجام کاری دو میلیارد تومان هزینه کرده و طلبکار است. او یک وکیل بسیار معروف با قدرت نفوذ بالا دارد که در نهایت، از دادگاه برای ما حکم 123 میلیارد تومانی (معادل بودجهي اسمی یک سال سازمان) گرفته است.
رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری افزود: در یک مورد دیگر، در عربستان با این پرونده حقوقی مواجه ایم که کانون جهانگردی و اتومبیلرانی، زمانی زائران حج و عمره را به عربستان می برد که در میانهي کار، همکاری اش را با طرف سعودی رها کرد و حالا آنها مدعی خسارت هستند. وقتی ما آمدیم، وکیل استخدام شده از طرف سازمان میراث فرهنگی اعلام کرد در مدت 24ساعت باید 100هزار ریال عربستان حق الوکاله به او پرداخت کنیم و در غیر این صورت، از پرونده کناره گیری می کند. ما هم مجبور شدیم این مبلغ را پرداخت کنیم تا مجبور نباشیم یک خسارت چندمیلیون ریالی به پول رایج عربستان پرداخت کنیم.
نجفی همچنین گفت: از این نوع مسائل گذشته، بزرگی و وسعت میراث فرهنگی کشور هم برای ما یک مشکل است؛ کل کشور اتریش 700سایت تاریخی دارد، اما در کشور ما تا امروز 200هزار سایت تاریخی شناخته شده که کارشناسان معتقدند به همین تعدادهم سایت مسکوت داریم. برای هرسایت اگر 10میلیون تومان ناقابل در نظر بگیریم، دوهزار میلیارد تومان بودجه می شود. این در حالی است که کل بودجهي سازمان میراث فرهنگی و گردشگری 120میلیارد تومان است که در نهایت، 40میلیارد تومان آن تخصیص پیدا می کند.
گفتههاي نجفی در حالی است که پیش از این بولتن نیوز بارها نسبت به پشت پردههاي ابهام آور سازمان میراث فرهنگی در دولت سابق هشدار داده و از جمله این موارد می توان به خبری که در 19 آذر 92 منتشر کردیم با تیتر ˈ چرا نقشههاي گنج میراث فرهنگی با کامیون بیرون رفت و با اسکورت برگشت ˈ اشاره کرد. در این گزارش نوشتیم: جراید پیش تر به نقل از کارکنان مرکز اسناد و کتابخانه سازمان میراث فرهنگی از مفقودشدن 47هزار عنوان کتاب و گزارشهاي باستان شناسی به همراه نقشههاي اوزالیدی محوطههاي تاریخی و باستانی کشور و همچنین پژوهشهاي باستان شناسی در ماجرای جابه جایی ناگهانی پژوهشگاه و مرکز اسناد سازمان میراث فرهنگی به شیراز در دوره مدیریت بقایی در سازمان میراث فرهنگی خبر داده بود.
البته در نهایت اسناد و کتابخانه و پژوهشکده باستان شناسی کشور با اسکورت نیروی انتظامی به تهران بازگردانده شد تا براساس آنچه جلیل گلشن، رئیس پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی اعلام کرده است به تدریج تحویل کتابخانه مرکزی سازمان میراث فرهنگی، پژوهشکده حفاظت و مرمت و پژوهشکده باستان شناسی شود. گویا این اسناد با کامیون بدون اسکورت به شیراز منتقل شده بود تا در آنجا مورد بهره برداری و حراست قرار گیرد والبته حتما افرادی که دستور انتقال اسناد را داده بودند خیلی مواظب بوده اند که قبل از تحویل به میراث فرهنگی شیراز، از نقشههاي گنج این اسناد ملی، خدایی نکرده، اصلا کپی نگیرند!
سابقه سازمان میراث فرهنگی در مواردی مانند چوگان، قهوه خانه داری، تار و از این قبیل هم زیاد درخشان نیست و در این رابطه خسارتهایی را کشور متحمل شده است. به هر حال نجفی از میراث فرهنگی رفت و اینکه پشت پردههاي رفتن او چیست و چرا یکباره تصمیم به این کار گرفته شد موضوعی است که شاید در آینده پشت پردههاي بیشتری از آن آشکار شود. اما امیدواریم که نجفی در هر مسئولیت جدیدی که قرار می گیرد مانند میراث فرهنگی از اموال بیت المال حراست کند و دستان فاسدین را رو کند. البته نجفی حی و زنده برای ما هم ارزش بیشتری دارد تا نجفی قاب شده در اتاق میراث فرهنگی!