کسری بودجه ۱۴۰۱ چقدر است؟

گروه اقتصادی: بودجه سال آینده ایران، به‌رغم وعده سازمان برنامه و بودجه، با کسری ۱۵۶هزار‌میلیارد تومانی(همت) مواجه است. این روایت مرکز پژوهش‌های مجلس از سند سال آینده دخل‌و‌خرج دولت است. بازوی پژوهشی مجلس، در گزارش خود می‌گوید: با فرض فروش روزانه ۱٫۲میلیون بشکه نفت به قیمت ۶۰دلار، در سال آینده و کسب ۵۱۹همت درآمد ارزی، باز هم بودجه سال۱۴۰۱ با کسری روبه‌رو می‌شود.

مقایسه پیش‌‌بینی کسری بودجه ساختاری سال آینده‌ با سال‌جاری، با فرض سقف اول منابع و مصارف بودجه امسال نشان می‌دهد جمع کل مصارف قانون بودجه امسال ۹۳۷همت بوده که فقط ۴۰درصد درآمدهای ارزی ناشی از فروش نفت و گاز و میعانات محقق‌شده و دولت از این محل، فقط ۹۴همت درآمد داشته است. حالا در بودجه سال آینده پیش‌بینی شده است: درآمد ارزی ناشی از فروش نفت و گاز به ۵۱۹همت برسد؛ یعنی ۴۲۵همت بیش از رقم قابل تحقق برای سال‌جاری.

پیش‌فرض دولت در سال آینده این است که روزی ۱٫۲میلیون بشکه نفت به قیمت هر بشکه ۶۰دلار بفروشد و نرخ تسعیر هر دلار هم از ۱۱هزارو۵۰۰تومان در امسال، به ۲۳هزار تومان در سال آینده افزایش یابد. هرچند درآمد ریالی ناشی از صادرات نفت و گاز به سبب افزایش نرخ ارز در بودجه تا اندازه‌ای قابل‌تحقق به‌نظر می‌رسد، اما چالش اصلی بودجه سال آینده در بخش درآمدهای نفتی این است که اگر دولت نتواند روزانه ۱٫۲میلیون بشکه نفت بفروشد یا اگر قیمت جهانی نفت کمتر از ۶۰دلار شود، در لایحه بودجه۱۴۰۱ پیش‌بینی شده کسری احتمالی از محل فروش اوراق قرضه جبران شود. مرکز پژوهش‌های مجلس می‌گوید: رشد درآمدهای نفتی در سال آینده، نسبت به رقم قابل تحقق در سقف اول بودجه امسال، ۴۵۲درصد خواهد بود.

بازوی تحقیقاتی مجلس در گزارش خود پیش‌بینی می‌کند: ۸۹درصد از درآمدهای جاری ۳۹۹هزار میلیارد تومانی امسال محقق شود. برآوردها نشان می‌دهد در سال آینده ۸۱درصد از این درآمد به‌دست می‌آید، به این ترتیب به باور کارشناسان این نهاد تحقیقاتی، منابع بودجه سال آینده از محل درآمدها خوش‌‌بینانه است و ممکن است ۱۹درصد از این درآمدها محقق نشود. این گزارش می‌افزاید: در سال‌جاری دولت از محل واگذاری سهام شرکت‌ها و فروش اموال مازاد خود ۲۲همت درآمد داشته است، به این ترتیب ۷۸درصد از درآمدی که دولت فکر می‌‌کرد از محل فروش سهام و اموال و املاکش درآمد داشته باشد، عملا محقق نشده است. بررسی‌های مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد: در سال آینده در بهترین وضعیت دولت حداکثر می‌تواند ۵۸همت از محل فروش سهام و اموال خود درآمد کسب کند و ۴۰درصد از منابع پیش‌‌بینی‌شده از این محل محقق نخواهد شد.

برآوردها نشان می‌دهد: منابع بودجه‌ای امسال از محل فروش اوراق قرضه به میزان ۱۳۲همت، به‌طور کامل تحقق پیدا می‌کند. برای سال آینده هم پیش‌‌بینی می‌شود منابع ۹۸هزار میلیارد تومانی پیش‌بینی‌شده در لایحه دولت محقق شود.برآورد می‌شود: حجم فروش اوراق در سال آینده، از رقم پیش‌بینی‌شده در لایحه بودجه سال۱۴۰۱ بیشتر هم شود.

گزارش بازوی تحقیقاتی مجلس می‌گوید: بودجه امسال ایران با کسری ۲۹۰هزارمیلیارد تومانی مواجه شده و برای سال آینده کف کسری بودجه دولت ۱۵۶همت خواهد بود. البته محاسبات این نهاد با فرض تخصیص ۱۰۰درصدی مصارف عمومی و بدون لحاظ مجوزهای خارج از بودجه برای افزایش منابع است و این احتمال مطرح است که بخشی از کسری بودجه دولت با اختصاص‌ندادن بودجه جاری پوشش داده شود.