در سیاره ما آمونیاک، بقایای زیستی است که از ارگانیسم‌های آبزی تولید می‌شود و وجود آن در جو بالایی سیاره زهره از دهه ۱۹۷۰ تاکنون ذهن اخترشناسان را به خود مشغول کرده است و دانشمندان باور دارند که آمونیاک زهره از هیچ نیروی شناخته‌ شده‌ای در زمین ساخته نمی‌شود.

"زهره" به خودی خود سیاره داغی است و نمی‌تواند میزبان حیات باشد اما اگر حیاتی در ابرهای آن وجود داشته باشد احتمالا شبیه به باکتری‌های زمین خواهد بود البته با ترکیباتی متفاوت که در زمین یا حتی سیاره همسایه ما، مریخ دیده نشده است.

این به دلیل اینست که حیات در مریخ بیشتر شبیه به زمین است و دانشمندان ایده بهتری نسبت به آنچه که باید انتظار داشته باشند دارند. اما برخلاف مریخ، زهره شبیه‌ هیچ سیاره دیگری در منظومه شمسی نیست.
در این مطالعه جدید، محققان دانشگاه کاردیف، موسسه فناوری ماساچوست و دانشگاه کمبریج، گروهی از فرآیندهای شیمیایی را مدل‌سازی کردند تا نشان دهند که در صورت وجود آمونیاک مجموعی از واکنش‌های شیمیایی باعث خنثی شدن خطرات اسید سولفوریک می‌شود.

اگر چنین اتفاقی رخ دهد، میزان اسیدی بودن ابرها از منفی ۱۱ به صفر می‌رسد. اگرچه این میزان همچنان به شدت اسیدی است اما در این سطح، حیات قابل تشکیل شدن است. بر روی زمین برخی از گونه‌ها برای خنثی‌کردن محیط زندگی آمونیاک تولید می‌کنند.

دکتر "ویلیام باینز"(William Bains) از دانشکده فیزیک و اخترشناسی دانشگاه کاردیف و از نویسندگان این مقاله می‌گوید: ما می‌دانیم که در زمین حیات در محیط اسیدی تشکیل می‌شود البته هیچ محیطی به اندازه جو زهره اسیدی نیست با این حال اگر موجوداتی در ابرهای زهره آمونیاک ایجاد می‌کنند بنابراین می‌توانند برخی از قطرات را برای سکونت‌پذیر شدن، خنثی کنند.

دانشمندان می‌گویند که محتمل‌ترین توضیح، زیستی بودن آمونیاک است و احتمال تشکیل آن توسط نیروی‌های طبیعی مانند رعدوبرق یا فوران آتشفشان کمتر است.پروفسور "سارا سیگر"(Sara Seager)، یکی از نویسندگان این مطالعه، از دپارتمان زمین، جو و علوم سیاره‌ای موسسه فناوری ماساچوست می‌گوید: آمونیاک نباید در زهره وجود داشته باشد. به آمونیاک هیدروژن متصل است و هیدروژن کمی در این محیط وجود دارد. هر گازی که به محیطش تعلق نداشته باشد عنصری شک‌برانگیز است که می‌تواند توسط موجودات زنده تشکیل شده باشد.
برای برخی از عناصر درون این ابرها توضیحی وجود ندارد برای مثال وجود اکسیژن، ذرات غیر کروی و مقادیر غیرمنتظره‌ای از بخار آب و دی‌اکسید سولفور.

تصور می‌شد که می‌توان این موارد را با گرد و غبار و شاید مواد معدنی خارج شده از سطح زهره که راه خود را به ابرها یافته‌اند و با اسید سولفوریک واکنش می‌دهند، توضیح داد اما برای درست بودن چنین فرضیه‌ای مقادیر زیادی از غبار نیاز است.اگر حیات بیگانه آمونیاک تولید کند، اکسیژن در نتیجه‌ی واکنش شیمیایی تولید می‌شود.

باینز می‌گوید: چالش‌های زیادی وجود دارد که حیات بالقوه ابرهای زهره باید بر آن‌ها غلبه کند. هیچ آبی برای شروع وجود ندارد و تمامی گونه‌های حیاتی که ما می‌شناسیم به آب نیاز دارد. اما اگر چنین حیاتی وجود داشته باشد بنابراین خنثی کردن اسید باعث سکونت‌پذیر شدن ابرها بیش از آن چه که تصور می‌کردیم می‌شود.
دکتر باینز افزود: احتمال وجود حیات در زهره بسیار کم است و او هنوز شک دارد که بتوان آن را با حیات بیگانه توضیح داد با این حال علت آن می‌تواند تفاوت زیاد حیات در زمین و زهره باشد.

اما اگر چنین حیاتی وجود داشته باشد ارزش جستجو کردن دارد.در سال ۲۰۲۳ ماموریت "Venus Life Finder" انجام می‌گیرد که طی آن ذرات ابرهای زهره مورد مطالعه قرار می‌گیرد اما یافتن حیات بیگانه زمان‌بر است. ارسال سخت‌افزارها به زهره با هدف نمونه‌برداری و بازگرداندن نمونه به زمین کاری چالش‌برانگیز و گران‌قیمت است.
دکتر باینز پیش‌بینی می‌کند که این ماموریت تا پایان دهه انجام گیرد اما احتمال رخ دادن آن تا قبل از سال ۲۰۴۰ بیشتر است.  

بهار نیوز