گروه فرهنگی: 20آذر سال1394بود که رشت رسما از سوی سازمان یونسکو بهعنوان شهر خلاق خوراکشناسی انتخاب شد تا بخشی از شبکه شهرهای خلاق یونسکو باشد. گیلان با داشتن بیش از 170نوع غذای محلی رتبه نخست تنوع غذایی ایران را در اختیار دارد؛ امکانی که میتواند بهعنوان جاذبهای توریستی اقتصاد این استان را به جهان گره بزند.
با گذشت 6سال از انتخاب رشت بهعنوان شهر خلاق خوراکشناسی این روزها پیادهراه فرهنگی با حضور رستورانداران، کافهداران و البته گاریکبابهای معروف رشت میزبان جشنواره خوراک است. این رویداد که تا فردا، سهشنبه 23آذر در رشت ادامه دارد با هدف همگامشدن شهر خلاق خوراکشناسی رشت با شاخصهای علمی و معیارهای یونسکو برگزار شده است و البته مردم و مسافران نیز میتوانند با حضور در آن انواع خوراک و شیرینیهای گیلانی را بچشند.
جشنواره خوراک در میدان رشت
پیادهراه فرهنگی رشت میزان آشپزهای محلی و مدرنی است که در ششمین سالگرد انتخاب رشت بهعنوان شهر خلاق خوراکشناسی سعی میکنند نمایندگان یونسکوی حاضر در این رویداد را جذب کنند.مدیر روابطعمومی و ارتباطات بینالملل شهرداری رشت درباره جزئیات این برنامه به ما میگوید: در میدان اصلی پیادهراه عرضهکنندههای انواع غذاهای محلی و رستورانهای رشت حاضر هستند، دور میدان هم 30گاریکباب فعال هستند که علاقهمندان به رشت آنها را بهخوبی میشناسند و در خیابان سعدی نیز فولکسواگنهای ارائهکننده غذا قرار داده شدهاند.همچنین بخشی هم به میوهها و خوراکیهای مخصوص شب یلدا اختصاص دارد. غذاهای مدرن هم البته قسمتی مخصوص بهخود را در این پیادهراه دارند تا علاقهمندان به این نوع غذاها هم آنچه دوست دارند را در جشنواره پیدا کنند.
سیدپیام جعفرینیا با بیان اینکه این جشنواره با حضور معاون یونسکو و شهرداران و نمایندگان شهرهای خلاق ایران در حال برگزاری است، میافزاید: هدف از برگزاری جشنواره برندسازی شهری، افزایش گردشگر و اثرگذاری در توسعه پایدار و نشاندادن توانمندیهای بانوان گیلان است.معرفی تنوع غذایی گیلان و نشاندادن توانایی شهر رشت در زمینه آموزش آشپزی با حضور دانشآموزان تنها هنرستان آشپزی شهر از دیگر اهداف جشنواره است. او اهمیت حضور دانشآموزان هنرستان آشپزی را در این میداند که یونسکو به آموزش بهای زیادی میدهد و آن را بهعنوان نکته مثبت شهرهای خلاق درنظر میگیرد.
برنامه شهرداری برای شهر خوراکشناسی
در کنار برگزاری رویدادهای مربوط به ارائه غذاهای محلی در رشت، مسئولان شهری نیز برنامههایی را برای نزدیکشدن این شهر به معیارهای جهانی شهر خلاق دنبال میکنند.شهردار رشت در اینباره میگوید: تلاش ما در شهرداری رشت این است که برای اجرای تعهدات خود به سازمان جهانی یونسکو با مشارکت بخش خصوصی کارهای معطل ماندهای مثل ایجاد آکادمی خوراک شهر رشت را به ثمر برسانیم.
سیدامیرحسین علوی با اعلام خبر امضای قرارداد راهاندازی خیابان غذا در شهر رشت در هفته جاری میافزاید: پس از امضای این قرارداد تلاش میکنیم خیابان غذای شهر رشت را در مدت زمان کوتاهی راهاندازی کنیم.
بهگفته وی، طرحهای دیگری نیز در اینباره در شهرداری رشت پیگیری میشود که یکی از آنها ساخت پارکهای موضوعی مانند پارک صبحانه است.
مشارکت شهروندان رشت
اهالی رشت همیشه شهرشان را عاشقانه دوست داشتهاند و به همین دلیل، انتخاب این شهر بهعنوان شهر خلاق خوراکشناسی هم برای آنها بسیار مهم است.یک شهروند اهل رشت که از ابتدا ماجرای شهر خلاق خوراکشناسی را دنبال کرده است به ما میگوید: از زمانی که رشت بهعنوان شهر خلاق یونسکو ثبت شده است، توجه به اصناف مرتبط با خوراک مانند رستورانها و کافهها در آن بیشتر شده و تعداد آنها هم در شهر افزایش یافته است.
سارا محمدزاده با بیان اینکه در سالهای گذشته رستورانهای رشت تمایل بیشتری به پخت و سرو غذاهای محلی نشان دادهاند، میگوید: غذاهای گیلانی بیشتر براساس محصولات محلی خود استان تولید میشود و همین موضوع است که آنها را برای توریستها جذاب میکند.وی با بیان اینکه جشنوارههایی از این دست میتوانند موضوع عنوان شهر خلاق خوراک را در میان مردم رشت زنده نگه دارند، میافزاید: در فضای مجازی هم تعداد صفحههایی که غذاهای محلی ارائه میکنند، افزایش یافته است و در همه بخشها مردم تمایل دارند که در زمینه تولید غذای محلی فعالیت کنند.
شهرهای خلاق برنامه منسجمی ندارند
اما نگاه به موضوع مهمی مانند شهرهای خلاق بدون توجه به کاستیها و ملزومات نتیجهبخش نخواهد بود. کارشناس خوراکشناسی اهل رشت درباره وضعیت فعلی شهرهای خلاق به ما میگوید: 5شهر خلاق در کشور داریم که رشت یکی از آنهاست و تاکنون هیچیک از این شهرها نتوانستهاند انتظاراتی را که از آنها دارند به نتیجه مطلوب برسانند؛ زیرا شهرداریها سیاست مشخصی برای آنها نداشتهاند. در این شرایط نتایج مورد انتظار ما که برندسازی شهری، رسیدن به توسعه پایدار، افزایش اشتغال و افزایش جذب گردشگر است، حاصل نخواهد شد.
روشن بابایی با بیان اینکه به جای سیاستگذاریهای متقن تصمیمگیریهای عجولانه اتفاق میافتد، میگوید: جشنوارهها، همایشها و نشستهای علمی که تا امروز برای شهرهای خلاق و ازجمله رشت برگزار شده است، برای شهر خلاق نتیجهای نداشته است.
وی درباره راهکار رسیدن شهرهای خلاق به جایگاه اصلی خود توضیح میدهد: در سراسر جهان شهرهای خلاق براساس ارتباط بینشبکهای فعالیت دارند. عنوان هم در یونسکو شبکه شهرهای خلاق است؛ زیرا این سازمان میخواهد شهرهای خلاق ضمن ارتباط با یکدیگر از تجربیات هم استفاده کرده و روابط بینالمللی ایجاد کنند.
این کارشناس خوراکشناسی میافزاید: مثلا سرآشپزهای لبنانی که بهترین عملکرد را در زمینه شهر خلاق خوراکشناسی سال2017داشتند به رشت دعوت شوند، غذاهای رشت به لبنان برده شود و این شهرها با هم ارتباط برقرار کنند. ما هنوز در ایران نتوانستهایم ارتباطی بین این 5شهر یعنی اصفهان و بندرعباس بهعنوان شهرهای خلاق صنایعدستی، رشت و کرمانشاه بهعنوان شهرهای خلاق خوراکشناسی و سنندج شهر خلاق موسیقی برقرار کنیم. اگر بخواهیم یک برنامه منسجم برای این شهرها داشته باشیم باید شاخصهای شهرها را باتوجه به ظرفیتشان مطرح کنیم.
بابایی با بیان اینکه بازدید مردم گیلان از نمایشگاه خوراک توریستی نیست، میگوید: شهرهای خلاق برای جذب توریست خارجی مطرح شدهاند و هدف یونسکو اساسا رسیدن از اقتصاد محلی به اقتصاد جهانی است و این موضوع در شهر خلاق خوراکشناسی رشت هم دیده میشود. کسانی که به شکل حرفهای و خانگی در رشت غذا درست میکنند باید بتوانند خودشان را در جهان معرفی کنند؛ زیرا از این مسیر است که میتوانند توریست جذب کنند و وارد اقتصاد جهانی شوند.
شهر خلاق خوراک شمال کشور این روزها پرشور و شوق جشنواره غذای خود را دنبال میکند؛ شهری که اگر میخواهد همچنان خلاق بماند باید درهای خود را روی جهان باز کرده و زمینه را برای معرفی غذاهای خوشمزهاش به جهان و آوردن غذاهای محلی دیگر شهرهای خلاق خوراکشناسی به رشت فراهم کند.