گروه اقتصادی: حبیب اسداللهنژاد، مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی کشور درباره این تحول تازه و دلایل آن چنین گفت.
شرایط کنونی تولید و بازار مرغ چگونه است؟
خوشبختانه اکنون بیش از نیاز بازار، در کشور مرغ تولید میشود. از نظر قیمت نیز نرخ خردهفروشی هر کیلوگرم مرغ، از نرخ مصوب ۳۱ هزار تومان کمتر شده است. قیمت خردهفروشی هر کیلوگرم مرغ تازه در واحدهای صنفی به ۲۸ تا ۲۹ هزار تومان کاهش یافته که بیانگر شکاف ۲ تا ۳ هزار تومانی هر کیلوگرم از این ماده پروتئینی، نسبت به نرخ مصوب ستاد تنظیم بازار است. کاهش قیمت و عرضه مرغ به نرخ کمتر از قیمتهای مصوب و افزایش قیمت جوجه یکروزه موجب نگرانی و زیان تولیدکنندگان شده است. مرغداران امیدوارند تا سازوکاری برای تامین بدون تأخیر جوجه یکروزه و سایر نهادههای موردنیاز به نرخ مصوب اتخاذ شود. با وجود این تولیدکنندگان هیچ مشکلی برای تامین نیاز بازار به مرغ در ماههای آینده نخواهند داشت و شرایط پایداری را شاهد خواهیم بود که در نتیجه آن مرغ با نرخ مصوب بهدست مصرفکنندگان خواهد رسید.
علت اصلی کاهش قیمت مرغ به کمتر از نرخ مصوب چیست؟
پیشی گرفتن میزان تولید و عرضه مرغ از تقاضای بازار، عامل اصلی کاهش قیمت خردهفروشی مرغ به کمتر از نرخ مصوب ۳۱ هزار تومان بوده است. اگرچه آمار دقیقی از میزان تولید روزانه و نیاز بازار مرغ وجود ندارد، اما بهطورمتوسط اکنون میزان تولید روزانه مرغ در کشور ۶ هزار و ۵۰۰ تا ۷ هزار تن مرغ و متوسط نیاز بازار مصرف ۶ هزارو ۵۰۰ تن است که با این روند میتوان گفت شاهد مازاد ۵۰۰ هزار تنی مرغ در بازار هستیم. علاوه بر رشد تولید، سرانه مصرف مرغ نیز احتمالا تا حدودی کاهش یافته است که این دو عامل زمینه رشد عرضه و کاهش قیمت مرغ در بازار خردهفروشی را فراهم کرده و اکنون بازار مرغ کشش افزایش عرضه را ندارد.
نرخ مصوب و بازار جوجه یکروزه چقدر است؟
نرخ مصوب قبلی جوجه یکروزه ۴ هزار و ۲۰۰ تومان بود، اما با اصلاح قیمت مصوب خردهفروشی مرغ به ۳۱ هزار تومان در هر کیلو گرم، نرخ مصوب جوجه یکروزه نیز در نهایت به ۶ هزار تومان افزایش یافت. البته هنوز این مصوبه افزایش قیمت جوجه یکروزه بهطور رسمی به مرغداران ابلاغ نشده است. توجه داشته باشید، اکنون قیمت جوجه یکروزه تا ۲۹ هزار تومان افزایش یافته و زمینه رشد هزینه تمامشده هر کیلوگرم مرغ را فراهم کرده است.
تأثیر رشد عرضه مرغ منجمد بر قیمت و بازار مرغ چگونه بوده است؟
با افزایش قیمت مرغ براساس مصوبه ستاد تنظیم بازار در مقطعی تصمیم گرفته شد مرغ منجمد در بازار خردهفروشی برای کنترل بازار و جلوگیری از سودجویی عرضه شود. توزیع مرغ منجمد موجب کاهش قیمتها شد، اکنون نیز اعلام کردهاند توزیع مرغ منجمد در واحدهای صنفی متوقف شده است. درخواست تولیدکنندگان نیز آن بود که توزیع محدود مرغ منجمد متوقف و مرغ مازاد موجود در بازار خریداری و ذخیرهسازی شود. همچنین مرغداران خواستار توقف فروش اینترنتی مرغ هستند. امیدواریم برای حفظ و بقای تولید، مرغهای منجمدی که از طریق واردات تامین شده است، ذخیره شود؛ زیرا دیگر به توزیع مرغ منجمد نیازی نداریم.
میزان واردات مرغ منجمد چقدر بوده است؟
در مورد میزان واردات و عرضه مرغ منجمد باید شرکت پشتیبانی امور دام اطلاعرسانی کند، اما به واردات یا توزیع مرغ منجمد نیازی نیست و مسئولان وزارت جهادکشاورزی باید در مورد تداوم واردات یا توقف عرضه مرغ منجمد سیاستگذاری کنند.
قیمت تمامشده کنونی مرغ تازه تا چه حد با نرخ مصوب ۳۱ هزار تومانی همخوانی دارد؟
قیمت مصوب خردهفروشی هر کیلوگرم مرغ تازه ۳۱ هزار تومان است. از آنجا که دولت نرخ مرغ زنده را مانند جوجه یکروزه اعلام نکرده، نمیتوانم رسما این نرخ را اعلام کنم، اما نرخی که اکنون برای مرغ زنده اعمال میشود، ۱۹ هزار و ۷۰۰ تومان است. با درنظر گرفتن قیمت مصوب خردهفروشی ۳۱ هزار تومانی هر کیلوگرم مرغ تازه و هزینههای افت لاشه و سود خردهفروشی کشتارگاهها و واحدهای صنفی، هزینه تمامشده هر کیلوگرم مرغ زنده از ۱۹ هزار و ۷۰۰ تومان بالاتر و بیش از ۲۰ هزار تومان است. با این روند توزیع مرغ منجمد به نرخ مصوب ۲۰ هزار تومان، یکی از عوامل مؤثر در کاهش تقاضای بازار و افت قیمت مرغ گرم بوده است. اما از این پس با توجه به پیشیگرفتن عرضه از تقاضای بازار باید توزیع مرغ منجمد متوقف شود؛ زیرا قیمت مرغ گرم در بازار خردهفروشی حداقل ۲ هزار تومان کمتر از نرخ مصوب اعلام شده است.
سایر هزینههای تولید چقدر افزایش یافته است؟
قیمت جوجه یکروزه و هزینههای پشت بارنامه حملونقل مرغ بیش ۱۰۰ درصد افزایش یافته است. این موارد زیانهایی است که به تولیدکنندگان تحمیل میشود و انتظار مرغداران آن است که دولت اینگونه مشکلات را ببیند و با انجام اقداماتی از زیان تولیدکننده جلوگیری کند. مکاتبات زیادی در مورد اصلاح نرخ جوجه، هزینه حمل، توقف توزیع مرغ منجمد و خرید و ذخیرهسازی مرغ مازاد داشتهایم که بخش زیادی از این درخواستها اجرایی شده و برخی دیگر مانند نرخ جوجه یکروزه و هزینه حملونقل اصلاح نشده و این دو عامل تأثیر ۱۰ درصدی در قیمت تمامشده هر کیلوگرم مرغ زنده دارد. از سوی دیگر در چند روز اخیر بهدلیل نوسان نرخ ارز قیمت ریزمغذیهای تولید مرغ افزایش یافته است.
با وجود این مرغداران بهدنبال اصلاح قیمت خردهفروشی مرغ نیستند؛ زیرا میدانند با توجه به سطح درآمد و وضعیت معیشت حداقل تا پایان امسال توان خرید مرغ با نرخ مصوب بیش از ۳۱ هزار تومانی را ندارند، اما باید دستگاههای نظارتی کنترل کنند که تولیدکنندگان حداقل فشار ناشی از رشد هزینه تمامشده تولید را تحمل کنند. باید نرخ مولفههای مؤثر در قیمت تمامشده تولید مرغ رصد و در جایی که این نرخها رعایت نمیشود، با متخلفان برخورد شود.
آیا سایر نهادههای تولید مرغ مانند کنجاله سویا و ذرت با نرخ مصوب تامین میشود؟
اکنون نهادههای موردنیاز مرغداران برای تولید مانند کنجاله سویا و ذرت با تأخیر تامین، تخصیص، بارگیری و حمل میشود که این امر موجب شده تا مرغداران بخشی از نهادههای موردنیاز خود را از بازار آزاد تامین کنند. با این روند تامین نهادههای موردنیاز مرغداران از زمان ثبت درخواست تا تخصیص و تامین حدود ۲۵ روز طول میکشد. درواقع سهمیه موردنیاز مرغداران اگرچه با تأخیر، اما تامین میشود.