بهار نیوز - شیشه مغز را از بین می‌برد

گروه جامعه: رئیس مرکز تحقیقات علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی بقیة الله گفت: به هیچ عنوان نباید در نظر بگیرید که شیشه درمان می‌شود مگر این که در مغز فرد سلول جدید بکارید که این مسئله علمی است که شاید هزار سال دیگر بدان دست یابیم.اما در مورد سایر موارد اعتیاد آور راه درمان وجود دارد، ولی افرادی که شیشه مصرف می‌کنند باید از جامعه مجزا شود تا آسیب به خود و جامعه وارد نکنند.

هدایت صحرایی با بیان اینکه نباید اجازه دهیم در جامعه ماده اعتیادآور "شیشه" وجود داشته باشد چرا که وجود شیشه در جامعه به معنای وجود افرادی است که دچار تخریب مغز هستند، و بخشی از مغز آن‌ها از بین رفته و تخریب شده است، گفت: به هیچ عنوان نباید در نظر بگیرید که شیشه درمان می‌شود مگر این که در مغز فرد سلول جدید بکارید که این مسئله علمی است که شاید دهه‌های دیگر بدان دست یابیم، اما در مورد سایر موارد اعتیاد آور راه درمان وجود دارد، ولی پیشنهاد می‌کنم که افرادیکه شیشه مصرف می‌کنند از جامعه مجزا شوند تا آسیب به خود و جامعه وارد نکنند.

وی افزود: در مغز ما دو سیستم وجود دارد که به نام سیستم پاداش و سیستم استرس معروفند و در تعامل و همکاری گسترده با هم هستند. سیستم پاداش مسئول حفظ حیات فرد است و حیات شخص را با اعلام نیاز به غذا، آب و سایر موارد حفظ می‌کند. این مرکز وظیفه حفظ نسل را نیز به عهده دارد و این وظیفه را با ایجاد تمایل به ازدواج، بچه دار شدن و مراقبت از او انجام می‌دهد.

مراقبت از بچه سختی‌هایی دارد که اگر بچه من نباشد شاید زیر بار تحمل آن نروم. مغز من می‌گوید اگر بچه ساعت ۲ نیمه شب گریه کرد بیدارشوم و او را نوازش کنم و او را بخوابانم و این اقدام برای من لذت بخش استاما اگر در حالت عادی کسی ساعت ۲ نصفه شب شما را بیدار کند، اگر به او بد و بیراه نگویید، حداقل مطلوب شما نیست، ولی بچه این کار را می‌کند بد و بیراه نمی‌گویید و او را هم نوارش می‌کنید و اینگونه به بقای نسل کمک (تضمین) می‌شود.

رئیس مرکز تحقیقات علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی بقیة الله ضمن اشاره به اینکه یکی از کار‌هایی که سیستم استرس مغز انجام می‌دهد، این است که ایجاد ترس و حافظه می‌کند، ادامه داد: این سیستم اجازه نمی‌دهد که از هر جایی عبور کنیم و برای مثال اگر بخواهم از بزرگراه عبور کنیم جلوی ما را می‌گیرد.
اعتیاد دقیقاً همین مراکز مغز را درگیر می‌کند و این مراکز را از کار نمی‌اندازد، ولی به نفع خود مصادره می‌کند. یکی از اتفاقاتی که قبل از اعتیاد می‌افتد این است که سلول‌های مغز فرد در اثر فشار‌های روانی و مسائل ژنتیکی قدری تغییر شکل می‌دهند و ارتباطات آن‌ها تغییر می‌یابد (بازآرائی نورونی). اعتیاد هم این بازآرائی را تشدید می‌کند. به همین دلیل می‌گوییم اعتیاد بازآرایی سلول‌ها در مغز است.

صحرایی اظهار کرد: بخش‌هایی از دستگاه عصبی بر اثر فشار روانی بازآرایی می‌شوند و ماده اعتیادآور مدتی این بازآرایی را بهبود می‌بخشد، اما با گذشت زمان، این بازآرایی بدتر شود. اوایل که فردی مواد مصرف می‌کند به نظرش می‌رسد که حالش بهتر شده است و این به این دلیل استکه سلول‌هایی که دچار بازآرائی شده بودند، تحریک شده اند. بعد از مدتیاین ماده اعتیادآور باعث می‌شود که مجددا بازآرایی شدیدی ایجاد شود و حال این سوال مطرح می‌شود که آیا می‌توان این بازآرایی را بازگرداند؟ بله. بازآرایی در اثر مصرف مواد اعتیادآور بسیار سریع اتفاق می‌افتد، یعنی تریاک می‌تواند مغز را در ظرف ۶ ماه بازآرایی کند و سیگار می‌تواند این اقدام را طی ۴ تا ۵ ماه انجام دهد.

وی ضمن بیان اینکه البته شیشه اینگونه نیست چرا که شیشه سلول‌های مغز را از بین می‌برد، توضیح داد: دو نظر و دیدگاه در مورد درمان اعتیاد وجود دارد. یک دیدگاه دیدگاه درمان علامتی است که به معنای درمان علائم مختلفی است که بعد از جدا شدن معتاد از ماده اعتیادآور در فرد دیده می‌شود. مثلا در زمان جدا شدن فرد از تریاک یا هروئین، اسهال شدید بوجود می‌آید که این علامت با تجویز قرص دیفنوکسیلات بهبود می‌یابد. این بهبود وجود دارد، اما در مغز معتاد به دلیل بازآرائی که در بخش‌های مختلف مغز بوجود آمده است، درمان علامتی تاثیر نخواهد داشت. برای ایجاد تغییر در بازآرائی در مغز، سازوکارهائی باید در کنار هم قرار گیرد تا این بازآرائی به نقطه طبیعی برگشت کند. اول اینکه اعتیاد در اثر فشار روانی شدید ایجاد شده است که به ایجاد بازآرائی ارتباطات و اتصالات در سلول‌های مغزی منجر شده است.

این فشار‌ها تاثیر خود را در طول زمان القاء کرده اند و به همین دلیل رفع اثرات آن‌ها زمان لازم دارد. دومین سازوکار، استفاده از ماده‌ای است که بتواند این مسیر ایجاد بازآرایی را تسهیل کند. در نهایت، پیشگیری از اعتیاد حتما بر درمان ارجحیت دارد و شناخت دلایل تمایل به مصرف یک ماده اعتیادآور، و نیز قطع مسیر‌های رسیدن مواد اعتیادآور به دست معتادان، دو راه اصلی برای پیشگیری از اعتیاد است. اما، درمان اعتیاد بیش از همه به کمک به مغز فرد معتاد در برگشت به حالت طبیعی استوار است، امری که نیاز به زمان کافی و استفاده از وسایل لازم برای ایجاد این برگشت دارد.